Công ty nghiên cứu dữ liệu Metric vừa phát hành Báo cáo sàn thương mại điện tử (TMĐT) 6 tháng đầu năm 2023 được thực hiện độc lập, dựa trên các số liệu công khai.
Theo báo cáo, doanh thu trên các sàn TMĐT nửa đầu năm 2023 là 92.745 tỷ đồng với gần 400.000 shop có phát sinh đơn hàng, hơn 900 triệu sản phẩm được bán ra. So với cùng kỳ năm ngoái, doanh thu TMĐT tại Việt Nam tăng 46% (nửa đầu năm 2022 sàn Tiktok Shop chưa ra mắt, nếu tỷ lệ tăng trưởng cùng kỳ khi chỉ tính trên doanh thu 4 sàn Shopee, Lazada, Tiki, Sendo là 22,5%).
Tổng doanh thu và sản lượng toàn thị trường TMĐT quý 2/2023 đều tăng trưởng trung bình 22% so với cùng kỳ năm 2022, tuy nhiên số lượng shop có lượt bán giảm mạnh 18%. Điều này cho thấy các nhà bán nhỏ lẻ và không chuyên nghiệp sẽ dần rút khỏi thị trường, lợi nhuận sẽ đổ về những nhà bán thực sự chuyên nghiệp và có đầu tư cho việc bán hàng trên sàn TMĐT.
Về địa lý, Hà Nội là địa phương đạt doanh số bán trên sàn thương mại điện tử cao nhất, theo địa điểm đặt kho hàng (27 nghìn tỷ đồng, chiếm 45%). TP.HCM đứng thứ 2 với con số 20,3 nghìn tỷ đồng, chiếm 34%. Các sản phẩm có nguồn gốc nước ngoài đạt doanh thu 4,1 nghìn tỷ đồng, chiếm 7%. Bắc Ninh, Nam Định là 2 địa phương lần lượt xếp thứ 4 và 5 về doanh số bán trên sàn thương mại điện tử, theo tiêu chí địa điểm đặt kho hàng.
Vị trí thứ 2 đổi chủ
Sau quý 2/2023, thứ hạng về doanh thu của các sàn TMĐT có sự thay đổi với “bước chạy nước rút” ngoạn mục của sàn Tiktok Shop. Ra đời từ tháng 4/2022, đến cuối năm này, Tiktok Shop nhanh chóng đạt doanh thu bằng 80% doanh thu của Lazada. Sang quý 1/2023, sàn này chỉ kém Lazada 3,5% doanh thu. Tốc độ tăng trưởng nhanh của Tiktok Shop khiến giới chuyên môn dự đoán sàn này sớm muộn cũng vượt mặt đối thủ để vươn lên vị trí thứ 2.
 |
Thực tế, sang quý 2/2023, thống kê của Metric cho thấy, Tiktok Shop chính thức vượt qua Lazada vươn lên là sàn TMĐT lớn thứ 2 tại Việt Nam, sau Shopee.
Thị phần của Shopee từ đầu năm tới nay gần như không thay đổi, như vậy Tiktok Shop đang thực sự lấy đi thị phần từ các sàn TMĐT còn lại.
Cụ thể trong nửa đầu năm 2023, Shopee đạt doanh thu 59 nghìn tỷ đồng với 667 triệu sản phẩm được bán ra, 254 nghìn lượt shop có lượt bán ra. TikTok Shop vượt qua Lazada để vươn lên thứ 2 về thị phần doanh thu với 16,3 nghìn tỷ đồng (117 triệu sản phẩm được bán ra, 107,7 shop có lượt bán ra). Lazada rơi xuống số 3 với các con số tương ứng là 15,7 nghìn tỷ đồng doanh thu, 117,5 triệu sản phẩm bán ra, 110,7 triệu shop có lượt bán ra.
2 sàn Tiki và Sendo có doanh số rất nhỏ so với top 3. Cụ thể, Tiki (1,6 nghìn tỷ đồng doanh thu, 5,8 triệu sản phẩm bán ra, 17,8 nghìn shop có lượt bán ra), Sendo (112,3 tỷ đồng, 511 nghìn, 9,8 nghìn) lần lượt đứng thứ 4 và 5.
 |
Thị phần doanh thu các sàn TMĐT trong quý 1/2023 và quý 2/2023 |
Nhận định về cuộc “lật ngôi” của TikTok Shop, ông Lê Hải Vũ - CEO Velasboost - chuyên gia về thương mại điện tử cho rằng, điều này không khó hiểu, TikTok Shop như chú ngựa ô mới trong làng thương mại điện tử, nhờ chính sách thu hút nhà bán và tỷ lệ chuyển đổi cao. Nhờ vậy, các nhà bán hàng được kéo về TikTok Shop rất mạnh. Một số ngành hàng trước giờ trên các sàn thương mại điện tử khác không có điểm nhấn như đồ ăn vặt… khi chuyển sang TikTok Shop lại bán khá tốt. Các KOL, KOC lớn cũng đang tích cực làm bên TikTok Shop vì hoa hồng nhiều, được chủ động.
Trong khi đó, Lazada trước nay vẫn có vấn đề về giao diện, khá khó sử dụng cho các nhà bán hàng, Shopee làm cái này tốt hơn. Lazada, Shopee tương tự nhau về cách hoạt động, trong khi TikTok Shop là môi trường hoàn toàn mới.
Không thể nói trước được liệu TikTok Shop có duy trì được lợi thế của mình hay không, vì giai đoạn đầu, sàn thường hỗ trợ sâu với người bán. Tuy nhiên, chắc chắn rằng trong giai đoạn khoảng 1 năm tới, TikTok Shop còn nhiều cửa để phát triển.
"Về lâu dài, sự lớn mạnh của TikTok Shop khiến các sàn khác cũng phải bắt đầu kết nối lại, quan tâm hơn đến các nhà bán hàng lớn, mở lại các chương trình hỗ trợ, phát mã giảm giá, freeship nhiều hơn”, chuyên gia Lê Hải Vũ nhận định.
