Sau ba năm có hiệu lực, doanh nghiệp đã tận dụng tối đa lợi ích gì từ EVFTA?

Hiệp định thương mại tự do EVFTA có hiệu lực từ ngày 1/8/2020, đến nay tròn ba năm và dù ảnh hưởng bởi đại dịch COVID-19 nhưng kim ngạch xuất khẩu hàng hóa sang EU hàng năm vẫn có sự tăng trưởng nhất định, năm 2021 tăng 14,2% và năm 2022 tăng 16,7%.

Ảnh minh họa
Ảnh minh họa

Số liệu thống kê cho thấy, đã có nhiều mặt hàng khá thành công trong việc tận dụng các ưu đãi từ EVFTA và đạt kim ngạch xuất khẩu trên tỷ USD vào thị trường EU hàng năm trong suốt ba năm qua.

Thị phần của hàng hóa Việt chỉ mới chiếm khoảng 2% tại thị trường EU

Tiến sĩ Nguyễn Thái Chuyên, Giảng viên Kinh doanh quốc tế, Đại học RMIT cho biết, hầu hết các mặt hàng như điện thoại và linh kiện, máy vi tính, giày dép, máy móc thiết bị phụ tùng, hàng dệt may, cà phê, sắt thép và hải sản đã có mức tăng trưởng đáng kể, đặc biệt sắt thép với mức tăng trưởng hơn 844% trong năm 2021 so với năm 2020 và hơn 634% trong năm 2022 so với năm 2020.

1690966656692-8268.png

Tiến sĩ Nguyễn Thái Chuyên, Giảng viên Kinh doanh quốc tế, Đại học RMIT

Tuy nhiên, mặt hàng điện thoại và linh kiện đã ghi nhận sự giảm sút lần lượt là 9,5% vào năm 2021 và 15,7% vào năm 2022 so với năm trước đó. Nguyên nhân chủ yếu do thiếu nguyên liệu đầu vào trong bối cảnh thị trường Trung Quốc đóng cửa vì COVID-19 và căng thẳng giữa Nga - Ukraine gây ra khủng hoảng chuỗi cung ứng toàn cầu.

Dẫn nhận định từ Trading Economics, ông Chuyên cho rằng, giá trị và lợi ích mà các doanh nghiệp thu được từ hoạt động xuất khẩu vẫn còn hạn chế, do thương hiệu Việt Nam chưa được biết rộng rãi tại các nước châu Âu. Thị phần của hàng hóa Việt trên thị trường EU cũng mới chiếm khoảng 2%.

Mặc dù có mức tăng trưởng khá tốt, nhưng một số mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Việt Nam, như: Rau củ quả, thủy sản và gạo vẫn chưa đạt được như kỳ vọng, và chỉ chiếm một phần rất nhỏ trong tổng giá trị nhập khẩu của EU.

Một số mặt hàng như hạt điều, giấy và các sản phẩm từ giấy chưa có dấu hiệu tăng trưởng sau khi EVFTA được thực thi.

Quảng cáo

Khoảng 40% doanh nghiệp hiểu tương đối hoặc hiểu rõ về cam kết của EVFTA

EU là một thị trường khắt khe với tiêu chuẩn chất lượng nghiêm ngặt, yêu cầu an toàn cho hàng hóa công nghiệp, các tiêu chuẩn vệ sinh và kiểm dịch cho các sản phẩm nông nghiệp nhập khẩu và thực phẩm từ nước ngoài. Điều này cũng là một trở ngại khác đối với các doanh nghiệp Việt Nam vì phần lớn nguyên liệu sản xuất hàng hóa được nhập từ Trung Quốc và các nước trong ASEAN, khó kiểm soát về tiêu chuẩn chất lượng.

Đến nay, doanh nghiệp Việt Nam vẫn gặp nhiều khó khăn trong việc tuân thủ quy tắc xuất xứ trong EVFTA, như đối với ngành hàng nông nghiệp, lâm sản, các nhà khai thác và thương nhân phải chứng minh sản phẩm hợp pháp và không vi phạm quy định về phá rừng. Tuy nhiên, Việt Nam chưa có hệ thống xuất xứ từ nông hộ và từng khu vực trồng trọt để có thể chứng minh với EU.

Thủy sản là ngành được ưu đãi nhất về thuế nhưng gần sáu năm nay, thủy sản Việt Nam bị thẻ vàng IUU vì các hành vi khai thác bất hợp pháp, xuất khẩu thủy sản không tận dụng triệt để các ưu đãi do EVFTA mang lại nếu không gỡ được thẻ vàng IUU.

Mặt khác, năng lực cạnh tranh của các doanh nghiệp Việt Nam vẫn còn yếu so với các nước trong khu vực và trên toàn cầu. Nhiều mặt hàng xuất khẩu của Việt Nam sang EU không có thương hiệu riêng hoặc được phân phối thông qua nhãn hiệu nước ngoài. Điều này gây hạn chế trong việc tăng lợi nhuận cho các doanh nghiệp Việt Nam, đồng thời tiềm ẩn rủi ro cao trong hoạt động vận chuyển sản phẩm.

