Thông tin trên được Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị cho biết tại Báo cáo một số nội dung về các nhóm vấn đề chất vấn và trả lời chất vấn thuộc lĩnh vực xây dựng gửi tới các đại biểu Quốc hộitại Kỳ họp thứ 4, Quốc hội khóa XV đang diễn ra.
Tại báo cáo trên, Bộ trưởng Xây dựng cho biết, thực hiện nhiệm vụ quy hoạch xây dựng hệ thống trụ sở làm việc của các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, cơ quan Trung ương của các đoàn thể tại Hà Nội đến năm 2030, Bộ Xây dựng đã thực hiện rà soát 36 cơ quan Trung ương thuộc đối tượng quy hoạch (18 bộ, 4 cơ quan ngang bộ, 8 cơ quan thuộc Chính phủ, 6 cơ quan đoàn thể Trung ương) để xây dựng các phương án quy hoạch cụ thể.
Bộ Xây dựng cũng đã xin ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Thường trực Chính phủ về các phương án quy hoạch; trong đó, đã xác định số lượng cơ quan cần di dời, địa điểm và phương án quy hoạch chi tiết, tổ chức thực hiện quy hoạch.
Thủ tướng Chính phủ đã đồng ý chủ trương bố trí hệ thống trụ sở bộ, ngành theo đề xuất của Bộ Xây dựng, trong đó chỉ đạo tập trung phát triển tại khu Tây Hồ Tây (khoảng 35ha) và một phần tại khu vực Mễ Trì. Phương án di dời gồm 2 nhóm.
Nhóm thứ nhất: Các cơ quan đã xây dựng trụ sở tại vị trí mới và cải tạo chỉnh trang tại chỗ, bao gồm 23 cơ quan, trong đó 8 cơ quan đã được bố trí quỹ đất và thực hiện đầu tư xây mới (Bộ Nội vụ; Bộ Tài nguyên và Môi trường; Bộ Khoa học và Công nghệ; Bộ Công an; Bộ Ngoại giao; Thanh tra Chính phủ; Ủy ban Dân tộc; TW Hội Nông dân) và 15 cơ quan thực hiện cải tạo tại chỗ (Bộ Quốc phòng; Bộ Tài chính; Ngân hàng Nhà nước; Văn phòng Chính phủ; Viện hàn lâm KHXHVN; Viện Hàn lâm KHKTVN; Đài tiếng nói Việt Nam; Đài truyền hình Việt Nam; Thông tấn xã Việt Nam; Học viện chính trị hành chính quốc gia Hồ Chí Minh; Ban quản lý lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh; Tổng liên đoàn Lao động Việt Nam; Trung ương Đoàn thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh; Trung ương Hội liên hiệp Phụ nữ Việt Nam và TW Hội cựu chiến binh Việt Nam).
Nhóm thứ hai: Các cơ quan đề xuất di dời, gồm 13 cơ quan: Bảo hiểm Xã hội Việt Nam, Bộ Giao thông vận tải, Bộ Y tế, Bộ Giáo dục và đào tạo; Bộ Công Thương; Bộ Văn hóa thể thao và du lịch; Bộ Thông tin truyền thông; Bộ Lao động Thương binh và Xã hội; Bộ Xây dựng; Bộ Tư pháp, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn; Ủy ban Trung ương Mặt trận tổ quốc Việt Nam.
Ngày 19/5/2020, Thủ tướng Chính phủ có Quyết định số 658/QĐ-TTg phê duyệt Điều chỉnh Nhiệm vụ Quy hoạch xây dựng hệ thống trụ sở làm việc của các Bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, cơ quan Trung ương của các đoàn thể tại Thủ đô Hà Nội đến năm 2030, trong đó giao Bộ Xây dựng tổ chức Cuộc thi ý tưởng quy hoạch, kiến trúc tổng thể Khu trụ sở làm việc của các bộ, ngành Trung ương tại khu vực Tây Hồ Tây làm cơ sở lập, hoàn thiện đồ án quy hoạch hệ thống trụ sở bộ, ngành.
