GDP cả năm 2023 có thể đạt 5%
Trong báo cáo mới phát hành, chuyên gia của VNDirect dự báo GDP của Việt Nam có thể tăng 7% trong quý IV/2023, qua đó nâng tốc độ tăng trưởng cả năm lên 5%.
Những yếu tố hỗ trợ chính sẽ đến từ chính sách tài khóa mở rộng; lãi suất cho vay thấp hơn, có thể giúp phục hồi lĩnh vực đầu tư tư nhân và tiêu dùng trong nước; đẩy nhanh quá trình phục hồi của khu vực sản xuất nhờ đơn hàng xuất khẩu tăng trong bối cảnh hàng tồn kho giảm và áp lực lạm phát giảm bớt ở các thị trường phát triển; và cơ sở so sánh thấp của cùng kỳ năm 2022 (GDP của Việt Nam chỉ tăng trưởng 5,9% trong quý IV/2022).
Báo cáo cũng chỉ ra hoạt động sản xuất dần phục hồi trong tháng 11 nhưng rủi ro suy giảm vẫn còn. Chỉ số sản xuất công nghiệp (IIP) tháng 11/2023 tăng 3% so với tháng trước và tăng 5,8% so với cùng kỳ (mức tăng cao nhất trong 14 tháng nếu loại trừ yếu tố Tết Nguyên Đán), thể hiện đà phục hồi của khu vực sản xuất đã được cải thiện đáng kể trong hai tháng qua, được thúc đẩy bởi sự gia tăng số lượng đơn đặt hàng mới nhờ triển vọng tích cực hơn ở thị trường Mỹ.
Tuy nhiên, PMI (chỉ số nhà quản lý mua hàng của Việt Nam) - một dữ liệu quan trọng khác lại đón nhận những cơn gió ngược. Theo đó, PMI tháng 12 giảm xuống 47,3 điểm từ mức 49,6 điểm của tháng trước. Đây là mức PMI thấp nhất trong 5 tháng và là tháng thứ 3 liên tiếp chỉ số này dưới 50 điểm. VNDirect cho rằng, điều này cho thấy rủi ro về khả năng suy thoái kinh tế tại một số thị trường phát triển có thể đe dọa sự phục hồi của hoạt động sản xuất trong những quý tới.
Bên cạnh những chỉ số trên, dữ liệu tháng 11 cho thấy, tiêu dùng trong nước bắt đầu tăng tốc nhờ sự cải thiện của lĩnh vực sản xuất và tác động từ gói kích thích tài khóa của Chính phủ. Theo Tổng cục Thống kê, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng trong tháng 11 tăng 1,4% so với tháng 10 lên 552.703 tỷ đồng (khoảng 22,8 tỷ USD).
So với cùng kỳ năm trước, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tháng 11 tăng 10,1%, đánh dấu tháng thứ 3 liên tiếp tăng trưởng dương so với cùng kỳ và là mức tăng cao nhất kể từ tháng 5/2023. Điều này thể hiện các chính sách của Chính phủ như giảm 2% thuế VAT, giảm thuế trước bạ ô tô… đang bắt đầu có tác động tích cực đến tiêu dùng. Đồng thời, sự phục hồi của khu vực sản xuất và xuất khẩu trong những tháng gần đây đã cải thiện tình hình việc làm và thu nhập của người lao động, qua đó thúc đẩy niềm tin của người tiêu dùng trong nước.
Bên cạnh đó, tất cả các phân ngành dịch vụ đều ghi nhận mức tăng trưởng mạnh mẽ hơn trong tháng 11. Dịch vụ lữ hành và dịch vụ lưu trú và ăn uống duy trì mức tăng trưởng cao trong tháng 11, được thúc đẩy bởi lượng khách quốc tế đến Việt Nam ngày càng tăng. Trong tháng 11, Việt Nam đón khoảng 1,23 triệu lượt khách quốc tế, tăng 10,9% so với tháng trước (gấp 2,1 lần cùng kỳ năm ngoái).
