Đánh dấu mốc mang ý nghĩa lịch sử với nền kinh tế
Tại hội thảo: “Thu hút vốn đầu tư nước ngoài để TP. Hồ Chí Minh xây dựng thành công Trung tâm Tài chính quốc tế” do báo Tiền Phong tổ chức mới đây, các chuyên gia trong ngành đã chia sẻ ý kiến về việc thành lập Trung tâm Tài chính quốc tế Việt Nam tại TP. Hồ Chí Minh.
Tại hội thảo, các chuyên gia đã "hiến kế" nhiều giải pháp thiết thực nhằm thu hút hiệu quả các nguồn vốn trong nước và quốc tế, đồng thời làm rõ các điều kiện nền tảng về thể chế, hạ tầng, nguồn nhân lực, công nghệ và môi trường đầu tư - kinh doanh để xây dựng trung tâm tài chính quốc tế hiện đại, minh bạch và có sức cạnh tranh cao.
Với quy mô gần 900 ha, kết nối giữa lõi di sản Bến Thành và vùng đất tương lai Thủ Thiêm, Trung tâm Tài chính quốc tế Việt Nam tại TP. Hồ Chí Minh hiện thực hóa những nỗ lực của lãnh đạo và nhân dân thành phố trong nhiều thập kỷ qua.
Bất chấp những thách thức từ biến động kinh tế toàn cầu, các chỉ số kinh tế của TP. Hồ Chí Minh trong năm 2025 ghi nhận sự ổn định và tiếp tục duy trì vai trò đầu tàu kinh tế của cả nước.
Trong lĩnh vực thu hút nguồn vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI), TP. Hồ Chí Minh vẫn là địa phương dẫn đầu với tổng vốn FDI đăng ký, tập trung chủ yếu vào các mảng công nghệ cao và dịch vụ tài chính. Bên cạnh đó, sức mua của thị trường hơn 14 triệu dân cũng được thể hiện rõ qua sự tăng trưởng mạnh mẽ của tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng. Những dữ liệu kinh tế cho thấy sự chuẩn bị của thành phố trong chuyển đổi mô hình từ trung tâm kinh tế khu vực sang trung tâm tài chính quốc tế.
Tuy nhiên, theo các chuyên gia, hạ tầng hiện đại hay những con số tăng trưởng ấn tượng chỉ là điều kiện cần. Lịch sử phát triển của các trung tâm tài chính lớn như Singapore hay Hong Kong (Trung Quốc) đã chứng minh đều kiện đủ để một trung tâm tài chính thực sự vận hành hiệu quả chính là khả năng thu hút, luân chuyển và giữ chân các dòng vốn đầu tư quốc tế chất lượng cao.
Một trung tâm tài chính không thể tồn tại nếu thiếu đi sự hiện diện của các định chế tài chính đa quốc gia, các quỹ đầu tư mạo hiểm và một cộng đồng nhà đầu tư tin tưởng tuyệt đối vào tính minh bạch. Chính vì vậy, câu hỏi: "Làm thế nào để thu hút vốn đầu tư nước ngoài hiệu quả hơn?" là yêu cầu then chốt, quyết định khả năng vận hành và sức cạnh tranh của Trung tâm Tài chính quốc tế Việt Nam tại TP. Hồ Chí Minh trong bối cảnh chuyển đổi kinh tế hiện tại.
Ông Quách Ngọc Tuấn, Phó Giám đốc Sở Tài Chính TP. Hồ Chí Minh cho rằng, TP. Hồ Chí Minh là trung tâm kinh tế, tài chính, thương mại lớn nhất của cả nước, là đầu mối giao thương quan trọng của khu vực phía Nam và có vai trò kết nối ngày càng sâu rộng với khu vực và thế giới.
Trong bối cảnh toàn cầu hóa, chuyển dịch chuỗi giá trị và vốn quốc tế diễn ra mạnh mẽ, việc xây dựng Trung tâm tài chính quốc tế tại TP. Hồ Chí Minh không chỉ là yêu cầu khách quan của quá trình phát triển, mà còn là khát vọng, là bước đi chiến lược nhằm nâng tầm vị thế của Việt Nam nói chung và của TP. Hồ Chí Minh nói riêng trên bản đồ tài chính toàn cầu.
“Thành phố luôn nhận thức sâu sắc rằng để hiện thực hóa mục tiêu này, cần có sự đồng hành, hợp tác chặt chẽ giữa Nhà nước và khu vực tư nhân, giữa chính quyền địa phương với các bộ, ngành Trung ương. Đặc biệt là sự tin tưởng, gắn bó lâu dài của cộng đồng các nhà đầu tư, các tổ chức tài chính và đối tác quốc tế”, ông Tuấn nhấn mạnh.
Chia sẻ tại hội thảo, TS. Nguyễn Trí Hiếu, Viện trưởng Viện nghiên cứu và Phát triển thị trường tài chính và bất động sản toàn cầu cho hay, trung tâm tài chính như một “siêu thị tài chính” - nơi tập trung các ngân hàng, quỹ đầu tư, tổ chức tài chính và cả các cơ quan quản lý nhà nước, tạo ra không gian gặp gỡ, giao dịch và ra quyết định trực tiếp.
