Theo số liệu Tổng cục Thống kê vừa công bố, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 6/2023 tăng 0,27% so với tháng trước (khu vực thành thị tăng 0,22%; khu vực nông thôn tăng 0,32%).
Trong 11 nhóm hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng chính, có 10 nhóm hàng tăng giá so với tháng trước và chỉ 1 nhóm hàng giảm giá.
Trong 10 nhóm hàng hóa, dịch vụ tăng giá, nhóm hàng ăn và dịch vụ ăn uống tháng 6/2023 tăng 0,57% so với tháng trước, tác động làm CPI chung tăng 0,19 điểm phần trăm.
Trong đó, chỉ số giá nhóm lương thực chỉ tăng nhẹ 0,09%; nhóm thực phẩm tăng 0,72%, tác động làm CPI tăng 0,15 điểm phần trăm; ăn uống ngoài gia đình tăng 0,42%, tác động tăng 0,04 điểm phần trăm.
Chỉ số giá nhóm đồ uống và thuốc lá tháng 6/2023 cũng tăng 0,16% so với tháng trước do thời tiết nắng nóng, oi bức nên nhu cầu tiêu dùng đồ uống giải khát tăng.
Nhóm may mặc, mũ nón và giày dép tháng 6 tăng 0,11% so với tháng trước do nhu cầu tiêu dùng tăng vào mùa hè.
Nhóm nhà ở và vật liệu xây dựng tăng 0,07% so với tháng trước chủ yếu do giá điện sinh hoạt tháng 6 tăng 2,72% so với tháng trước, giá nước sinh hoạt tăng 0,41% do thời tiết nắng nóng kéo dài, dẫn đến nhu cầu sử dụng điện, nước của người dân tăng lên.
Nhóm thiết bị và đồ dùng gia đình tháng 6/2023 tăng 0,19% so với tháng trước, tập trung chủ yếu ở các mặt hàng điện lạnh do thời tiết nắng nóng nên nhu cầu tiêu dùng tăng.
Nhóm giao thông tháng 6/2023 tăng 0,16% so với tháng trước làm CPI chung tăng 0,02 điểm phần trăm, chủ yếu do giá xăng, dầu trong nước tăng 0,5% so với tháng trước, tác động làm CPI chung tăng 0,02 điểm phần trăm.
Nhóm giáo dục, nhóm văn hóa, giải trí và du lịch lần lượt tăng 0,11% và 0,34% so với tháng trước. Trong khi, nhóm hàng hóa và dịch vụ khác tăng 0,26% so với tháng trước.
Nhóm hàng hóa và dịch vụ duy nhất giảm giá trong tháng 6 là bưu chính viễn thông với mức giảm 0,23% so với tháng trước.
So với cùng kỳ năm trước, CPI tháng 6/2023 tăng 2%. Trong 11 nhóm hàng tiêu dùng chính có 9 nhóm tăng giá và 2 nhóm giảm giá.
So với tháng 12/2022, CPI tháng 6 tăng 0,67%, trong đó có 9 nhóm hàng tăng giá và 2 nhóm giảm giá.
CPI cả quý 2/2023 tăng 2,41% so với cùng kỳ năm 2022, chủ yếu do nhóm nhà ở và vật liệu xây dựng tăng 6,03% so với cùng kỳ năm trước; nhóm dịch vụ giáo dục tăng 6,03%; giá điện sinh hoạt tăng 3,53%; giá các mặt hàng thực phẩm tăng 2,8%; nhóm văn hóa, giải trí và du lịch tăng 2,6%; giá gạo trong nước tăng 2,53%.
Tốc độ tăng/giảm CPI tháng 6 và 6 tháng đầu năm các
năm giai đoạn 2019-2023 (%)
Cũng theo Tổng cục Thống kê, tín hiệu đáng mừng là CPI các tháng từ đầu năm đến nay so với cùng kỳ năm trước có xu hướng giảm dần. Trong đó, CPI tháng 1 tăng cao nhất với 4,89%, tháng 2 tăng 4,31%, tháng 3 tăng 3,35%, tháng 4 tăng 2,81%, tháng 5 tăng 2,43% và đến tháng 6 mức tăng còn 2%.
