Vai trò và tầm quan trọng của nông nghiệp đô thị
Kinh tế khu vực đô thị của Việt Nam đóng góp rất lớn vào cơ cấu GDP cả nước, năm 2020 tỉ lệ này chiếm khoảng 70% và dự kiến tăng lên 75% vào năm 2025 và 85% vào năm 2030. Đóng góp của nông nghiệp đô thị trong GDP của các thành phố, tuy chưa có số liệu thống kê nhưng chắc chắn còn rất thấp. Do vậy, tiềm năng tăng tỷ lệ đóng góp của nông nghiệp đô thị vào kinh tế các thành phố còn rất lớn.
Mục tiêu của Hội thảo "Nông nghiệp đô thị, lợi ích kép cho người dân đô thị" nhằm phản ánh những bất cập về thực trạng sản xuất nông nghiệp đô thị hiện nay, và triển vọng của phát triển nông nghiệp đô thị tại các thành phố lớn thông qua các ý kiến của chuyên gia, nhà quản lý, các doanh nghiệp trong lĩnh vực vật tư nông nghiệp với các khuyến nghị, đề xuất nhằm mang lại lợi ích kép “Nâng cao năng suất, chất lượng thực phẩm, tiết kiệm chi phí cho người dân đô thị”.
Phát biểu khai mạc hội thảo, PGS.TS Nguyễn Thành Lợi, Ủy viên BCH Hội Nhà báo Việt Nam, Tổng Biên tập Báo Kinh tế và Đô thị cho biết, tốc độ đô thị hóa quá nhanh với sự gia tăng về dân số, quá tải hạ tầng, khói bụi từ khí thải tại các thành phố, các khu công nghiệp đã gây ra nhiều hệ lụy, trong đó có vấn nạn ô nhiễm môi trường và sự thiếu hụt về cây xanh, thực phẩm sạch.
Những bài toán này đang cần lời giải để giúp người dân đô thị cân bằng lại cuộc sống. Trong đó, phát triển nông nghiệp đô thị là một trong những giải pháp, một xu hướng tất yếu của thế giới và Việt Nam khi tốc độ đô thị hóa ngày càng nhanh như hiện nay.
Nông nghiệp đô thị còn góp phần tăng thêm không gian xanh tại các thành phố
GS.TS Nguyễn Văn Bộ, nguyên Giám đốc Viện Khoa học nông nghiệp Việt Nam, Chủ tịch Hội đồng khoa học Công ty Cổ phần Phân bón Bình Điền cho biết, những lợi ích từ nông nghiệp đô thị mang lại là vô cùng to lớn như: Góp phần phủ xanh đô thị, tăng lượng Oxy trong khu vực đô thị, góp phần làm giảm phát thải khí nhà kính, cung cấp nguồn lương thực, thực phẩm sạch tại chỗ cho người dân đô thị, …
Tuy nhiên, tồn tại lớn nhất và cũng là thách thức lớn nhất cho phát triển nông nghiệp đô thị ở Việt Nam hiện nay chính là “chất lượng đô thị hoá chưa cao, chủ yếu phát triển đô thị theo chiều rộng, gây lãng phí đất đai. Công tác quy hoạch thiếu tầm nhìn, chất lượng thấp...; việc triển khai thực hiện còn nhiều hạn chế, nhiều nơi việc điều chỉnh quy hoạch còn tùy tiện”. Chính nguyên nhân này đã làm cho nông nghiệp đô thị bị ảnh hưởng, thiếu quy hoạch và không ổn định.
Đồng quan điểm, ông Ngô Văn Đông, Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần phân bón Bình Điền cũng đánh giá, quá trình đô thị hóa đang tiếp tục diễn ra mạnh mẽ kể cả quy mô và tốc độ. Vì vậy phát triển nông nghiệp đô thị không chỉ đáp ứng nhu cầu của người dân về lương thực, thực phẩm mà còn góp phần tăng thêm không gian xanh cho người dân tại các thành phố.
Trong những năm gần đây, Bình Điền bắt đầu nghiên cứu và cung ứng ra thị trường các dòng sản phẩm chuyên dùng chất lượng cao cho nông nghiệp đô thị, nhất là vùng ven đô, đặc biệt cho cây ăn quả, rau và hoa kiểng. Các dòng sản phẩm không chỉ là NPK mà còn bổ sung các yếu tố trung vi lượng thông minh, hữu cơ, các chất kiểm soát phân giải và chuyển hóa dinh dưỡng giúp cây sinh trưởng, phát triển tốt đồng thời phù hợp với điều kiện canh tác tại khu vực đô thị.
Với phương châm: “Không chỉ cung ứng phân bón, Bình Điền còn cung cấp giải pháp tối ưu nhất cho canh tác các loại cây trồng”. Các sản phẩm phân bón Đầu Trâu được nghiên cứu và ứng dụng công nghệ tiên tiến, tỷ lệ cân đối phù hợp cho mỗi loại đất, vùng sinh thái, cây trồng và hệ thống cây trồng, trong từng giai đoạn sinh trưởng, đồng thời giảm thất thoát và tăng hiệu quả để tiết kiệm chi phí, tăng năng suất, chất lượng nông sản và lợi nhuận cho nhà nông, đặc biệt, trong điều kiện canh tác nông nghiệp đô thị”, ông Đông chia sẻ.
Tại Hội thảo, các chuyên gia tập trung chia sẻ các giải pháp về quy hoạch đô thị lồng ghép với phát triển nông nghiệp đô thị, có tính đến đặc thù của vùng nội đô và ven đô, đến sản phẩm đặc sản, đặc hữu, bản địa và yêu cầu của thị trường, về phát triển và ứng dụng KHCN; về hỗ trợ doanh nghiệp phát triển các trung tâm giống và vật tư nông nghiệp phù hợp cho mỗi kiểu mô hình nông nghiệp đô thị, như: Cây giống, con giống, giá thể, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật chuyên dùng, công cụ tưới tiết kiệm, vật tư bảo quản, bao gói, các mô hình nhà màng, nhà lưới cũng cần nghiên cứu và thiết kế cho phù hợp đối tượng và quy mô sản xuất; hỗ trợ phát triển hệ thống siêu thị, cửa hàng tiện lợi trong nội đô và chợ phiên tại vùng ven đô...
Hội thảo cũng đề xuất, phát triển nông nghiệp nói chung và nông nghiệp đô thị nói riêng gắn với du lịch là xu thế toàn cầu, nhất là tại các quốc gia có nhiều danh lam thắng cảnh, di tích văn hóa vật thể và phi vật thể với đa dạng sản phẩm địa phương OCOP như Việt Nam.