Đến nay, Bộ Xây dựng đã hoàn thành tổ chức Cuộc thi tuyển Ý tưởng quy hoạch, kiến trúc tổng thể khu trụ sở làm việc các bộ ngành Trung ương tại khu vực Tây Hồ Tây. Trên cơ sở kết quả thi tuyển, Bộ Xây dựng đang chỉ đạo hoàn thiện Đồ án Quy hoạch hệ thống trụ sở làm việc của các Bộ ngành Trung ương, làm cơ sở triển khai đầu tư xây dựng theo quy hoạch được duyệt.
“Hiện đang triển khai lấy thêm ý kiến cộng đồng dân cư tại các khu đất thuộc phạm vi ranh giới nghiên cứu lập đồ án quy hoạch (phường Mễ Trì và Trung Văn quận Nam Từ Liêm, phường Xuân La quận Tây Hồ, phường Xuân Tảo quận Bắc Từ Liêm). Công tác này dự kiến hoàn thành vào cuối tháng 11/2022, trình Thủ tướng Chính phủ trong năm 2022 để làm cơ sở triển khai các bước tiếp theo”, Bộ trưởng Xây dựng cho biết.
Chậm di dời do nhu cầu vốn rất lớn
Đáng chú ý, tại báo cáo trên, đề cập đến khó khăn, tồn tại trong việc di dời các trụ sở trên, Bộ trưởng Bộ Xây dựng cho biết, hiện nay, công tác di dời còn triển khai chậm do đòi hỏi nhu cầu vốn ngân sách rất lớn. Nguồn vốn thực hiện công tác di dời và xây dựng cơ sở mới chưa được bố trí, chưa có phương án huy động nguồn lực xây dựng (cơ chế chính sách, sử dụng quỹ đất sau khi di dời, hình thức huy động nguồn lực, phối hợp các cơ quan liên quan).
Ngoài ra, các Bộ, ngành và Thành phố Hà Nội chưa triển khai đúng tiến độ việc lập quy hoạch và xây dựng các đề án di dời theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ (danh mục, tiêu chí, lộ trình, biện pháp di dời).
Do đó, để đẩy nhanh tiến độ thực hiện nhiệm vụ trên, Bộ trưởng Bộ Xây dựng cho biết, tại Văn bản số 1445/BXD-QHKT ngày 26/4/2022, Bộ Xây dựng đã báo cáo và kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo các Bộ ngành Trung ương và Thành phố Hà Nội cần thúc đẩy tiến độ lập các quy hoạch ngành quốc gia, quy hoạch có tính chất kỹ thuật, chuyên ngành, xác định danh mục cơ sở cần phải di dời, lộ trình di dời, biện pháp thực hiện và xây dựng cơ chế, chính sách hỗ trợ di dời theo nhiệm vụ đã được Thủ tướng Chính phủ giao.
Đồng thời, chỉ đạo Bộ Tài chính tăng cường phối hợp với các Bộ ngành, UBND TP.Hà Nội, các tỉnh trong vùng Thủ đô xây dựng cơ chế, chính sách hỗ trợ di dời, đảm bảo phù hợp với mục tiêu của Quyết định số 130/QĐ-TTg, quy định về sắp xếp lại, xử lý tài sản công.
UBND TP.Hà Nội khẩn trương triển khai thực hiện công tác rà soát, lập nhiệm vụ và đồ án điều chỉnh tổng thể Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô Hà Nội theo chủ trương đã được Thủ tướng Chính phủ chấp; lập quy hoạch phân khu đô thị, xác định việc sử dụng quỹ đất phù hợp, hiệu quả, tuân thủ định hướng Quy hoạch Thủ đô Hà Nội thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050, Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô Hà Nội, quy hoạch vùng có liên quan; đáp ứng nhu cầu của người dân, đảm bảo các yêu cầu về không gian kiến trúc, cảnh quan đô thị, hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội, bảo vệ và phát huy công trình kiến trúc có giá trị.