Ngày 23/5/2023, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) ra quyết định số 951/QĐ-NHNN thay đổi mức lãi suất tối đa đối với tiền gửi bằng VND có kỳ hạn từ 1-6 tháng từ mức 5,5%/năm xuống mức 5%/năm và sẽ được áp dụng từ ngày 25/5/2023.
Theo đánh giá của Công ty Chứng khoán Mirae Asset (Việt Nam), động thái này của NHNN phần nào cho thấy nhà điều hành đang có xu hướng giảm lãi suất để kích thích tăng trưởng tín dụng nhằm hỗ trợ cho các doanh nghiệp và nền kinh tế.
Với thông tin về việc tiếp tục giảm mức trần huy động ở mức 0,5%, Mirae Asset cho rằng điều này sẽ tác động tích cực tới những ngành có tổng vay nợ ngắn hạn và dài hạn ở mức cao.
Dựa theo số liệu năm 2022, Mirae Asset dự báo 5 ngành hiện tại đang có mức vay nợ cao là bất động sản, thép, thực phẩm, nuôi trồng nông - hải sản và xây dựng sẽ hưởng lợi trước quyết định giảm lãi suất này.
Theo phân tích của Mirae Asset, có nhiều yếu tố tác động tới lợi nhuận trước thuế của các nhóm ngành, nhưng dựa trên những lần tăng và giảm mức trần huy động trong 5 năm gần đây, công ty chứng khoán này nhận thấy có sự tương quan khi lãi suất trong năm 2021 duy trì ở mức thấp và tăng nhẹ so với năm 2020 đã phần nào giúp cho lợi nhuận trước thuế gia tăng.
Ngược lại, trong năm 2022 việc NHNN liên tục tăng lãi suất từ 3,5%/năm lên 5%/năm đối với kỳ hạn 1-6 tháng là một nguyên nhân khiến cho lợi nhuận các nhóm này biến động mạnh hầu hết đều ghi nhận mức giảm, ngoại trừ nhóm xây dựng vẫn có mức tăng nhẹ với 12,5%.
Do đó, Mirae Asset nhận định, việc giảm lãi suất từ mức 5,5%/năm xuống mức 5%/năm đối với kỳ hạn 1-6 tháng, cũng là yếu tố sẽ có thể tác động tới những nhóm ngành với tổng nợ vay lớn.
Với giả định giảm lãi suất huy động có thể kỳ vọng lãi suất cho vay ngắn hạn của ngân hàng cũng được kéo xuống mức thấp hơn 5%/năm (mức lãi suất cho vay ngắn hạn tối đa được áp dụng thực hiện từ ngày 15/3/202, theo quyết định số 314/QĐ-NHNN) và kỳ vọng xuống thấp hơn 11% đối với cho vay trung và dài hạn, Mirae Asset đưa ra một số kịch bản về giảm lãi suất sẽ tác động tới cải thiện lợi nhuận trước thuế của một số ngành cho nửa cuối năm 2023.
Ước tính mức lãi suất cho vay giảm sẽ tác động tích cực gia tăng lợi nhuận trước thuế ở một số nhóm ngành có tỷ lệ nợ vay lớn - Nguồn: Mirea Asset
Trong đó, với kịch bản trung tính nhất ở mức giảm lãi suất cho vay xuống 0,5%, sẽ giúp cho ngành thép có phần cải thiện tăng lợi nhuận trước thuế lớn nhất ở mức 4,2%, và nhóm thực phẩm có mức biến động thấp nhất với 1,1%.
"Trong ngắn hạn việc giảm lãi suất phần nào sẽ giúp cho lợi nhuận của các nhóm ngành nêu trên được cải thiện bù đắp trong bối cảnh những yếu tố đầu vào có thể bị tác động tiêu cực bởi việc tăng giá điện 3% ngược chiều", báo cáo của Mirae Asset nêu.