Tăng trưởng tín dụng đến ngày 20/4/2023 dừng ở 2,57%, giảm mạnh so với mức 6,46% trong cùng kỳ năm 2022. Trong khi, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) định hướng tăng trưởng tín dụng khoảng 14-15% trong năm 2023.
Vừa qua, NHNN ra quyết định số 951 thay đổi mức lãi suất tối đa đối với tiền gửi bằng VND có kỳ hạn từ 1-6 tháng từ mức 5,5%/năm xuống mức 5%/năm, được áp dụng từ ngày 25/5. Điều này phần nào cũng cho thấy NHNN đang có xu hướng giảm lãi suất để kích thích tăng trưởng tín dụng hỗ trợ các doanh nghiệp và nền kinh tế.
Với thông tin về việc tiếp tục giảm mức trần huy động ở mức 0,5%, MAS đánh giá điều này sẽ tác động tích cực tới những ngành có tổng vay nợ ngắn hạn và dài hạn ở mức cao. Dựa theo số liệu năm 2022, MAS đưa ra 5 ngành hiện tại đang có mức vay nợ cao và dự báo sẽ hưởng lợi trước quyết định giảm lãi suất này gồm Bất động sản, Thép, Thực phẩm, Nuôi trồng nông - hải sản và Xây dựng.
Có nhiều yếu tố tác động tới lợi nhuận trước thuế của các nhóm ngành, nhưng MAS dựa trên những lần tăng và giảm mức trần huy động trong 5 năm gần đây và thấy được sự tương quan khi lãi suất trong năm 2021 duy trì ở mức thấp và tăng nhẹ so với năm 2020 đã phần nào giúp cho lợi nhuận trước thuế gia tăng.
Ngược lại, NHNN liên tục tăng lãi suất từ 3,5%/năm lên 5%/năm đối với kỳ hạn 1-6 tháng trong năm 2022 cũng là một nguyên nhân khiến cho lợi nhuận các nhóm này biến động mạnh hầu hết điều ghi nhận mức giảm, ngoại trừ nhóm xây dựng vẫn có mức tăng 12,5%.
Đối với việc giảm lãi suất từ mức 5,5%/năm xuống mức 5%/năm đối với kỳ hạn 1-6 tháng, đây cũng là yếu tố sẽ có thể tác động tới những nhóm ngành với tổng nợ vay lớn.
MAS giả định giảm lãi suất huy động có thể kỳ vọng lãi suất cho vay ngắn hạn của Ngân hàng cũng được kéo xuống mức thấp hơn 5%/năm (Mức lãi suất cho vay ngắn hạn tối đa được áp dụng thực hiện từ ngày 15/3/202, theo quyết định số 314/QĐ-NHNN) và kỳ vọng xuống thấp hơn 11% đối với cho vay trung và dài hạn. Với giả định như vây MAS đưa ra một số kịch bản về giảm lãi suất sẽ tác động tới cải thiện lợi nhuận trước thuế của một số ngành cho nửa cuối năm 2023. Ước tính mức lãi suất cho vay giảm sẽ tác động tích cực gia tăng lợi nhuận trước thuế ở một số nhóm ngành có tỷ lệ nợ vay lớn:
MAS dùng lợi nhuận trước thuế 2022 làm cơ sở ước tính. Với kịch bản trung tính nhất ở mức giảm lãi suất cho vay xuống 0,5%, sẽ giúp cho ngành Thép có phần cải thiện tăng lợi nhuận trước thuế lớn nhất ở mức 4,2%, và nhóm thực phẩm có mức biến động thấp nhất với 1,1%.