Soi hiệu quả hoạt động và quản trị chi phí của các ngân hàng

Thông thường khi đánh giá về hiệu quả hoạt động của các ngân hàng, một số chỉ số sẽ được quan tâm nhiều hơn có thể kể đến ROE (tỷ suất sinh lời trên vốn chủ sở hữu), ROA (tỷ suất sinh lời trên tổng tài sản), CIR (chi phí hoạt động/tổng thu nhập),…

Ảnh minh họa.
Ảnh minh họa.

Bước sang năm 2024 vẫn còn nhiều khó khăn với ngành ngân hàng và vì vậy, việc quản trị chi phí, nâng cao hiệu quả hoạt động càng được chú trọng hơn. Báo cáo tài chính quý I/2024 của 27 ngân hàng đang niêm yết trên sàn chứng khoán cho thấy, hiệu quả hoạt động của các ngân hàng cũng đang có sự phân hóa đáng kể.

Theo dữ liệu của nền tảng Wichart, thống kê 27 ngân hàng niêm yết cho thấy tỉ suất lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu (ROE) trong 4 quý gần nhất đạt gần 16,72%, giảm 0,28 điểm % so với năm 2023 (17%).

Theo đó, ngân hàng có ROE dẫn đầu toàn ngành trong 4 quý gần nhất là HDBank với 25,1%. Xếp thứ hai là VIB với 23,69%. Yếu tố quan trọng giúp ROE VIB đạt mức cao đến từ nguồn thu ngoài lãi dồi dào được phát sinh trên nguồn vốn chủ có sẵn mà không cần gia tăng thêm nguồn vốn chủ sở hữu. Đồng thời, VIB là một trong những ngân hàng có rủi ro tín dụng tập trung thấp nhất thị trường với tỷ trọng dư nợ bán lẻ chiếm đến 85% tổng danh mục cho vay. Trong đó, trên 90% khoản vay có tài sản đảm bảo chủ yếu là nhà ở, đất ở với đầy đủ pháp lý và có tính thanh khoản tốt.

Tiếp đến là ACB, MBBank, LPBank, Vietcombank, NamABank, BIDV, Sacombank, Vietinbank, với ROE lần lượt 23,03%; 22%; 21,48%; 20,52%; 19,26%; 18,7%; 17,93%; 16,6%.

Trong khi đó, có đến 9 ngân hàng ghi nhận ROE dưới 10%, phần lớn là các ngân hàng nhỏ.

Về ROA (tỉ suất sinh lời trên tổng tài sản), dữ liệu của Wichart cho thấy nhiều ngân hàng có sự cải thiện so với cùng kỳ, nguyên nhân là tốc độ tăng trưởng lợi nhuận tích cực.

Thống kê cho thấy ROA 4 quý gần nhất của 27 ngân hàng ở mức 1,49%, tăng so với mức 1,24% thời điểm quý IV/2023.

Đứng đầu toàn ngành là Techcombank với ROA đạt 2,5%. Theo giới phân tích, Techcombank liên tục duy trì tỷ lệ ROA cao nhất hệ thống nhờ chiến lược tập trung tăng nguồn tiền gửi không kì hạn giá rẻ dẫn đến tỉ lệ CASA cao hàng đầu hệ thống trong nhiều năm qua. Bên cạnh đó, tỷ trọng nguồn thu ngoài lãi cao cho phép Techcombank gia tăng các thu nhập mà không cần thiết phải tăng thêm quy mô tài sản.

Điểm chung của các ngân hàng có ROA cao là đều có cơ cấu nguồn thu đa dạng và thu nhập ngoài lãi tăng trưởng mạnh.

Đơn cử như MBBank, các nguồn thu ngoài lãi của ngân hàng trong quý đầu năm đều ghi nhận tăng trưởng mạnh. Theo đó, lãi thuần từ hoạt động dịch vụ tăng 37%, hoạt động ngoại hối tăng 24%, đạt 462 tỷ đồng và lãi từ chứng khoán đầu tư tăng 61%, đạt 217 tỷ đồng trong quý 1/2024. Lãi từ hoạt động mua bán chứng khoán mang về cho MB gần 1.000 tỷ đồng. Trong khi tổng tài sản giảm 4,7% so với cùng kỳ. Điều này giúp tỷ suất ROA của MB tăng mạnh thứ hai hệ thống, chỉ sau Techcombank.

