Mức tăng này cao hơn mức dự báo 3,5% được đưa ra trước đó và phản ánh đà tăng 14 tháng liên tục. Nguyên nhân chủ yếu khiến CPI của Nhật Bản tăng mạnh là do giá nguyên liệu nhập khẩu tăng và xu hướng đồng yen mất giá, kéo theo giá cả sinh hoạt leo thang trong thời gian qua. Chỉ số CPI tổng hợp (bao gồm giá cả mặt hàng tươi sống) trong tháng 10 tăng 3,7%, mức cao nhất kể từ tháng 1/1991.
Theo kết quả khảo sát của Bộ Nội vụ, Thông tin và Truyền thông Nhật Bản đối với 552 mặt hàng, có 406 mặt hàng tăng giá, nhiều hơn so với 385 mặt hàng tăng giá trong tháng 9. Có 42 mặt hàng giữ nguyên giá và chỉ có 74 mặt hàng giảm giá. Giá thực phẩm tăng 6,2% (tăng 5,9% nếu không tính mặt hàng tươi sống), trong đó mức tăng của dầu ăn là 35,6%, bánh mì nhân đậu đỏ (13,5%), socola (10%). Giá mặt hàng liên quan đến năng lượng tăng 15,2%, giảm nhẹ so với tháng 9 (16,9%), trong đó, giá khí đốt Tokyo tăng 26,8%, giá điện tăng 20,9%. Giá nhiên liệu được hưởng chính sách hỗ trợ giá tăng 2,9%, giảm mạnh so với mức tăng 7% trong tháng 9.
Dù cao kỷ lục, song lạm phát ở Nhật Bản hiện vẫn thấp hơn so với Mỹ và một số nước khác. Lạm phát ở nền kinh tế lớn thứ ba thế giới đã tăng cao sau vài thập niên suy giảm. Tuy nhiên, mức lạm phát trong tháng 10 đã vượt xa mục tiêu 2% của ngân hàng trung ương Nhật Bản (BoJ). BoJ cho rằng mức tăng này chỉ mang tính tạm thời và vẫn giữ nguyên chính sách nới lỏng tiền tệ để thúc đẩy tăng trưởng bền vững.
Quyết định này đã khiến đồng yen bị mất giá so với đồng USD, giúp tăng lợi nhuận cho các công ty Nhật Bản kinh doanh ở nước ngoài, nhưng cũng đồng thời làm tăng giá hàng hóa nhập khẩu. Tỷ giá của đồng yen so với USD trong ngày 18/11 là 140 yen/USD, cao hơn so với mức trượt giá kỷ lục 151 yen/USD vào tháng 10, những vẫn thấp hơn nhiều so với mức 115 yen/USD vào tháng 2.
Nhằm giảm tác động của việc đồng yen suy yếu và lạm phát tới nền kinh tế, tháng trước, Thủ tướng Nhật Bản Fumio Kishida cho biết chính phủ nước này sẽ dành 260 tỷ USD cho gói kích thích, trong đó bao gồm các biện pháp khuyến khích tăng lương và hỗ trợ các hộ gia đình thanh toán hóa đơn năng lượng.