Đây là thông tin được Bộ Tài chính công bố tại Hội nghị với các bộ, ngành, địa phương về tình hình giải ngân đầu tư công nguồn vốn nước ngoài (ODA) 11 tháng năm 2022 và giải pháp thúc đẩy giải ngân tháng cuối của năm 2022.
Tại hội nghị, ông Võ Hữu Hiển, Phó cục trưởng Cục Quản lý nợ và Tài chính đối ngoại (Bộ Tài chính) cho biết, lũy kế giải ngân kế hoạch vốn đầu tư công nguồn vay nước ngoài 11 tháng kế hoạch 2022 mới chỉ đạt 26,06%, tương đương 9.014,59 tỷ đồng. Trong đó, giải ngân của các bộ ngành là 4.154,05 tỷ đồng, đạt 35,17%; giải ngân của các địa phương là 4.860,54 tỷ đồng, đạt 21,34%.
Như vậy, tuy cao gấp 3 lần tỷ lệ giải ngân 6 tháng đầu năm 2022 (9,12% kế hoạch vốn), tuy nhiên tỷ lệ giải ngân đầu tư công vốn nước ngoài 11 tháng năm 2022 vẫn thấp hơn hẳn so với kết quả giải ngân nguồn vốn đầu tư công trong nước 11 tháng năm 2022.
Bộ Tài chính cũng cho biết, đến 30/11, có 54 địa phương và 10 bộ có tỷ lệ giải ngân dưới 50%. Trong đó, còn 6 bộ và 4 địa phương có tỷ lệ giải ngân 0%.
Đáng chú ý, đến thời điểm 30/11, Bộ Tài chính nhận được đề xuất điều chỉnh giảm kế hoạch vốn của 8/13 bộ, ngành với tổng số vốn đề nghị giảm là 3.678,5 tỷ đồng, 35/59 địa phương với tổng số vốn đề nghị giảm là 8.804,5 tỷ đồng.
Không thể giải ngân do không có khối lượng
Về nguyên nhân của tình trạng giải ngân đầu vốn ODA chậm, Bộ Tài chính cho biết nguyên nhân chủ yếu xuất phát từ việc không có khối lượng hoàn thành cho giải ngân từ mọi khâu của quá trình thực hiện dự án như chưa hoàn tất các thủ tục đầu tư, đang thực hiện các thủ tục điều chỉnh dự án; điều chỉnh hiệp định vay hoặc đã hoàn thành thủ tục đầu tư nhưng tổ chức thực hiện các chương trình, dự án chậm...
Cùng với đó là những vướng mắc do chậm nhận được ý kiến không phản đối của nhà tài trợ hoặc ý kiến chấp thuận của nhà tài trợ đối với hồ sơ mời thầu...
"Một nguyên nhân khác là kế hoạch vốn 2021 kéo dài, phải được thực hiện và giải ngân trước 31/12/2022, nhưng kế hoạch vốn kéo dài của năm 2021 được thông báo và giao chậm, nên nhiều dự án không thể giải ngân kế hoạch vốn 2022 trước. Đồng thời kế hoạch vốn 2021 kéo dài giải ngân rất chậm", đại diện Cục Quản lý nợ và tài chính đối ngoại cho biết.
Toàn cảnh Hội nghị sơ kết tình hình giải ngân vốn đầu tư công nguồn vốn nước ngoài (ODA) 11 tháng năm 2022.
Về việc các địa phương xin trả lại vốn, bà Mai Thị Thùy Dương, Phó vụ trưởng Vụ Đầu tư (Bộ Tài chính) cho biết, việc này đã được Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo tại Nghị quyết số 124/NQ-CP, trong đó, giao Bộ Kế hoạch và Đầu tư (KH&ĐT) tổng hợp đề xuất, kiến nghị của các bộ, ngành, địa phương khi tăng, giảm vốn để báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định.
Bộ Tài chính cho biết cũng đã nhiều lần kiến nghị thực hiện chỉ đạo tại Nghị quyết 124, đề nghị Bộ KH&ĐT tổng hợp, báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét quyết định nội dung này.
Không cho phép kéo dài kế hoạch vốn năm 2022
Kết luận Hội nghị, thay mặt Bộ Tài chính, Thứ trưởng Bộ Tài chính Võ Thành Hưng cho rằng, tổng số giải ngân đến nay mới đạt 26,06% kế hoạch đầu tư công vốn nước ngoài của năm 2022 là còn rất thấp so với yêu cầu. Theo ông Hưng, trách nhiệm của các bộ, ngành, địa phương trong hoàn thành kế hoạch giải ngân vốn đầu tư công nguồn nước ngoài năm 2022 là rất lớn.
Thứ trưởng Võ Thành Hưng cũng tiếp tục đề nghị các bộ, ngành, địa phương cần khẩn trương rà soát vướng mắc của từng dự án, đặc biệt là dự án đã được phê duyệt chủ trương, tổng mức đầu tư; bám sát từng dự án để chỉ đạo nhà thầu triển khai thực hiện trong tháng cuối năm.
Đồng thời khẩn trương hoàn thiện thủ tục thanh quyết toán rút vốn; các địa phương cần rà soát tiêu chuẩn, quy chuẩn định mức đơn giá phù hợp với mặt bằng giá mới.
Đối với Bộ KH&ĐT, ông Hưng đề nghị cần xem xét các vấn đề về thủ tục, kiến nghị của các bộ, ngành, địa phương, trong đó bao gồm cả kiến nghị điều chỉnh tổng mức chủ trương đầu tư của các dự án.
Theo ông Hưng, về nguyên tắc không đặt vấn đề hoàn trả vốn, bởi dự toán đã giao thì trách nhiệm thuộc về các cơ quan đề xuất kế hoạch vốn. Chưa kể, đối với phần vốn ngoài nước, dù hoàn trả nhưng cả trung ương và địa phương vẫn phải trả chi phí cam kết vốn, lãi vay.
Do đó, Bộ Tài chính đề nghị không cho phép kéo dài kế hoạch vốn năm 2022, trường hợp không giải ngân hết kế hoạch vốn năm 2022, số không giải ngân sẽ bị hủy bỏ theo quy định của Luật Đầu tư công...