Theo khảo sát của Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) về nhận thức của doanh nghiệp đối với EVFTA, mặc dù gần 94% doanh nghiệp đã nghe nói hoặc biết về EVFTA, chỉ khoảng 40% trong số đó hiểu tương đối hoặc hiểu rõ về cam kết của hiệp định này đối với hoạt động kinh doanh của họ. Trong đó, nhóm doanh nghiệp FDI có tỷ lệ hiểu khá rõ hoặc rõ về EVFTA cao nhất (43%).

Ngoài ra, các doanh nghiệp vẫn chưa khai thác hết lợi thế từ hiệp định này để mở rộng tiêu thụ sang các nước thành viên khác. Trong 27 quốc gia thành viên của EU, nhiều doanh nghiệp Việt Nam chỉ giao thương chủ yếu với 5-6 quốc gia, trong khi giao thương với các nước khác vẫn còn rất ít.

Cần làm gì để tận dụng tối đa lợi ích từ EVFTA?

Châu Âu là một thị trường khó tính với tiêu chuẩn hàng hóa rất khắt khe, muốn tiếp cận thị trường này doanh nghiệp cần phải nỗ lực tự thay đổi và thích ứng, đồng thời tận dụng tối đa sự hỗ trợ từ các cơ quan quản lý và hiệp hội. Tập trung nâng cao năng lực quản lý, chất lượng nhân lực, đổi mới công nghệ, xây dựng và phát triển thương hiệu, cũng như thiết lập chiến lược kinh doanh dài hạn để đáp ứng nhu cầu và yêu cầu từ thị trường 500 triệu dân của EU.

Ngoài ra, cần tăng cường hợp tác và liên kết giữa các doanh nghiệp, đặc biệt trong khuôn khổ các hiệp hội, để chia sẻ kiến thức, kỹ thuật và mở rộng mạng lưới phân phối, từ đó tăng cường khả năng cạnh tranh trên thị trường EU.

“Các doanh nghiệp xuất khẩu cần nâng cao chất lượng sản phẩm và dịch vụ, áp dụng các tiêu chuẩn an toàn và bảo vệ môi trường cao mà EU yêu cầu; đa dạng hóa nguồn tiêu thụ và giảm thiểu rủi ro từ việc phụ thuộc vào một thị trường xuất khẩu duy nhất. Quan trọng là cần bám theo xu thế tiêu dùng và tăng cường khả năng sáng tạo, đồng thời tương tác trực tiếp, liên tục, nhanh chóng với khách hàng”, ông Chuyên nói.

Theo Thời Đại Sao chép

Cùng chuyên mục Kinh tế - Đầu tư

Hàng không châu Á-Thái Bình Dương gặp các vấn đề về chuỗi cung ứng

Nhu cầu đi lại ở châu Á-Thái Bình Dương đã phục hồi sau đại dịch COVID-19 nhưng lợi nhuận của các hãng hàng không đang chịu áp lực do những vấn đề về chuỗi cung ứng làm gián đoạn hoạt động.

Công ty hàng không siêu lợi nhuận báo lãi quý 3 tăng gấp rưỡi so với cùng kỳ, thu 10 đồng lãi ròng 7 đồng Thái Lan sẽ bắt đầu áp “thuế đi lại” với du lịch hàng không từ giữa năm 2025

Sáng nay chính thức trình Quốc hội dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam hơn 67 tỷ USD

Sáng nay 13/11, thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải (GTVT) Nguyễn Văn Thắng trình bày tờ trình phê duyệt chủ trương đầu tư Dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam.

Dự án Đường sắt cao tốc Bắc Nam 70 tỷ USD rục rịch triển khai, doanh nghiệp nào trên sàn chứng khoán hưởng lợi? Đường sắt cao tốc Bắc Nam 67 tỷ USD đi qua 20 tỉnh thành, những tỉnh nào được bố trí 2 ga?

Diễn biến mới của dự án đường Vành đai dài hơn 200km, đi qua 5 tỉnh thành, tổng mức đầu tư 128.000 tỷ đồng

Dự án đường Vành đai 4 TP. Hồ Chí Minh dài gần 207 km, đi qua 5 địa phương (TP. Hồ Chí Minh, Bình Dương, Long An, Đồng Nai, Bà Rịa - Vũng Tàu), dự kiến có tổng mức đầu tư hơn 128.000 tỷ đồng.

Lộ diện liên danh 7 công ty trúng gói thầu phức tạp nhất vành đai 3 Tp.HCM Tại sao dự án đường Vành đai 4 - Vùng Thủ đô giảm 2.129 tỷ đồng vốn đầu tư?

