Đây là một nội dung đáng chú ý tại Nghị quyết về phê chuẩn quyết toán ngân sách Nhà nước (NSNN) năm 2021 được Quốc hội thông qua chiều 19/6 với 473/478 đại biểu Quốc hội tham gia biểu quyết tán thành (tỷ lệ 95,75%).
Nghị quyết nêu rõ, Quốc hội đánh giá cao nỗ lực của Chính phủ, trong bối cảnh nền kinh tế chịu tác động nghiêm trọng của dịch COVID-19 đã điều hành chính sách tài khóa chủ động, linh hoạt; kịp thời ban hành và thực hiện có hiệu quả các chính sách miễn, giảm thuế, phí, gia hạn thời hạn nộp thuế, tiền thuê đất và nhiều chính sách hỗ trợ doanh nghiệp, người dân, chính sách phòng, chống dịch, an sinh xã hội.
Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, Nghị quyết cũng chỉ ra một số tồn tại, hạn chế cần khắc phục như: dự toán thu tiền sử dụng đất của nhiều địa phương chưa sát so với thực hiện; giải ngân vốn đầu tư công chậm; phát sinh nợ đọng xây dựng cơ bản lớn; nhiều bộ, ngành, địa phương lập, xét duyệt, gửi quyết toán ngân sách nhà nước chậm so thời gian quy định…
Vì vậy, Quốc hội giao Chính phủ chỉ đạo thực hiện các biện pháp quyết liệt, đồng bộ để tăng cường kỷ luật, kỷ cương tài chính, quản lý, sử dụng, quyết toán ngân sách nhà nước, không lặp lại các tồn tại, hạn chế kéo dài nhiều năm.
Kết quả biểu quyết thông qua Nghị quyết về phê chuẩn quyết toán NSNN năm 2021. Ảnh Đăng Khoa
Đồng thời, kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm người đứng đầu, các tập thể, cá nhân thuộc các bộ, cơ quan trung ương, UBND các cấp và các đơn vị quản lý, sử dụng NSNN có vi phạm trong lập, chấp hành dự toán, quản lý, sử dụng ngân sách nhà nước; lập, gửi báo cáo quyết toán NSNN năm 2021 chậm so thời gian quy định.
Cùng với đó, tiếp tục chú trọng công tác dự báo, lập dự toán thu tiền sử dụng đất bảo đảm bám sát quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất từng thời kỳ và khả năng thực hiện. Quản lý, sử dụng chặt chẽ số tăng thu NSNN bảo đảm hiệu quả, không để xảy ra thất thoát, lãng phí.
Quốc hội cũng đề nghị Chính phủ chỉ đạo chấn chỉnh khắc phục các tồn tại, hạn chế trong lập, quản lý, sử dụng NSNN; rà soát, xác định chính xác số liệu nợ đọng xây dựng cơ bản vốn NSNN tại thời điểm ngày 31/12/2022, báo cáo Quốc hội khi đánh giá giữa kỳ kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025.
Xử lý dứt điểm những trường hợp tạm ứng quá thời hạn
Cùng với đó, Quốc hội yêu cầu Chính phủ quản lý chặt chẽ các khoản chi chuyển nguồn NSNN; hủy bỏ, thu hồi về NSNN các khoản chuyển nguồn không đúng quy định, không có nhu cầu sử dụng hoặc quá thời gian giải ngân theo quy định; xử lý dứt điểm những trường hợp tạm ứng quá thời hạn quy định kéo dài nhiều năm.
Trong năm 2023, thu hồi tối đa các khoản tạm ứng từ năm 2021 trở về trước quá thời hạn quy định; thu hồi toàn bộ các khoản ngân sách trung ương hỗ trợ cho các địa phương quản lý, sử dụng không đúng quy định hoặc hết thời gian giải ngân của năm 2022 và năm 2021 trở về trước để cắt giảm tương ứng trong bội chi ngân sách trung ương.
Quốc hội giao Chính phủ tiếp tục kiểm soát bội chi NSNN, nợ công để bảo đảm an ninh tài chính quốc gia, ổn định kinh tế vĩ mô; quản lý chặt chẽ việc huy động, sử dụng các khoản vốn vay bù đắp bội chi và trả nợ gốc của ngân sách nhà nước.
Đồng thời, đề nghị việc phát hành trái phiếu Chính phủ gắn với khả năng thực hiện, giải ngân chi NSNN, trả nợ gốc của ngân sách bảo đảm tiết kiệm, hiệu quả.
Theo Báo cáo tiếp thu, giải trình của Ủy ban Tài chính – Ngân sách, tổng số thu cân đối NSNN là 2.387.906 tỷ đồng, bao gồm cả số thu chuyển nguồn từ năm 2020 chuyển sang năm 2021, thu kết dư ngân sách địa phương năm 2020 và các khoản thu khác.
Tổng số chi cân đối NSNN là 2.484.439 tỷ đồng bao gồm cả số chi chuyển nguồn từ năm 2021 sang năm 2022. Bội chi NSNN là 214.053 tỷ đồng, bằng 2,52% tổng sản phẩm trong nước (GDP), không bao gồm kết dư ngân sách địa phương.
Tổng mức vay của NSNN để bù đắp bội chi và trả nợ gốc là 455.927 tỷ đồng.
