Sản xuất thông minh nhờ chuyển đổi số ở Việt Nam đang diễn ra thế nào?

Việt Nam là quốc gia đang tìm cách vượt khỏi mô hình sản xuất truyền thống bằng việc tăng cường chuyển đổi số.

Nhiều thập kỷ qua, châu Á - Thái Bình Dương trở thành khu vực kinh tế năng động bậc nhất nhờ năng lực sản xuất tận dụng lợi thế từ lượng nhân công dồi dào, các quy định, chính sách linh hoạt. Dù vậy, khu vực được mệnh danh là công xưởng của thế giới nay đứng trước một bước ngoặt.

Năng lực sản xuất của châu Á - Thái Bình Dương hiện chịu sức ép lớn từ nhu cầu đầy biến động của khách hàng, từ yêu cầu rút ngắn thời gian đưa sản phẩm đến với thị trường, kết hợp với không ít thách thức từ việc lạm phát ngày càng gia tăng, sự gián đoạn trong chuỗi cung ứng và đơn hàng tồn đọng. Các nhà sản xuất đối diện với thách thức mới nảy sinh từ những đối thủ cạnh tranh mới, sở hữu trang thiết bị và công nghệ liên tục cập nhật.

Trong khu vực, Việt Nam cũng là quốc gia đang tìm cách vượt khỏi mô hình sản xuất truyền thống. Một nghiên cứu của Ngân hàng Thế giới thực hiện tại khu vực Đông Á - Thái Bình Dương cho thấy, 70% doanh nghiệp Việt Nam trong ngành chế biến và xử lý hiện sử dụng máy móc do con người điều khiển, 20% chế tạo thủ công, chỉ có 9% sử dụng máy móc được điều khiển bằng máy tính và chưa đến 1% tận dụng công nghệ hiện đại như robot và sản xuất bồi đắp 3D.

a2-8458.jpeg

Sản xuất thông minh là quá trình kết hợp công nghệ, dữ liệu, quy trình và tương tác của con người để cải thiện kết quả

Nhằm nâng cao lợi thế cạnh tranh, một số nhà sản xuất ở Việt Nam kỳ vọng có thể tận dụng những lợi ích của “sản xuất thông minh” - quá trình kết hợp công nghệ, dữ liệu, quy trình và tương tác của con người để cải thiện kết quả sản xuất.

Để hỗ trợ cộng đồng doanh nghiệp, Chính phủ Việt Nam ban hành nhiều văn bản tạo hành lang pháp lý thuận lợi trên nhiều lĩnh vực ngành nghề như Nghị định số 111, Nghị quyết số 115 và Quyết định số 749 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt chương trình chuyển đổi số quốc gia.

Ông Steve Long, Phó Chủ tịch Tập đoàn kiêm Tổng Giám đốc Intel khu vực châu Á - Thái Bình Dương và Nhật Bản trong bài viết chuyên đề về sản xuất thông minh ở Việt Nam, nhận định: “Nhiều doanh nghiệp và nhà sản xuất Việt Nam cho rằng họ đạt được cấp độ sản xuất thông minh qua việc áp dụng và triển khai công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) hoặc phân tích dữ liệu theo hình thức cuốn chiếu, khiến lợi ích của công nghệ bị giới hạn trong phạm vi khu vực sản xuất chứ không kết nối được với chuỗi giá trị kinh doanh ở quy mô lớn.

Thứ hai, nhiều đơn vị vẫn còn đắn đo chưa áp dụng công nghệ mới, lo ngại về khả năng tương thích giữa các hệ thống, về vốn đầu tư lớn và không mở rộng được quy mô. Hơn 3/4 số doanh nghiệp vừa và nhỏ, 2/3 số doanh nghiệp lớn vẫn còn hoài nghi về lợi ích kinh tế của việc đầu tư vào công nghệ mới”.

Quảng cáo

Hội tụ OT và IT

Công nghệ vận hành (OT) như máy móc và thiết bị trong nhà xưởng xí nghiệp vốn không được nối mạng hay liên kết với nhau. Chúng là những hệ thống theo chiều dọc được sở hữu riêng, vận hành trong các lò chứa (silo) riêng biệt. Trong hầu hết trường hợp, OT cần có người điều khiển để giám sát và quản lý việc lập trình và vận hành vật lý của mỗi thiết bị, do thiếu những tiêu chuẩn chung trên các hệ thống máy móc.

