Như đã đưa tin, ngày 15/5/2023, Thủ Tướng đã chính thức phê duyệt Quy hoạch Điện VIII, đánh dấu bước ngoặt mới cho ngành điện Việt Nam.
Quy hoạch Điện VIII có định hướng đến năm 2050, tỷ lệ năng lượng tái tạo lên đến 67,5-71,5%. Phấn đấu đến năm 2030, quy mô công suất xuất khẩu điện đạt khoảng 5.000-10.000MW.
Theo Quy hoạch Điện VIII, điện khí dự kiến sẽ là nguồn điện mũi nhọn trong giai đoạn 2021-2030 với tăng trưởng kép đạt 26%, mức cao nhất trong số các nguồn điện chính và chiếm 27% tổng công suất nguồn điện. Trong giai đoạn 2030-2050, tăng trưởng kép điện khí sẽ chậm lại đạt 4%, chiếm 15% tổng công suất.
Với tiềm năng phát triển năng lượng tái tạo lớn của Việt Nam, dự kiến phát triển điện gió sẽ là mục tiêu quan trọng nhất trong cả ngắn và dài hạn, đặc biệt khi Việt Nam có những động lực nhằm đạt được những tiêu chuẩn của “Đối tác chuyển đổi năng lượng công bằng” (JETP) đề ra với nỗ lực huy động được những nguồn vốn xanh, rẻ.
Dự kiến, điện gió sẽ tăng trưởng kép 25% trong 2021-2030 và 6% trong 2030-2050, chiếm lần lượt 13% và 14% tổng công suất nguồn trong 2 giai đoạn này. Hơn nữa, dự kiến Việt Nam sẽ đưa vào vận hành 6.000MW điện gió ngoài khơi đầu tiên trong 2021-2030, sau đó sẽ bắt đầu phát triển mạnh mẽ hơn nguồn điện này với tăng trưởng kép đạt 15% trong 2030-2050, chiếm 16% tổng công suất nguồn điện.
Với điện mặt trời, sau giai đoạn phát triển ồ ạt 2020-2021, dự kiến tăng trưởng công suất điện mặt trời sẽ chậm lại từ nay đến 2030. Tuy nhiên, Quy hoạch Điện VIII vẫn khuyến khích phát triển không giới hạn điện mặt trời với mục đích tự tiêu thụ. Theo đó, công suất điện mặt trời dự kiến tăng trưởng khiêm tốn giai đoạn 2021-2030 và tăng mạnh trở lại 15% từ 2030 trở đi, chiếm 33% tổng công suất nguồn điện trong 2050.
Trong khi đó, Quy hoạch Điện VIII chính thức loại bỏ khoảng 13.220MW điện than, cơ bản đánh dấu hồi kết sớm cho nguồn điện này. Dự kiến điện than sẽ đạt tăng trưởng kép thấp 2% giai đoạn 2021-30 sau đó giảm 1% giai đoạn 2030-50, chiếm lần lượt 19% và 4% tổng công suất nguồn điện.
Còn với thủy điện, Quy hoạch Điện VIII cũng dự kiến công suất thủy điện chỉ tăng trưởng kép 1% trong 2021-2050 do nguồn điện này về cơ bản đã gần hết tiềm năng khai thác, chỉ còn dư địa để phát triển các dự án thủy điện vừa và nhỏ.
 |
Nguồn: VNDirect Research, Quy hoạch Điện VIII |
Trong báo cáo về ngành điện vừa công bố, Công ty Chứng khoán VNDirect đánh giá, việc ban hành Quy hoạch Điện VIII đã làm rõ hơn bức tranh ngành điện Việt Nam trong thời gian tới. Đồng thời, cũng mở ra cơ hội tăng trưởng tươi sáng cho các doanh nghiệp nhóm ngành này.
Theo VNDirect các doanh nghiệp lĩnh vực xây lắp hạ tầng điện sẽ được hưởng lợi rõ ràng nhất nhờ khối lượng công việc khá cao trong kế hoạch của Quy hoạch Điện VIII, đặc biệt trong các nhóm ngành điện khí và năng lượng tái tạo.
Cụ thể, chuyên gia của VNDirect cho rằng, nhóm ngành xây lắp điện bao gồm đường dây, trạm biến áp sẽ ghi nhận mức tăng tương ứng nhằm đảm bảo khả năng hấp thụ và tính hiệu quả của hệ thống. Tuy nhiên, đối với nhóm năng lượng tái tạo, chính sách giá năng lượng tái tạo mới là yếu tố làm rõ ràng hơn triển vọng của nhóm ngành này.
Một số những doanh nghiệp niêm yết nổi bật trong nhóm xây lắp hạ tầng điện bao gồm PC1, FCN, TV2 sẽ là những doanh nghiệp được hưởng lợi sớm nhất từ luận điểm này. Trong dài hạn hơn, PVS dự kiến cũng sẽ được hưởng lợi do tham gia vào lĩnh vực xây lắp điện gió ngoài khơi, với kinh nghiệm trong những dự án gần đây như Thăng Long, La Gàn.
 |
Một số doanh nghiệp đầu ngành năng lượng tái tạo sẽ có lợi thế trong giai đoạn phát triển tiếp theo của nhóm ngành này - Nguồn: VNDirect Research |
Chuyên gia của VNDirect cũng nhận định một doanh nghiệp điện khí nói chung và điện khí LNG nói riêng có triển vọng tươi sáng hơn do sở hữu dự án đã được phê duyệt trong Quy hoạch Điện VIII bao gồm Nhơn Trạch 3&4 (POW), LNG Long Sơn (PGV, TV2), Ô Môn 3,4 (GE2). GAS cũng có khả năng được hưởng lợi chính trong giai đoạn phát triển này do thực hiện phát triển các dự án kho cảng LNG.
Ngoài ra, theo VNDirect, Quy hoạch Điện VIII được phê duyệt sẽ thúc đẩy tiến độ các dự án mỏ khí tỷ đô vốn đã bị đình trệ lâu nay như Lô B, Cá Voi Xanh trong những năm tới nhằm đảm bảo nguồn khí trong nước và giảm phụ thuộc vào việc nhập khẩu LNG cho phát điện tại Việt Nam.