Ngoài những cái tên kể trên, những ngân hàng có ROA cao còn có ACB (2,36%), VIB (2,18%), HDBank (2,14%), Vietcombank (1,8%), MSB (1,8%)...

Quảng cáo

Tại báo cáo cập nhật triển vọng ngành ngân hàng 2024 của Công ty Chứng khoán VPBank (VPBankS) nhận định ROE toàn ngành đang có xu hướng giảm lần lượt từ 19,8% xuống 15,9% còn ROA toàn ngành đang giảm từ 1,5% xuống 1,4% từ năm trước đến năm nay.

“Năm 2024 chúng ta có thể kỳ vọng ROE và ROA tăng trở lại với mức tăng lợi nhuận cao hơn so với năm trước và mức tăng vốn sẽ chậm lại so với các năm gần đây”, VPBankS đánh giá.

CIR phân hóa rõ rệt giữa các ngân hàng

Trong bối cảnh tăng trưởng kinh tế có xu hướng chậm lại đã được dự liệu từ hồi đầu năm, nhiều ngân hàng chú trọng hơn việc quản trị chi phí, kiểm soát tốc độ tăng của chi phí thấp hơn tốc độ tăng thu nhập để cải thiện tỷ lệ CIR (chi phí hoạt động/tổng thu nhập) - đây cũng là một trong các chỉ số phản ánh hiệu quả kinh doanh của ngân hàng.

CIR càng thấp càng cho thấy ngân hàng tốn ít chi phí hơn khi tạo ra mỗi đồng doanh thu, từ đó góp phần gia tăng lợi nhuận.

Từ năm 2023 đến nay, trong các văn bản chỉ đạo của Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước cũng thường xuyên yêu cầu các ngân hàng tối ưu chi phí hoạt động để tạo điều kiện giảm lãi suất cho vay cho thấy CIR đang là một trong những chỉ số được quan tâm hàng đầu.

Tổng hợp báo cáo tài chính quý I của các ngân hàng cho thấy, tỷ lệ CIR có sự phân hóa và biến động trái chiều.

Nhóm ngân hàng được đánh giá có khả năng kiểm soát chi phí tốt thường ghi nhận tỷ lệ CIR ở quanh mức 30% có thể kể đến như SHB (19,1%), Vietinbank (25,2%), VPBank (25,8%), Techcombank (26,5%), Vietcombank (29,2%)...

Trong khi đó, một số ngân hàng có tỷ lệ CIR cao trên 50% là BVBank (67,1%), Saigonbank (66,6%), Bac A Bank (59,5%), PGBank (58%), ABBank (57,9%)... Có thể thấy, đây chủ yếu là các ngân hàng quy mô nhỏ, có hành trình chuyển đổi số muộn hơn, độ phủ cũng ít hơn cho nên chỉ số CIR biểu thị cho chi phí trên mỗi đồng doanh thu thường cũng lớn hơn.

Đáng chú ý, có 14/27 ngân hàng ghi nhận CIR cải thiện tích cực hơn so với cùng kỳ. Trong đó, BaoViet Bank có CIR giảm từ 96,4% xuống 34,5%, tương đương mức giảm tới 61,9 điểm %. Có được sự cải thiện này là nhờ vào tổng thu nhập hoạt động của BaoVietBank trong 3 tháng đầu năm đã tăng mạnh 210% so với cùng kỳ, trong khi chi phí hoạt động chỉ tăng ở mức 11%.