Tính chung 11 tháng năm 2023, lượng khách quốc tế đạt 11,23 triệu (gấp 3,8 lần cùng kỳ năm ngoái), vượt kế hoạch là 8 triệu khách quốc tế của Chính phủ cho năm 2023. Trong khi đó, tổng lượng khách du lịch nội địa đạt 103,2 triệu lượt trong 11 tháng, tăng 7,2% so với cùng kỳ.
4 yếu tố hỗ trợ tăng trưởng năm 2024
Chuyên gia của VNDirect kỳ vọng quá trình phục hồi kinh tế của Việt Nam sẽ tăng tốc vào năm tới và dự báo mức tăng trưởng GDP là 6,3% vào năm 2024 nhờ một số yếu tố hỗ trợ chính.
Thứ nhất là hoạt động sản xuất và xuất khẩu phục hồi mạnh mẽ hơn. Dự báo kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sẽ tăng khoảng 7% trong năm 2024, cải thiện từ mức giảm (dự kiến) là 4,7% của năm 2023. Trong khi đó, kim ngạch nhập khẩu dự báo sẽ tăng khoảng 8,5% trong năm tới, cải thiện từ mức giảm (dự kiến) 9% của năm nay.
Ngoài ra, dòng vốn FDI vào Việt Nam cải thiện trong nửa cuối năm 2023 và những năm tiếp theo, góp phần quan trọng vào quá trình phục hồi của hoạt động sản xuất, xuất khẩu vào năm 2024.
Thứ hai là nhu cầu tiêu dùng trong nước tăng khi sự phục hồi của ngành công nghiệp, việc làm và tiền lương dự báo được cải thiện vào năm 2024. Hơn nữa, việc Chính phủ thực hiện cải cách tiền lương từ ngày 1/7/2024 sẽ có tác động lớn đến những người được hưởng lương và trợ cấp từ ngân sách nhà nước.
Thứ ba là sự hồi phục của thị trường bất động sản khi các vướng mắc pháp lý dần được tháo gỡ, tín dụng cho bất động sản được khơi thông. Cùng với đó, lãi suất cho vay giảm 2-3 điểm % kể từ đầu năm 2023 sẽ thúc đẩy nhu cầu vay thế chấp và cải thiện tình hình tài chính của các doanh nghiệp bất động sản trong năm 2024. Hơn nữa, sự hồi phục dần của thị trường trái phiếu doanh nghiệp sẽ là chìa khóa giúp giải quyết khó khăn về vốn cho các nhà phát triển bất động sản trong những năm tới.
Thứ tư là lĩnh vực đầu tư tư nhân dự kiến sẽ phục hồi vào năm 2024 nhờ kỳ vọng doanh nghiệp sẽ triển khai dự án mới và mở rộng sản xuất để đáp ứng nhu cầu trong nước ngày càng tăng và sự phục hồi của các đơn hàng xuất khẩu; lãi suất cho vay thấp hơn, điều kiện tài chính toàn cầu được nới lỏng hơn vào nửa cuối năm 2024 và sự phục hồi của thị trường bất động sản sẽ thúc đẩy làn sóng đầu tư tư nhân mới.
Tuy nhiên, nhóm phân tích cũng lưu ý một số rủi ro có thể ảnh hưởng tới tăng trưởng năm 2024 như lạm phát cao hơn dự kiến ở Mỹ và châu Âu sẽ khiến Fed và ECB duy trì chính sách tiền tệ diều hâu; chỉ số DXY mạnh hơn dự kiến, có thể gây thêm áp lực lên tỷ giá hối đoái của Việt Nam; và tăng trưởng chậm hơn dự kiến của các đối tác thương mại lớn của Việt Nam sẽ làm chậm quá trình phục hồi của khu vực sản xuất.