"Việc Việt Nam định hướng xây dựng Tài chính quốc tế tại TP. Hồ Chí Minh và Đà Nẵng, không chỉ là dự án kinh tế đơn thuần, mà còn là dấu mốc quan trọng, mang ý nghĩa lịch sử đối với sự phát triển của nền kinh tế và hệ thống tài chính quốc gia", TS. Nguyễn Trí Hiếu nhấn mạnh.
Những việc cần làm ngay
Theo TS. Nguyễn Trí Hiếu, Việt Nam còn nhiều khó khăn và thách thức. GDP bình quân đầu người của Việt Nam còn thấp, xếp khoảng hạng 120 thế giới. Sự hiện diện quốc tế của các ngân hàng Việt Nam còn hạn chế, chưa có mặt tại các trung tâm tài chính lớn như New York, London, Paris hay Tokyo mà chủ yếu mới hiện diện tại Lào, Campuchia, Myanmar…
Theo đó, Việt Nam cần định vị chiến lược Trung tâm tài chính theo từng bước, phù hợp với năng lực và bối cảnh thực tế. Trước mắt, mục tiêu ngắn hạn là phục vụ thị trường Đông Nam Á, sau đó từng bước vươn ra toàn cầu.
Để Trung tâm tài chính vận hành hiệu quả, về hạ tầng, cần xây dựng hệ thống cao ốc hạng A+ thông minh, đồng bộ với hạ tầng số hiện đại. Tỷ lệ lấp đầy của trung tâm phải đạt tối thiểu 70-75% để tạo “sinh khí” cho hoạt động tài chính. Song song đó, cần thu hút sự hiện diện của các định chế tài chính lớn như JP Morgan, cùng các hãng luật và kiểm toán quốc tế.
"Để Trung tâm Tài chính quốc tế tại TP. Hồ Chí Minh thành công, yếu tố minh bạch và uy tín phải được đặt lên hàng đầu. Nếu không đạt được sự minh bạch cao nhất, trung tâm sẽ khó lòng vận hành hiệu quả và thu hút được dòng vốn quốc tế bền vững.
Còn theo ông Huỳnh Anh Tuấn, Tổng Giám đốc Công ty TNHH MTV Chứng khoán Ngân hàng Số Vikki (VikkiBankS), trong chiến lược xây dựng TP. Hồ Chí Minh trở thành trung tâm tài chính quốc tế, thị trường chứng khoán không chỉ là một cấu phần quan trọng mà là trụ cột lõi.
Khi thị trường chứng khoán được nâng hạng, các tiêu chí về minh bạch thông tin, quản trị, quy mô đều được ghi nhận bởi các tổ chức xếp hạng như FTSE Russell. Hiện nay, quy mô thị trường chứng khoán Việt Nam khoảng 390 tỷ USD, tương đương khoảng 82% GDP. Riêng sàn HoSE chiếm khoảng 310 tỷ USD.
Ông Tuấn cho rằng, TP. Hồ Chí Minh có lợi thế rất lớn khi sàn HoSE chiếm khoảng 64% tổng vốn hóa toàn thị trường. Khi trung tâm tài chính quốc tế hình thành, các định chế tài chính, quỹ đầu tư sẽ cần một hệ sinh thái để triển khai vốn và thị trường chứng khoán chính là một trụ cột quan trọng.
Tuy nhiên, điều này cũng đặt ra nhiều thách thức về hạ tầng thị trường, mô hình thanh toán, khả năng cho phép giao dịch T+0, bán khống, cũng như việc cho phép các công ty chứng khoán quốc tế tham gia sâu hơn. Bên cạnh đó, các rào cản về thủ tục, đặc biệt là thủ tục thuế và chuyển tiền ra nước ngoài sau khi thoái vốn, hiện vẫn là điểm nghẽn lớn đối với nhà đầu tư nước ngoài.
Nhà đầu tư nước ngoài không đòi hỏi ưu đãi đặc biệt, nhưng họ cần một cơ chế đơn giản, minh bạch để có thể vào và ra thị trường thuận lợi. Việc mở tài khoản cho nhà đầu tư, đặc biệt là các quỹ, hiện vẫn còn khá phức tạp và cần được cải thiện.
Theo đó, ông Tuấn cho hay, điều đầu tiên phải xác định là trung tâm tài chính quốc tế được đặt ở đâu? Quy mô khoảng hơn 900 ha và vị trí đặt trung tâm là yếu tố cực kỳ quan trọng, tạo ra rất nhiều điều kiện thuận lợi.
Điều thứ hai là hệ thống cơ chế, chính sách ưu đãi là đòn bẩy quan trọng. Các công ty tham gia trung tâm tài chính và đầu tư vào doanh nghiệp trong nước cần có thêm chính sách ưu đãi, để khuyến khích các doanh nghiệp đó niêm yết trên thị trường chứng khoán. Đây là một trong những đòn bẩy quan trọng.
"Năng lực hấp thụ vốn của doanh nghiệp trong nước hiện nay là rất lớn. Chỉ riêng các dự án hạ tầng, đường sắt, năng lượng trong vài năm tới đã cần tới hàng chục tỷ USD. Nhiệm vụ của chúng ta là làm sao phát triển Trung tâm Tài chính quốc tế để thu hút được dòng vốn đó, đưa vốn vào đúng chỗ, đúng thời điểm. Đây là yêu cầu rất quyết liệt đặt ra cho trung tâm tài chính quốc tế", ông Tuấn nhấn mạnh.