Dù đang phải đối diện với nhiều khó khăn do đơn hàng sụt giảm, lãi suất tăng cao và chênh lệch tỷ giá, song ngành dệt may vẫn kỳ vọng những dấu hiệu khởi sắc trong năm tới với mục tiêu xuất khẩu tăng trưởng mạnh hơn.
Kỳ vọng trên được Chủ tịch Hiệp hội Dệt may Việt Nam (VITAS) Vũ Đức Giang đưa ra tại buổi họp báo ngày 18/11 về tình hình dệt may năm 2022 và dự báo năm 2023.
Giữ mức tăng trưởng tốt, kim ngạch xuất khẩu cả năm dự kiến đạt 42 tỷ USD
Theo ông Vũ Đức Giang, các doanh nghiệp dệt may đang ở trong giai đoạn khó khăn và chịu áp lực rất lớn. Việc sụt giảm các đơn hàng trong tháng 11-12 năm nay và có thể còn kéo dài đến quý 1/2023, mức bình quân giảm từ 25-27%, nhất là đối với các doanh nghiệp làm hàng gia công. Sự suy giảm này càng nặng hơn khi các doanh nghiệp dệt may phải chịu áp lực lớn từ lãi suất ngân hàng tăng, giá mua nguyên phụ liệu và tỷ giá chênh lệch…
Trong bối cảnh đó, khó khăn lớn nhất của các doanh nghiệp dệt may hiện nay là vấn đề lao động, bởi lao động là tài sản số 1 của doanh nghiệp, trên cả thiết bị công nghệ, nhà xưởng nên dù trong bối cảnh sụt giảm đơn hàng, các doanh nghiệp vẫn phải gắng gượng để giữ chân lao động.
“Nhiều đơn vị đã phải chuyển từ sản xuất may mặc sang làm túi xách cho các siêu thị để có công việc cho người lao động. Dù năng suất không cao nhưng doanh nghiệp vẫn giữ chân được người lao động trong khi chờ tín hiệu phục hồi. Chúng tôi nhận định sự phục hồi mạnh mẽ của ngành dệt may sẽ rơi vào quý 3 - 4/2023", ông Vũ Đức Giang chia sẻ.
Mặc dù đang đứng trước nhiều khó khăn, song trong 10 tháng qua, toàn ngành dệt may xuất khẩu 37,9 tỷ USD sang 66 quốc gia, vùng lãnh thổ, tăng 17,2% so với cùng kỳ năm ngoái. Số mặt hàng xuất khẩu duy trì từ 47 - 52 mặt hàng, trong đó mặt hàng quần áo may mặc chiếm kim ngạch xuất khẩu lớn nhất với 29 tỷ USD.
Mỹ tiếp tục là thị trường nhập khẩu quần áo lớn nhất của Việt Nam, với kim ngạch đạt 13,9 tỷ USD; kế đến là thị trường các nước trong khối CPTPP với khoảng 4,8 tỷ USD; thị trường EU với 3,63 tỷ USD; Hàn Quốc hơn 2,5 tỷ USD; Trung Quốc hơn 1 tỷ USD…
“Với kết quả này, ngành dệt may dự kiến vẫn giữ mức tăng trưởng tốt cho cả năm nay với kim ngạch xuất khẩu ước đạt 42 tỷ USD, tăng 3,8% so với năm 2021”, ông Giang cho biết.
“Có được kết quả trên là nhờ Việt Nam đã kí kết và thực thi 15 hiệp định thương mại tự do. Đây chính là nền tảng tạo ra sự đa dạng hóa thị trường. Ngoài ra, các doanh nghiệp ngành dệt may hiện nay đang đẩy nhanh chuyển đổi từ sản phẩm dệt may Việt Nam gia công nhiều, sang quản trị số, chuỗi cung ứng, tự chủ, bắt kịp xu thế xanh hóa, phát triển bền vững với những loại sợi mới từ cây gai, lông cừu…”, ông Giang lý giải.
Xuất khẩu 45 - 47 tỷ USD: Mục tiêu tham vọng?
Nhìn nhận về triển vọng của năm 2023 cũng như giai đoạn đến năm 2025, đại diện VITAS cho rằng, do kinh tế thế giới được dự báo vẫn còn có nhiều bất ổn, do đó ngành dệt may cần có hướng đi mới, giảm phụ thuộc vào thị trường quốc tế, tự chủ nguồn cung nguyên phụ liệu, chuyển dần trọng tâm sang khai thác thị trường nội địa.