Hay Techcombank, nhờ cải thiện CIR tích cực ở mức 26,5%, giảm 7,3 điểm % so với quý 1/2023, nhà băng này đã vươn lên có tỷ lệ CIR thấp thứ 4 trong toàn ngành. Tổng thu nhập hoạt động của Techcombank trong quý 1 tăng 32%, trong khi chi phí hoạt động chỉ tăng 3,4%. Việc này cũng góp phần đưa Techcombank vượt lên đứng ở vị trí á quân toàn ngành về lợi nhuận với lãi trước thuế tăng 39% so với cùng kỳ năm trước.

Một ngân hàng khác là BVBank cũng có sự chuyển biến ấn tượng về CIR, giảm từ 82,4% cùng kỳ xuống còn 67,1%.

bank-cir-9201.png

Ngoài ra, một số ngân hàng ghi nhận CIR cải thiện đáng kể như LPBank (30,7% - giảm 12,3 điểm %), VietABank (35,5% - giảm 9,6 điểm %), TPBank (35,8% - giảm 7,4 điểm %). Sở dĩ CIR của nhóm ngân hàng này giảm một phần nhờ gia tăng xu hướng số hóa, cắt giảm nhân sự và hiệu quả hoạt động tiếp tục được cải thiện.

Theo Thời Đại Sao chép

Cùng chuyên mục Ngân hàng

Techcombank tất toán sớm lô trái phiếu có giá trị lớn

Theo thông tin từ Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX), Ngân hàng TMCP Kỹ Thương Việt Nam (Techcombank, mã: TCB) vừa tất toán sớm một lô trái phiếu trị giá 5.000 tỷ đồng.

Techcombank chuẩn bị phát hành ESOP với giá 10.000 đồng/cổ phiếu Techcombank tích hợp tính năng chuyển tiền qua Messenger, nâng cao trải nghiệm giao dịch liền mạch cho khách hàng

HDBank ký kết hạn mức tín dụng 2.000 tỷ đồng với PV Power, thúc đẩy chuyển đổi năng lượng bền vững

Tiếp tục dẫn dắt xu hướng tài chính xanh và hiện thực hóa chiến lược phát triển bền vững, ngày 11/6/2025, tại Hà Nội, Ngân hàng TMCP Phát triển TP.HCM (HDBank) đã ký kết hợp đồng tín dụng hạn mức 2.000 tỷ đồng với Tổng công ty Điện lực Dầu khí Việt Nam -

HDBank công bố kết quả kinh doanh năm 2024, ROE cao trên 25,7% Hội nghị Nhà đầu tư HDBank: Bứt phá kinh doanh số cho mục tiêu trên 20.000 tỷ lợi nhuận HDBank ra mắt tập đoàn tài chính, đặt mục tiêu lợi nhuận vượt 21.000 tỷ đồng

MB sắp chi gần 400 tỷ đồng mua lại trái phiếu trước hạn

Ngân hàng TMCP Quân đội (MB, mã chứng khoán: MBB) vừa thông báo kế hoạch mua lại trước hạn lô trái phiếu MBBH2430001 (mã chứng khoán MBB124017) theo đề nghị của chính tổ chức phát hành.

App MBBank: Xác thực khuôn mặt, an tâm chuyển tiền MB trợ lực cho doanh nghiệp nhập khẩu với ưu đãi chuyển tiền quốc tế online 0 đồng trên BIZ MBBank

MB chính thức tặng miễn phí: APP quản lý bán hàng, xuất hoá đơn điện tử chỉ cần điện thoại

Hưởng ứng Nghị định 70/2025/NĐ-CP của Chính phủ về tăng cường quản lý thuế đối với hộ kinh doanh, Ngân hàng TMCP Quân đội (MB) chính thức công bố triển khai chương trình tặng miễn phí ứng dụng mSeller – giải pháp hỗ trợ bán hàng và phát hành hóa đơn điện tử dành riêng cho hộ kinh doanh, tiểu thương và doanh nghiệp siêu nhỏ.