Ví dụ trong nhà máy sản xuất xe hơi, dây chuyền lắp ráp toàn bộ không có bất cứ thông tin gì về bộ phận hàn điện thuộc khâu sản xuất trước đó. Các bộ phận này không có “ngôn ngữ” chung để “nói chuyện” với nhau.

Giờ đây, nhờ vào những tiến bộ trong Internet vạn vật (IoT), kết nối giữa máy và máy, cũng như công tác phân tích dữ liệu, hai thế giới OT và công nghệ thông tin (IT) dần hội tụ. Từ khía cạnh doanh nghiệp, IT đang phá vỡ silo thông tin của OT bằng cách chia sẻ và xử lý dữ liệu được trao đổi trên toàn khu vực sản xuất, giúp nâng cao năng suất, tự động hoá và hợp lý hoá ứng dụng.

Để thực sự đạt được tính hội tụ OT - IT, doanh nghiệp cần triển khai hợp nhất dữ liệu sản xuất từ những công nghệ này với thông tin kinh doanh như hoạch định tài nguyên doanh nghiệp (ERP) hoặc hệ thống quản lý chuỗi cung ứng.

Công nghệ mới và khả năng tương thích giữa các loại máy móc thiết bị là chặng đầu tiên trên hành trình sản xuất thông minh. Những bước đi kế tiếp là tác nhân khác biệt giúp kết nối xí nghiệp với doanh nghiệp thành một khối thống nhất để tạo ra lợi thế cạnh tranh.

Lâu nay sản xuất truyền thống được điều khiển bằng phần cứng, nơi các bộ phận thiết bị độc lập được thiết kế nhằm lặp đi lặp lại một tác vụ. Nếu cần thay đổi quy trình sản xuất truyền thống, có thể phải tốn kém chi phí rất lớn để nâng cấp nhà máy xí nghiệp. Đây là lúc sản xuất điều khiển bằng phần mềm phát huy tác dụng.

Sản xuất bằng phần mềm là máy móc và quy trình trên khắp khu vực sản xuất đều được cấu hình, giám sát và quản lý bằng phần mềm. Điều đó giúp nhà sản xuất tận dụng chức năng của phần cứng hiện hữu và cho phép một thiết bị phần cứng có thêm nhiều chức năng hoặc được chuyển hướng phục vụ những mục đích khác.

Giống như cách điện thoại thông minh thay thế chức năng của điện thoại, máy ảnh và định vị GPS trên một thiết bị duy nhất vậy. Điều tương tự cũng đang diễn ra trong thế giới sản xuất, ở đó nhà sản xuất có thể vận hành các nhà máy, xí nghiệp của mình như một hệ thống công nghệ thông tin.

Với sự hỗ trợ của AI và công nghệ học máy trên vùng biên sản xuất, dữ liệu có thể được phân tích gần nơi thu thập và có thể điều chỉnh gần như theo thời gian thực nhằm tối ưu hoá vận hành.

“Tương lai của sản xuất thông minh chỉ có thể thành công nếu toàn bộ hệ sinh thái sản xuất, gồm cả các nhà sản xuất thiết bị gốc (OEM), xí nghiệp, nhà tích hợp hệ thống... có thể hợp nhất các công nghệ, dữ liệu, quy trình, và tương tác con người với nhau. Điều này đòi hỏi mọi lĩnh vực, ngành nghề trong hệ sinh thái sản xuất đều phải tiếp nhận hệ thống thống nhất để tối ưu hoá vận hành bất kể đang làm việc với nhà cung cấp nào”, ông Steve Long nhận định.

Theo Thời Đại Sao chép

Cùng chuyên mục Công nghệ

Nhà sản xuất chip lớn nhất thế giới "ăn nên làm ra"

Nhà sản xuất chip theo hợp đồng lớn nhất thế giới TSMC có thể sẽ chứng kiến doanh thu quý 3 vượt xa dự báo của thị trường cũng như dự báo của chính công ty này, khi được hưởng lợi từ trí tuệ nhân tạo.

Công ty bán dẫn Hàn Quốc đầu tư 75 tỷ USD vào trí tuệ nhân tạo và chip Cổ phiếu ngành chip lao dốc sau kết quả kinh doanh gây thất vọng

EU từ chối đề xuất giá sàn xe điện của Trung Quốc

Khi từ chối đề xuất của Trung Quốc, EU cho biết, vấn đề không chỉ ở mức giá mà các nhà sản xuất ôtô đưa ra cho xe điện sản xuất tại Trung Quốc, mà còn ở các khoản trợ cấp sản xuất xe điện.