Trên cơ sở kinh nghiệm thực tế, ngành dệt may tiếp tục khẳng định sự đột phá, vượt qua thách thức khó khăn hướng mục tiêu xuất khẩu từ 45-47 tỷ USD trong năm 2023.
“Cơ sở để đặt ra tham vọng này chính là động lực từ các hiệp định thương mại tự do Việt Nam đang thực thi. Quá trình này sẽ là cơ sở đẩy chuyển dịch đầu tư từ nước ngoài vào Việt Nam, giúp doanh nghiệp đa dạng hóa thị trường và mặt hàng. Ngoài ra, dệt may việt Nam đã và đang thúc đẩy giảm nhập khẩu, tăng nội địa hóa nguyên phụ liệu trong nước là giải pháp để các doanh nghiệp chủ động được nguồn nguyên phụ liệu sản xuất”, Chủ tịch VITAS cho biết.
Bên cạnh đó, động lực để các nhãn hàng tìm đến thị trường Việt Nam là các chương trình phát triển bền vững, xanh hóa, quản trị số, kinh tế tuần hoàn tại Việt Nam. Đây là giải pháp để thúc đẩy, giữ ổn định và phát triển tại Việt Nam; đặc biệt là sự khuyến khích doanh nghiệp dệt may phát triển bán hàng theo thiết kế, sáng tạo, giảm thiểu làm hàng gia công cho đối tác.
Để thực hiện thành công mục tiêu trong năm 2023, ông Giang cho biết, Hiệp hội tiếp tục thực hiện tốt vai trò kết nối các doanh nghiệp trong nước cũng như với các doanh nghiệp FDI hình thành chuỗi cung ứng, mở rộng thị trường xuất khẩu; phối hợp với các tổ chức quốc tế lớn uy tín triển khai các chương trình hỗ trợ doanh nghiệp về quản trị, chuyển đổi xanh, công nghệ mới, thiết kế, xây dựng thương hiệu…
Bên cạnh đó, Hiệp hội thực hiện các chương trình xúc tiến thương mại trong và ngoài nước, tạo cơ hội cho doanh nghiệp Việt giao lưu, quảng bá hình ảnh; truyền tải kịp thời thông tin về ngành, kinh tế - xã hội trong nước và thế giới đến các hội viên.
“Năm 2023, Hiệp hội tiếp tục kiến nghị lên Chính phủ và các bộ, ngành, cân nhắc việc giảm thuế hoặc hoãn giãn thuế cho doanh nghiệp. Cùng với đó, tìm các nguồn tài chính cho doanh nghiệp vay với lãi suất thấp để duy trì sản xuất, giữ ổn định lao động.
Riêng đối với lãi suất ngân hàng, Hiệp hội kiến nghị Nhà nước có thể cân nhắc với một số lĩnh vực ngành hàng có xuất khẩu lớn, thặng dư thương mại cao, giải quyết việc làm, thì giữ mức lãi suất hợp lý để khuyến khích doanh nghiệp duy trì, giữ ổn định lao động, giúp doanh nghiệp vượt qua khó khăn", ông Vũ Đức Giang thông tin.
Ngày 16.12 tới, VITAS sẽ tổ chức Hội nghị tổng kết năm 2022 tại TP.HCM nhằm đánh giá lại hoạt động trong năm qua, chia sẻ định hướng thời gian tới cùng những giải pháp để giúp ngành vượt qua khó khăn, thách thức vì mục tiêu phát triển bền vững. Sự kiện có sự tham gia của lãnh đạo các bộ, ngành, địa phương, các nhãn hàng, chuyên gia kinh tế và lao động cùng hơn 600 doanh nghiệp hội viên.
Trong khuôn khổ sự kiện, ngày 15/12/2022 sẽ diễn ra Hội nghị Liên đoàn Dệt may Đông Nam Á (AFTEX) với sự tham dự của lãnh đạo Hiệp hội Dệt may các nước Đông Nam Á. Chiều cùng ngày sẽ diễn ra hội thảo Giải pháp quản lý chuỗi cung ứng dệt may để phát triển bền vững, với hai chủ đề chính là chuyển đổi số và phát triển bền vững.