Tình trạng ùn tắc tại các trung tâm đăng kiểm vẫn gia tăng do thiếu hụt trầm trọng nguồn nhân lực đăng kiểm viên, đặc biệt tại Hà Nội và TP Hồ Chí Minh. Nhiều chủ phương tiện phải xếp hàng chờ đợi nhiều ngày mới đến lượt đăng kiểm, thậm chí phải đi xa, sang các tỉnh lân cận để xếp hàng chờ đăng kiểm.
Nếu tình hình hoạt động của các trạm đăng kiểm tiếp tục diễn biến xấu hơn thì việc bị gián đoạn là điều khó tránh khỏi và sẽ để lại những hậu quả rất lớn đối với các hoạt động vận tải và nền kinh tế.
Xe chờ đăng kiểm…doanh nghiệp như “ngồi trên đống lửa”
Sở hữu hơn 150 đầu xe tải thùng và xe container chuyên vận tải hàng hóa, ông Trần Đức Nghĩa, Tổng Giám đốc Công ty Vận tải Delta cho biết, thời điểm này, hàng chục xe của doanh nghiệp đến kỳ kiểm định nay vẫn phải chờ đợi đăng kiểm.
Theo tính toán của doanh nghiệp, mỗi một đầu xe đăng kiểm xong cũng phải mất ít nhất một tuần, làm mất đi chi phí cơ hội cho mỗi xe container khoảng 1 - 1,2 triệu/ngày.
“Ví dụ như chúng tôi có xe hai tầng kiểm định gần một tuần nay chưa xong, ước tính chi phí cơ hội tổn thất khoảng 4 triệu đồng/ngày nhưng do không vận hành được thì chúng tôi phải thuê 2 con xe khác tổn thất đấy phải nhân lên 2 lần”, ông Nghĩa lo lắng.
Cũng trong tình trạng tương tự, ông Bùi Văn Long, Tổng Giám đốc Công ty CP Vận tải và Thương mại Vitranimex nói như “ngồi trên đống lửa”, bởi doanh nghiệp ông có gần 100 xe container, xe tải đến hạn đăng kiểm trong tháng 3. Nếu hết hạn đăng kiểm, xe sẽ không thể lưu thông, thất thu hàng trăm triệu đồng.
Bên cạnh đó, hàng loạt hợp đồng chở hàng xuất nhập khẩu, hàng tiêu dùng trên toàn quốc của doanh nghiệp có thể bị đình trệ, đồng thời cũng mất đi nhiều cơ hội đặt hàng của đối tác.
"Nếu trong các tháng tới chúng tôi vẫn đăng kiểm khó khăn thì có thể phải tăng giá cước vận tải vì chi phí phát sinh khá lớn. Khi nhiều doanh nghiệp tăng giá cước sẽ ảnh hưởng đến toàn xã hội", ông Long quan ngại.
Nhìn nhận về tình trạng này, ông Nguyễn Văn Quyền, Chủ tịch Hiệp hội Vận tải ôtô Việt Nam cho rằng, tình trạng ùn tắc tại các trung tâm đăng kiểm vẫn gia tăng do thiếu hụt trầm trọng nguồn nhân lực đăng kiểm viên, đặc biệt tại Hà Nội và TP Hồ Chí Minh, hiện chỉ đáp ứng được khoảng 30% nhu cầu kiểm định của người dân, doanh nghiệp.
Chủ phương tiện phải xếp hàng chờ đợi nhiều ngày mới đến lượt, thậm chí người dân phải đi xa, sang các tỉnh lân cận để xếp hàng chờ đăng kiểm.
“Nhiều xe tải phải nằm chờ nhiều ngày để đăng kiểm khiến doanh nghiệp phát sinh chi phí, mất doanh thu, trong khi lãi ngân hàng, lương nhân viên vẫn phải trả. Nguy cơ nhiều doanh nghiệp sẽ bị chủ hàng kiện hợp đồng kinh tế vì chậm giao hàng đang dần hiện hữu”, ông Quyền nêu.
Các chủ phương tiện chờ đến lượt kiểm định xe
Nếu tình hình hoạt động của các trạm đăng kiểm tiếp tục diễn biến xấu hơn thì việc bị gián đoạn là điều khó tránh khỏi và sẽ để lại những hậu quả rất lớn đối với các hoạt động vận tải và nền kinh tế.
