Trang web Diễn đàn Đông Á (eastasiaforum.org) mới đây đăng bài viết của Giáo sư David Dapice, chuyên gia kinh tế cao cấp tại Trung tâm Ash về quản trị dân chủ và đổi mới, thuộc Trường Quản lý nhà nước John F Kennedy, Đại học Harvard của Mỹ, nhận định kinh tế Việt Nam đã phục hồi mạnh mẽ trong năm 2022, sau 2 năm chịu tác động của dịch bệnh COVID-19.
Các dự báo cho thấy mức tăng trưởng thực GDP của Việt Nam trong năm 2022 thấp hơn chút ít so với mức 8,8% trong 9 tháng đầu năm.
Theo bài viết, xuất khẩu của Việt Nam trong 11 tháng đầu năm 2022 ghi nhận mức tăng trưởng cao hơn nhập khẩu, theo đó đạt thặng dư thương mại ở mức khiêm tốn. Du lịch đã phục hồi từ mức thấp của năm 2021, từ đó hỗ trợ tăng trưởng mạnh mẽ trong ngành dịch vụ.
Sản xuất và công nghiệp của Việt Nam trong 11 tháng đầu năm tăng, nhưng mức tăng chậm hơn so với đầu năm. Các đơn đặt hàng xuất khẩu chậm lại, dẫn đến nguy cơ nhiều công nhân nhà máy có thể mất việc làm. Đây là một mối lo ngại nếu xu hướng này gia tăng trong năm 2023. Ngoài ra, có những vấn đề liên quan đến các công ty bất động sản.
Tuy nhiên, Giáo sư Dapice nhận định kinh tế Việt Nam có những điểm mạnh để bù đắp những thách thức. Theo đó, lạm phát được ghi nhận ở mức thấp một con số; mức giảm giá đồng nội tệ so với đồng USD thấp hơn nhiều so với nhiều quốc gia khác.
Với chính sách tài khóa siết chặt, hầu hết các ngân hàng Việt Nam ở thế mạnh nguồn vốn dồi dào, trừ một số ít ngoại lệ. Dòng vốn cao và việc hiện thực hóa đầu tư nước ngoài đồng nghĩa khi nền kinh tế toàn cầu phục hồi, sẽ có một dòng luân chuyển lao động từ ngành nông nghiệp năng suất thấp sang ngành sản xuất năng suất cao hơn.
Điều này sẽ làm tăng nhu cầu về bất động sản ở các thành phố, mặc dù dân số tăng chậm hơn.
Đầu tư trực tiếp nước ngoài vào ngành sản xuất cũng sẽ hỗ trợ tăng trưởng và góp phần chuyển đổi cơ cấu của nền kinh tế Việt Nam. Bên cạnh đó, việc tham gia các hiệp định thương mại tự do (FTA) giúp Việt Nam dễ dàng tiếp cận thị trường thế giới.
Bài viết cho rằng trong năm 2023, động lực thúc đẩy kinh tế Việt Nam có thể sẽ không còn là xuất khẩu hoặc chi tiêu tiêu dùng - vốn đã tăng mạnh trong năm 2022. Thay vào đó là sự phục hồi của ngành du lịch khi Trung Quốc mở lại biên giới sau 3 năm đóng cửa để phòng chống dịch COVID-19, cùng với chính sách của Chính phủ Việt Nam tăng mạnh đầu tư thúc đẩy kinh tế hướng tới mục tiêu đạt mức tăng trưởng GDP 6,5%.
Đây là một mục tiêu tham vọng và có thể khó khăn nếu nền kinh tế thế giới, hoặc ít nhất là các thị trường xuất khẩu lớn của Việt Nam như Mỹ, Liên minh châu Âu (EU) và Trung Quốc, yếu đi.
Tuy nhiên, bài viết khẳng định rằng trong năm 2023, nếu không có thiên tai lớn, Việt Nam có thể duy trì đà tăng trưởng của nền kinh tế miễn là môi trường toàn cầu tiếp tục cải thiện.