Thêm 2 "ông lớn" xe điện Trung Quốc gia nhập thị trường Việt Nam Gần 50% người tiêu dùng Việt Nam vẫn chuộng ô tô xăng, nhóm yêu thích xe điện nhất là 18-24 tuổi

EU bỏ phiếu ủng hộ áp thuế bổ sung đối với ô tô điện nhập khẩu của Trung Quốc

Liên minh châu Âu nhất trí áp thuế bổ sung đối với xe ô tô điện nhập khẩu của Trung Quốc, trong bối cảnh các cuộc đàm phán với Bắc Kinh nhằm tìm giải pháp cho tranh chấp thương mại vẫn đang diễn ra.

Hàng hóa Trung Quốc nhập khẩu sẽ bị áp thuế 60% nếu ông Trump tái đắc cử Ấn Độ áp thuế tối đa 30% với một số sản phẩm thép nhập khẩu từ Trung Quốc, Việt Nam

Honda giảm 50% phí trước bạ với các dòng ô tô nhập khẩu

Trong tháng 10/2024, Honda tiếp tục áp dụng khuyến mại giảm 50% lệ phí trước bạ với các dòng xe nhập khẩu, riêng dòng Accord được hỗ trợ trực tiếp 220 triệu đồng tiền mặt.

Mitsubishi gia nhập liên minh Honda – Nissan để mở rộng thị trường Giá xe máy đồng loạt lao dốc: Honda Vision còn 29,9 triệu đồng, Honda SH, Lead, Yamaha Janus… cùng dưới giá đề xuất, có xe tặng kèm smartphone

Chính thức không cho phương tiện đi qua trạm thu phí nếu tài khoản không đủ tiền để thanh toán

Theo nghị định mới được ban hành, trường hợp số tiền trong phương tiện thanh toán được kết nối với tài khoản giao thông không đủ để thực hiện thanh toán tiền sử dụng đường bộ trên đường cao tốc thì phương tiện không được đi qua trạm thu phí đường bộ trên

Đề xuất thu phí cao tốc do Nhà nước đầu tư, mức phí cao nhất 6.000 đồng/km, những cao tốc nào được hưởng lợi? Khối nợ của “ông trùm” thu phí BOT phía Nam tiếp tục “phình to”

Epic Games cáo buộc Google và Samsung có hành vi phản cạnh tranh

Ngày 30/9, Epic Games, nhà sản xuất trò chơi điện tử đình đám Fortnite, tuyên bố sẽ kiện công ty con Google của Tập đoàn Alphabet và công ty Samsung với cáo buộc vi phạm luật chống độc quyền của Mỹ.

Google cân nhắc xây trung tâm dữ liệu khổng lồ tại Việt Nam 100 tỷ USD - Cái giá Google phải trả vì lợi dụng vị thế độc quyền tăng giá quảng cáo

5G là “chìa khóa” giúp Việt Nam hiện thực hóa mục tiêu kinh tế số đóng góp 30% GDP

Với mục tiêu đến năm 2025, kinh tế số sẽ đóng góp 20% GDP và tăng lên 30% vào năm 2030, Việt Nam đặt ra những kỳ vọng lớn trong việc phát triển nền kinh tế dựa trên yếu tố công nghệ và dữ liệu số, trong đó, công nghệ 5G đóng vai trò quan trọng.

Chuyển đổi số và câu chuyện của “Người dẫn dắt” Sản xuất thông minh nhờ chuyển đổi số ở Việt Nam đang diễn ra thế nào?

Mức thuế 100% của Mỹ đối với xe điện Trung Quốc chính thức có hiệu lực

Tổng thống Mỹ cho biết việc tăng thuế này là nhằm mục đích ngăn chặn Trung Quốc có thể ảnh hưởng tiêu cực tới việc làm trong lĩnh vực chế tạo của Mỹ.

Những quan ngại về các tác động sau khi châu Âu áp thuế xe điện Trung Quốc Nhiều nước EU dự kiến ủng hộ áp thuế xe điện nhập khẩu từ Trung Quốc

Tín đồ Táo khuyết thức đêm chờ "đập hộp" iPhone 16

Hàng nghìn người tại Hà Nội đã có mặt sớm tại các đại lý ủy quyền của Apple từ đêm 26/9, rạng sáng 27/9 để nhận những chiếc iPhone 16 chính hãng đầu tiên tại Việt Nam.

iPhone 16 có thể là "bệ phóng" để Apple đạt giá trị thị trường 4.000 tỷ USD iPhone 16 bắt đầu cho đặt trước tại Việt Nam từ hôm nay, giá thấp nhất 22,9 triệu đồng