Bộ phận Nghiên cứu và Phân tích của Maybank Investment Banking Group (Maybank IBG) vừa phát hành báo cáo Kinh tế Việt Nam tháng 5/2023 với chủ đề “Giao dịch thương mại tiếp tục suy giảm, hạ dự báo GDP 2023 xuống còn +4%”, do ông Brian Lee Shun Rong, chuyên gia nghiên cứu Kinh tế vĩ mô và ông Chua Hak Bin, Kinh tế trưởng của Maybank IBG thực hiện.
Doanh số bán lẻ được hỗ trợ bởi kỳ nghỉ lễ
Tăng trưởng doanh số bán lẻ (+11,5%) vẫn ổn định so với cùng kỳ năm trước, trong khi tăng +1,5% so với tháng trước do mức tiêu thụ cao hơn trong 5 ngày nghỉ lễ liên tiếp vào đầu tháng Năm. Doanh thu du lịch tăng +8,2% so với tháng trước do người dân đi du lịch trong nước trong dịp lễ. Báo chí trong nước đưa tin nhu cầu bay nội địa tăng mạnh ngay từ đầu tháng 4, khiến Cục Hàng không Dân dụng chỉ đạo các hãng hàng không tăng cường khai thác các chuyến bay từ Hà Nội và TP.HCM đến các điểm nóng dịp lễ như Nha Trang, Đà Nẵng, Phú Quốc và Đà Lạt. Dịch vụ lưu trú & ăn uống (+2,7%) và bán lẻ hàng hóa (+1,3%) tăng với tốc độ đáng kể hơn.
 |
Chuyên gia Maybank lưu ý rằng mức tăng hàng tháng của doanh số bán lẻ toàn phần trong tháng 5 chưa bằng một nửa so với mức +3,8% được thấy trong tháng 4, bất chấp ảnh hưởng của kỳ nghỉ lễ. Điều này có thể là do nền kinh tế suy yếu, các hộ gia đình thắt chặt hầu bao do thị trường lao động yếu đi, chi phí vay cao và chi phí sinh hoạt tăng.
Lạm phát tiêu đề đã giảm tiếp tháng thứ 4
Lạm phát toàn phần tăng chậm lại tháng thứ 4 liên tiếp ở mức +2,4% trong tháng 5 (so với +2,8% trong tháng 4), với chỉ số CPI không đổi so với tháng trước.
 |
Giao thông vận tải (-8,9% so với -3,9% trong tháng 4) là động lực chính giúp giảm lạm phát toàn phần do giá dầu năm ngoái tăng cao khi bắt đầu chiến tranh Nga-Ukraine. Chi phí vận tải giảm 3% so với tháng trước do giá nhiên liệu được điều chỉnh giảm do giá dầu thế giới giảm.
Lạm phát văn hóa, giải trí và du lịch giảm xuống +2,5% (so với +3% trong tháng 4) do mức so sánh cao của năm ngoái, trong khi tăng +0,2% so với tháng trước do giá khách sạn và dịch vụ du lịch trọn gói tăng nhẹ trong kỳ nghỉ lễ đầu tháng 5.
Nhà ở và vật liệu xây dựng (+6,4% so với +5,2% trong tháng 4) tăng +1% so với tháng trước, chủ yếu do giá điện nước tăng, do thời tiết nắng nóng kéo dài khiến nhu cầu tăng đột biến. Tập đoàn Điện lực Việt Nam EVN áp dụng mức tăng +3% đối với giá bán lẻ điện bình quân từ ngày 3/5 để bù đắp chi phí gia tăng.
Lạm phát hàng ăn và dịch vụ ăn uống (+3,6%) không đổi so với tháng 4, với giá tăng +0,2% so với tháng trước do nhu cầu của người tiêu dùng tăng trong dịp lễ và thời tiết nắng nóng ảnh hưởng đến nguồn cung rau củ.
Lạm phát cơ bản (+4,5% so với +4,6% trong tháng 4) giảm so với cùng kỳ năm ngoái nhưng tăng +0,3% so với tháng trước, chủ yếu do lạm phát vận tải đóng góp giảm, kéo theo hạn chế lạm phát chung.
Chuyên gia Maybank duy trì dự báo lạm phát chung năm 2023 ở mức +3,4%. Nền kinh tế tăng trưởng chậm lại làm lạm phát vẫn trong tầm kiểm soát, trong khi kế hoạch cắt giảm thuế giá trị gia tăng 2% (có thể từ tháng 7 và kéo dài đến tháng 12) sẽ giúp giảm áp lực tăng giá.
Hạ dự báo GDP năm 2023 xuống +4%
Chuyên gia Maybank đang hạ dự báo tăng trưởng GDP năm 2023 xuống +4% (từ mức +5,5% trước đó). Xuất khẩu có thể sẽ tiếp tục suy giảm trong nửa cuối năm 2023 mặc dù có thể thấy sự phục hồi khiêm tốn trong quý 4 do hưởng lợi từ mức so sánh thấp. Nhu cầu từ Mỹ và EU có thể sẽ vẫn yếu do tăng trưởng chậm lại và hàng tồn kho của các nhà bán lẻ tăng cao. Xuất khẩu sang Trung Quốc có thể bị suy yếu do tiên lượng nhu cầu toàn cầu ảm đạm (do đầu vào thượng nguồn chiếm phần lớn các chuyến hàng đến Trung Quốc) và sự phục hồi của Trung Quốc là nhờ vào dịch vụ, vốn ít nhập khẩu hơn. Lượng khách du lịch phục hồi sẽ không đủ để hỗ trợ tăng trưởng, do nền kinh tế của Việt Nam có định hướng xuất khẩu cao.
Chuyên gia ước tính mức tăng trưởng trong quý 2/2023 là khoảng +3% (so với +3,3% trong quý 1/2023), bị ảnh hưởng bởi sự sụt giảm xuất khẩu và khủng hoảng bất động sản.
Chuyên gia Maybank kỳ vọng Ngân hàng Nhà nước sẽ hạ lãi suất điều hành thêm 50 điểm cơ bản trong vòng ba tháng tới, do những trở ngại đối với tăng trưởng kinh tế vẫn còn trong khi lạm phát được kiểm soát.