Nguyên nhân chủ yếu do giá xăng dầu trong nước giảm theo giá thế giới làm cho chỉ số giá nhóm giao thông so với cùng kỳ năm trước liên tục giảm, từ mức giảm 0,18% trong tháng 2/2023 đã giảm mạnh 11,98% trong tháng 6/2023. Tính bình quân 6 tháng đầu năm 2023, CPI tăng 3,29% so với cùng kỳ năm 2022.
Lạm phát cơ bản tháng 6/2023 tăng 0,24% so với tháng trước, tăng 4,33% so với cùng kỳ năm trước. Bình quân 6 tháng đầu năm 2023, lạm phát cơ bản tăng 4,74% so với cùng kỳ năm 2022, cao hơn mức CPI bình quân chung (tăng 3,29%).
Nguyên nhân chủ yếu do bình quân giá xăng dầu trong nước 6 tháng đầu năm 2023 giảm 18,27% so với cùng kỳ năm trước, giá gas giảm 9,99% là yếu tố kiềm chế tốc độ tăng của CPI nhưng thuộc nhóm hàng được loại trừ trong danh mục tính lạm phát cơ bản.
Tăng lương sẽ không tác động nhiều đến lạm phát
Tại họp báo công bố tình hình kinh tế - xã hội tháng 6 và 6 tháng đầu năm 2023 do Tổng cục Thống kê tổ chức sáng 29/6, bà Nguyễn Thu Oanh, Vụ trưởng Vụ Thống kê giá cho biết, trong 6 tháng đầu năm chính sách tiền tệ thắt chặt dẫn đến sụt giảm nhu cầu tiêu dùng ở nhiều nước và tăng trưởng chậm lại, lạm phát tuy có xu hướng giảm nhưng vẫn ở mức cao. So với các quốc gia khác, Việt Nam không thuộc nhóm nước có mức lạm phát cao khi lạm phát tháng 6/2023 tăng 2% so với cùng kỳ năm trước.
Theo bà Oanh, lạm phát 6 tháng đầu năm được kiểm soát ở mức thấp chủ yếu do một số mặt hàng giảm giá mạnh, trong đó, giá xăng dầu và giá gas đều giảm so với cùng kỳ năm trước.
Cụ thể, bình quân 6 tháng đầu năm 2023, giá dầu hỏa giảm 8,94% so với cùng kỳ năm trước; giá xăng dầu trong nước cũng giảm 18,27% theo biến động của giá thế giới, tác động làm CPI chung giảm 0,66 điểm phần trăm.
Trong khi đó, giá gas trong nước 6 tháng đầu năm đã giảm 9,99% theo giá thế giới, tác động làm CPI giảm 0,15 điểm phần trăm.
Dù CPI 6 tháng đầu năm tăng thấp, tuy nhiên bà Oanh cho rằng lạm phát những tháng cuối năm vẫn có khả năng tăng khi từ tháng 7 tới đây sẽ tăng lương. Lương tăng kéo theo nhu cầu tiêu dùng hàng hóa tăng lên, có thể dẫn đến giá hàng hóa tăng và thường thì mỗi đợt lương tăng thì giá hàng hóa cũng tăng.
Tuy nhiên, bà Oanh cho rằng, tác động từ tăng lương đến lạm phát sẽ không đáng kể bởi bối cảnh hiện nay nhu cầu tiêu dùng của người dân không cao, nhiều hàng hóa cũng dồi dào nên giá sẽ ổn định.
Bên cạnh đó, một trong những hàng hóa do nhà nước quản lý là học phí tới đây cũng có khả năng tăng, khi tháng 9 bắt đầu vào năm học mới, nếu điều chỉnh giá học phí sẽ tạo áp lực lên lạm phát.
Thêm nữa, bà Oanh cho biết, mới đây giá điện đã tăng 3% và khả năng tới đây có khả năng EVN sẽ tiếp tục tăng giá điện để bù chi phí nên điều này cũng có thể tác động đến lạm phát.
Giá lương thực, thực phẩm cũng thường tăng vào cuối năm. Ngoài ra, yếu tố cầu kéo của các gói hỗ trợ cũng sẽ tăng vào cuối năm.
Bà Oanh cho rằng, tất cả những yếu tố trên có thể tác động làm tăng lạm phát 6 tháng cuối năm chứ không phải là tăng nguy cơ giảm phát như một số ý kiến lo lắng.