Đồng USD lên cao nhất 4 tháng, Bitcoin tiến sát mốc 90.000 USD: Hàng loạt tài sản thăng hoa chưa từng có sau khi ông Trump giành chiến thắng

Bitcoin tăng giá kỷ lục, đồng USD cũng giao dịch ở mức cao nhất trong 4 tháng và cổ phiếu Tesla thăng hoa trong bối cảnh nhà đầu tư đặt cược vào những nhân tố được hưởng lợi nhiều nhất sau khi ông Trump trở thành Tổng thống đắc cử.

Chuyên gia dự báo ảnh hưởng với kinh tế Việt Nam khi ông Trump đắc cử Kịch bản nào cho thị trường BĐS Việt Nam khi ông Donald Trump đắc cử Tổng thống Hoa Kỳ?

Hanoi Metro chưa đủ nhân lực vận hành tuyến đường sắt đô thị Nhổn

Trước đó, vào lúc 17h25 ngày 24/10, đoạn trên cao tuyến đường sắt đô thị Nhổn - ga Hà Nội đã phải dừng tàu do sự cố kỹ thuật tại ga Cầu Giấy. Đến 18h15, sự cố được khắc phục. 6 lượt tàu chậm giờ và 8 lượt tàu phải hủy bỏ do sự cố.

Giá nhiều chung cư tăng thêm tới 15% sau khi các tuyến metro đi vào hoạt động Tuyến metro hơn 37.000 tỷ TPHCM chưa đủ điều kiện nghiệm thu, liệu có thể đưa vào vận hành thương mại đúng thời gian đã định?

Các nhà đầu tư nước ngoài có “khẩu vị” đa dạng với thị trường bất động sản Việt Nam

Thị trường Việt Nam là nơi có cơ hội tăng trưởng cao với dòng FDI bền vững, hạ tầng đang phát triển mạnh mẽ, nhờ đó tạo nên sức hấp dẫn của thị trường Việt Nam đối với các nhà đầu tư nước ngoài ở hầu hết các phân khúc bất động sản như nhà ở, công nghiệp,

Dòng vốn FDI dồi dào tác động tích cực đến thị trường bất động sản "Việt Nam tăng trưởng nhanh nhất ASEAN nhờ nhạy bén với các FTA và thu hút FDI"

EU siết chặt thuế VAT đối với nền tảng số

Để đối phó với tình trạng trốn thuế và cạnh tranh không lành mạnh trong nền kinh tế số, Liên minh châu Âu (EU) vừa thông qua một loạt quy định mới về thuế giá trị gia tăng (VAT).

Tài khoản chứng khoán tăng lên sát mốc 9 triệu Tiền vào chứng khoán mất hút, giá trị khớp lệnh trên HoSE xuống thấp nhất 1,5 năm, điều gì đang diễn ra?

Giá vé máy bay từ Mỹ sang châu Âu giảm xuống mức thấp kỷ lục

Giá vé máy bay giữa Mỹ và châu Âu đang ở mức thấp nhất trong ba năm qua. Giá vé thường ở mức thấp trong những tháng cuối Thu và trong mùa Đông, ngoại trừ những kỳ nghỉ lễ lớn.

Ủy ban châu Âu giới hạn 15% đối với nhập khẩu HRC từ Việt Nam: Hòa Phát chịu ảnh hưởng như thế nào? 14 triệu lao động, 7% GDP và toàn ngành ô tô Châu Âu đang lao đao trước cơn bão xe điện Trung Quốc

Ngày đại hỷ ngập tràn hạnh phúc cùng ưu đãi lớn từ DOJI

Với thông điệp “Ngày chung đôi - Đời chung vui”, DOJI tiếp tục mang đến chương trình khuyến mãi trang sức cưới hấp dẫn cùng nhiều phần quà giá trị với mong muốn giúp các cặp đôi tìm thấy tín vật tình yêu hoàn hảo, ghi dấu ngày trọng đại.

Dự án nhà ở hơn 520 tỷ đồng ở Hải Dương “về tay” liên danh Tập đoàn Quang Giáp - Đức Dương Việt Nam SuperPort thúc đẩy năng lực ngành logistics

Việt Nam SuperPort thúc đẩy năng lực ngành logistics

“Việt Nam SuperPort™ sẽ đóng vai trò then chốt trong việc nâng cao năng lực logistics của Việt Nam trong bối cảnh dòng chảy sản xuất và thương mại toàn cầu dịch chuyển sang Đông Nam Á,” Tiến sĩ Yap Kwong Weng, CEO Việt Nam SuperPort™ nhấn mạnh tại Hội nghị Logistics Việt Nam 2024 diễn ra ngày 31/10 tại Thành phố Hồ Chí Minh.

Tập đoàn CIENCO4 bị Ủy ban Chứng khoán Nhà nước xử phạt vì loạt vi phạm hành chính Dự án nhà ở hơn 520 tỷ đồng ở Hải Dương “về tay” liên danh Tập đoàn Quang Giáp - Đức Dương