“Nếu như các phương tiện kinh doanh vận tải hàng hóa, vận tải hành khách không được đáp ứng một cách kịp thời thì nhu cầu vận chuyển vật tư nguyên liệu cho các nhà máy, các khu công nghiệp bị gián đoạn. Rồi vận chuyển hàng hóa để xuất khẩu đi các nước từ khu công nghiệp đến các cảng, rồi đến nơi tiêu dùng sẽ gián đoạn”, ông Quyền phân tích.
Gỡ ùn tắc đăng kiểm ... cần những cơ chế đặc thù
Mới đây, Bộ Giao thông Vận tải (GTVT) đã có công văn số 2329 gửi Chính phủ về việc tháo gỡ khó khăn trong hoạt động kiểm định xe cơ giới, đáp ứng khả năng cung cấp dịch vụ công phục vụ nhân dân.
Theo đó, Bộ kiến nghị với Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ giao Bộ sớm nghiên cứu xây dựng Nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định số 139/2018 theo trình tự, thủ tục rút gọn để cập nhật, bổ sung các quy định phù hợp với tình hình hiện nay và xu thế phát triển.
Trước mắt, trong thời gian xây dựng Nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định 139, Bộ cũng kiến nghị Chính phủ ban hành Nghị quyết cho phép áp dụng một số cơ chế, chính sách đặc thù để giải quyết tình hình ùn tắc kiểm định xe ô tô hiện nay.
Cụ thể, đối với các quy định hiện hành tại Nghị định 139, Khoản 1 Điều 7 quy định “Mỗi dây chuyền kiểm định phải có tối thiểu 3 đăng kiểm viên, trong đó có ít nhất 1 đăng kiểm viên xe cơ giới bậc cao”, thì nay được áp dụng mới là: “Mỗi đơn vị đăng kiểm xe cơ giới phải bố trí 01 đăng kiểm viên bậc cao, mỗi dây chuyền kiểm định phải bố trí đăng kiểm viên có đủ năng lực thực hiện được đầy đủ các công đoạn kiểm tra”.
“Việc điều chỉnh này sẽ giúp sử dụng, khai thác tối đa được năng lực của các đơn vị đăng kiểm mà vẫn đảm bảo chất lượng an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường theo quy định của pháp luật”, Bộ GTVT nêu.
Đồng thời, Bộ cũng kiến nghị cho phép các đơn vị đăng kiểm đã bị đình chỉ hoạt động (thời hạn 1 tháng hoặc 3 tháng theo quy định tại Điều 10, Nghị định 139) được hoạt động trở lại nếu đáp ứng được các điều kiện về cơ sở vật chất, nhân lực theo quy định tại Nghị định 139.
Bên cạnh đó, đề xuất cho phép sử dụng lực lượng đăng kiểm của Bộ Công an, Bộ Quốc phòng tham gia công tác kiểm định xe cơ giới tại các Trung tâm đăng kiểm. Các cơ sở bảo hành, bảo dưỡng chính hãng của các nhà sản xuất, lắp ráp, nhập khẩu ô tô đáp ứng quy định về cơ sở bảo hành, bảo dưỡng tại Nghị định số 116/2017 và các trang thiết bị, nhân lực đáp ứng QCVN 103:2019 (Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về đơn vị đăng kiểm xe cơ giới) được phép hoạt động kiểm định xe ô tô.
Cuối cùng, Bộ GTVT kiến nghị Chính phủ cho phép các phương tiện quá hạn đăng kiểm trong vòng 15 ngày được phép di chuyển đến các đơn vị đăng kiểm để thực hiện kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường theo quy định. Các phương tiện này không được chở người, hàng hóa, kinh doanh vận tải.
“Nếu các kiến nghị nêu trên được Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ xem xét chấp thuận, Bộ GTVT sẽ phối hợp với các cơ quan, đơn vị tổ chức triển khai kịp thời đáp ứng nhu cầu của người dân; phối hợp với Bộ Công an, Bộ Quốc phòng có kế hoạch sử dụng lực lượng đăng kiểm của Bộ Công an và Bộ Quốc phòng tham gia công tác kiểm định xe cơ giới, đồng thời nghiên cứu, cập nhật bổ sung vào nội dung Nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định 139 của Chính phủ”, Bộ GTVT nhấn mạnh.