App MBBank: Xác thực khuôn mặt, an tâm chuyển tiền Cổ phiếu MBB vượt đỉnh thời đại

Eximbank sắp phát hành tối đa 10.000 tỷ đồng trái phiếu riêng lẻ

Ngân hàng TMCP Xuất nhập khẩu Việt Nam (Eximbank, mã: EIB) vừa công bố nghị quyết Hội đồng quản trị phê duyệt phương án phát hành trái phiếu riêng lẻ lần thứ nhất trong năm 2025, với tổng giá trị phát hành tối đa 10.000 tỷ đồng.

Tổng Giám đốc Eximbank: Đang làm việc với nhiều đối tác ngoại tiềm năng Eximbank bổ nhiệm cùng lúc hai Phó Tổng Giám đốc

Làn sóng thay đổi nhân sự cấp cao tại các ngân hàng nửa đầu 2025

Sau mùa Đại hội đồng cổ đông thường niên 2025, nhiều ngân hàng đồng loạt công bố các quyết định bổ nhiệm và miễn nhiệm nhân sự cấp cao, phản ánh xu hướng tái cấu trúc đội ngũ lãnh đạo trong bối cảnh ngành ngân hàng bước vào giai đoạn chuyển đổi chiến lược.

Sacombank tiếp tục thay đổi loạt nhân sự cấp cao Thanh tra Sacombank Đà Nẵng: Sai phạm cho vay, giám sát vốn vay lỏng lẻo

Nợ xấu đang “xấu” như thế nào?

Mức độ gia tăng nợ xấu được dự báo sẽ ở mức vừa phải và trong tầm kiểm soát, nhờ các ngân hàng đã chủ động trích lập dự phòng bổ sung một cách thận trọng cho các khoản nợ tiềm ẩn rủi ro.

Chủ tịch BIDV: Cần sớm hoàn thiện khung pháp lý về xử lý nợ xấu Ngân hàng Phát triển Việt Nam (VDB) cần tập trung thu hồi nợ vay, xử lý nợ xấu kéo dài Dự báo tỷ lệ nợ xấu sẽ giảm mạnh hơn trong quý II/2025

Bỏ thuế khoán, thay đổi tất yếu nhưng nhiều thách thức

Việc bỏ thuế khoán và chuyển sang kê khai doanh thu thực tế giúp siết kỷ cương thuế, nhưng cũng khiến nhiều hộ kinh doanh lo ngại, dẫn tới tâm lý né tránh, chuộng tiền mặt và ngại mở rộng hoạt động.

Đức cân nhắc cơ chế miễn thuế ô tô ”có đi có lại” với Mỹ Doanh nghiệp xuất khẩu tôm lớn nhất nhì Việt Nam bị áp thuế cao bất thường tới 35,29% từ Mỹ Ấn Độ áp thuế hàng nhập khẩu từ Trung Quốc, Nhật Bản, EU

Bất ổn kinh tế và căng thẳng địa chính trị có thể đẩy giá vàng lên 3.600 USD/ounce

Theo báo cáo triển vọng giữa năm 2025 của Wells Fargo, kim loại quý sẽ hưởng lợi từ các xung đột địa chính trị đang diễn ra và tình trạng bất ổn kinh tế kéo dài, với giá vàng được dự báo sẽ đạt mức cao kỷ lục mới vào năm 2026.

Chờ tin về đàm phán thương mại Mỹ - Trung, giá vàng thế giới tăng nhẹ Giá vàng SJC tăng trở lại Giá vàng giảm nhẹ khi thị trường theo dõi sát đàm phán Mỹ-Trung

Lãi, phí dự thu của ngân hàng tăng mạnh trở lại

Báo cáo cũng cho thấy lãi và phí dự thu của các ngân hàng niêm yết tăng mạnh trở lại trong quý I, lên hơn 163.000 tỷ đồng, tương ứng tăng 20% so với quý trước, cao hơn nhiều so với tốc độ tăng trưởng tài sản sinh lãi (2,7%).

Các ngân hàng trung ương vẫn tiếp tục mua vàng Top 10 ngân hàng có vốn điều lệ và tổng tài sản lớn nhất Khối ngoại tiếp đà bán ròng hàng trăm tỷ trong phiên đầu tuần, một cổ phiếu ngân hàng bị "xả" mạnh