Chiều 23/5, trình bày báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Giá (sửa đổi) tại kỳ họp thứ 5 của Quốc hội, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội Lê Quang Mạnh cho biết, về dịch vụ vận chuyển hành khách hàng không nội địa, một số ý kiến cho rằng, không nên áp dụng giá trần đối với mặt hàng này. Đồng thời xem xét luật cạnh tranh, chống bán phá giá khi có hãng hàng không muốn có “mức giá 0 đồng”.
Tuy nhiên, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, ngân sách cho hay, quan điểm của Chính phủ là đề nghị giữ quy định về giá trần và bỏ quy định về giá sàn đối với vụ vận chuyển hành khách hàng không nội địa.
"Đa số đại biểu Quốc hội cũng tán thành việc cần giữ quy định về giá trần, bỏ quy định về giá sàn đối với dịch vụ vận chuyển hành khách hàng không nội địa", ông Mạnh nói.
"Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng cho rằng việc giữ quy định về giá trần và bỏ quy định về giá sàn đối với dịch vụ vận chuyển hành khách hàng không nội địa là cần thiết", Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, ngân sách thông tin thêm.
Chính phủ, Ủy ban Thường vụ Quốc hội muốn giữ giá trần vé máy bay
Theo Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội lý do Ủy ban Thường vụ Quốc hội đồng ý bỏ giá sàn bởi trước đó, Bộ Giao thông vận tải đã đề xuất bỏ quy định về giá sàn nhằm tạo cơ chế khuyến khích cạnh tranh, giảm giá dịch vụ, bảo vệ lợi ích người tiêu dùng, nhất là đối tượng có thu nhập thấp được tiếp cận các dịch vụ hàng không.
Đồng thời, việc bỏ giá sàn cũng mở ra cơ hội cho doanh nghiệp cạnh tranh nhưng hoàn toàn không đồng nghĩa với việc doanh nghiệp có quyền cạnh tranh không lành mạnh vì doanh nghiệp có hạ giá bán thì vẫn phải tuân thủ các quy định tại Luật Cạnh tranh.
"Về tác động thực tế, thực chất việc bỏ giá sàn không gây tác động đến các doanh nghiệp hàng không do trong các năm qua, giá sàn trong khung giá được quy định bằng 0", ông Mạnh cho hay.
Với thu ngân sách nhà nước, việc bỏ quy định giá sàn sẽ mang lại nhiều cơ hội tham gia vận chuyển bằng đường hàng không cho người dân, góp phần phát triển thị trường hàng không nội địa, tăng số người sử dụng hàng không.
Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội Lê Quang Mạnh - Ảnh: Quốc hội
Còn về việc giữ quy định giá trần, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho rằng, cùng với đề xuất bỏ giá sàn, nếu không quy định giá trần đồng nghĩa với việc Nhà nước bỏ công cụ điều tiết và để doanh nghiệp cung cấp dịch vụ toàn quyền quyết định giá dịch vụ. Các hãng hàng không hoàn toàn có thể đưa ra giá dịch vụ, trong đó có giá vé máy bay ở mức cao, ảnh hưởng đến quyền lợi người tiêu dùng, đến sản xuất, kinh doanh, tác động đến xã hội.
Hơn nữa, việc bỏ quy định về giá trần là vấn đề lớn, thay đổi một chính sách quan trọng và theo quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật phải được đánh giá tác động kỹ lưỡng; trong khi chưa đánh giá tác động thì chưa đủ căn cứ sửa đổi.
Về “mức giá 0 đồng” của các hãng hàng không, có ý kiến đề nghị cần xem xét mối quan hệ giữa Luật Giá với các quy định tại pháp luật về cạnh tranh, chống bán phá giá khi có hãng hàng không định “mức giá 0 đồng”.
Liên quan đến vấn đề này, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho rằng thực chất không có vé máy bay giá “0 đồng” vì Thông tư 17/2019 quy định rõ nguyên tắc định giá vé cho một vé máy bay, theo đó phải bao gồm các khoản thuế, phí theo quy định.
“Mức giá 0 đồng” là chưa gồm thuế, phí và thực tế người tiêu dùng vẫn phải chi trả một khoản tiền nhất định. Thời gian qua, một số hãng áp dụng giá “vé 0 đồng” như một hình thức ưu đãi, chỉ áp dụng cho một số ít ghế trong một chuyến bay và thực tế mức giá phải trả không phải là 0 đồng.
Đại biểu muốn bỏ cả giá sàn và giá trần
Cho ý kiến tại phiên thảo luận, đại biểu Nguyễn Thành Nam (đoàn Phú Thọ) đồng ý với giải trình của Ủy ban Thường vụ Quốc hội và Chính phủ.
Đại biểu Nguyễn Thành Nam (đoàn Phú Thọ). Ảnh: Quốc hội
Theo đó, để bảo vệ lợi ích của người tiêu dùng, nhất là của nhiều đối tượng có thu nhập thấp được tiếp cận dịch vụ hàng không, qua đó giảm chi phí xã hội, thúc đẩy phát triển kinh tế ông cho rằng cần thiết phải có sự điều tiết của Nhà nước để đảm bảo cạnh tranh lành mạnh, không gây tác động xấu đến các doanh nghiệp hàng không.
Tuy nhiên, theo ông trong dịch vụ vận chuyển hành khách, hàng không nội địa, có nhiều hạng khác nhau, phục vụ nhiều đối tượng khách hàng khác nhau.
Do đó, đại biểu đề nghị cần quy định rõ trong dự thảo luật, chỉ có dịch vụ vận chuyển hành khách hàng không nội địa hạng phổ thông thì mới thuộc danh mục dịch vụ do Nhà nước định giá, còn hạng thương gia, phổ thông đặc biệt thì để doanh nghiệp tự định giá theo cơ chế thị trường, để bảo đảm cạnh tranh lành mạnh, cung cấp dịch vụ ngày càng tốt hơn, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của người dân.
Đại biểu Tạ Văn Hạ (Quảng Nam). Ảnh: Quốc hội
Trong khi đó, đại biểu Tạ Văn Hạ (đoàn Quảng Nam) đề xuất bỏ cả giá trần, giá sàn đối với vé máy bay nội địa. Theo đại biểu, nếu để giá trần, giá sàn sẽ không phù hợp với chủ trương tinh thần Nghị quyết 11, Hội nghị lần thứ 5, Ban chấp hành Trung ương.
"Bên cạnh đó, việc bỏ giá trần, giá sàn đối với vé máy bay cũng sẽ tạo sự cạnh tranh lành mạnh giữa các loại hình vận tải khác như vận tải đường bộ, vận tải đường sắt, đồng thời đảm bảo các cam kết quốc tế mà Việt Nam tham gia", đại biểu Tạ Văn Hạ nêu quan điểm.
Vị đại biểu cho rằng vận tải hàng không không phải là dịch vụ thiết yếu vì tỷ trọng vận tải hàng không nội địa thấp hơn nhiều so với vận tải đường bộ hiện nay. Cũng như vận tải đường sắt, các hãng vận tải phải có sự cạnh tranh công bằng trong dịch vụ vận tải, phản ánh đúng quy định thị trường và quy luật cung cầu.
Từ kinh nghiệm quốc tế, ông cho rằng việc không quy định giá trần, giá sàn đối với vé máy bay sẽ tạo điều kiện để các hãng hàng không thực hiện chính sách giá vé linh hoạt, đưa nhiều chương trình giá phù hợp, tăng các mức giá rẻ nhằm kích cầu và khuyến khích người dân tham sử dụng dịch vụ vận tải hàng không.
