Bộ Tài chính vừa có công văn gửi Thủ tướng Chính phủ, Phó thủ tướng Hồ Đức Phớc về việc tiếp thu, giải trình ý kiến thẩm tra, ý kiến của đại biểu Quốc hội về dự án Luật Thuế Thu nhập cá nhân (sửa đổi).
Tiếp thu các ý kiến đóng góp, Bộ Tài chính đã rà soát, điều chỉnh giảm số bậc thuế biểu thuế thu nhập cá nhân lũy tiến từng phần đối với người làm công ăn lương từ 7 xuống 5 bậc, nới rộng khoảng cách giữa các bậc và điều chỉnh lại 2 bậc thuế suất để tất cả các cá nhân đang thực hiện ở các bậc thuế đều được giảm so với biểu thuế hiện hành, đồng thời khắc phục được việc tăng đột ngột giữa các bậc. Cụ thể, lần điều chỉnh này giảm bậc thuế suất 15% (ở bậc 2) xuống 10% và thuế suất 25% (bậc 3) xuống 20%.
Ở bậc 1, phần thu nhập tính thuế đến 10 triệu đồng/tháng áp dụng thuế suất 5%, đây là mức thấp nhất nhằm giảm gánh nặng cho nhóm có thu nhập phổ biến.
Sang bậc 2, phần thu nhập trên 10 đến 30 triệu đồng/tháng chịu thuế suất 10%, giảm từ mức 15% hiện hành.
Ở bậc 3, phần thu nhập trên 30 đến 60 triệu đồng/tháng áp dụng thuế suất 20%, thấp hơn mức 25% hiện tại.
Bậc 4 áp dụng thuế suất 30% đối với phần thu nhập trên 60 đến 100 triệu đồng/tháng.
Với bậc 5, phần thu nhập trên 100 triệu đồng/tháng chịu thuế suất 35%, là mức cao nhất trong biểu thuế.
Theo Bộ Tài chính, với biểu thuế mới này thì tất cả các cá nhân đang thực hiện nộp thuế ở các bậc hiện nay đều được giảm nghĩa thuế so với Biểu thuế hiện hành.
Bên cạnh đó, biểu thuế mới cũng đã khắc phục được việc tăng đột ngột tại một số bậc, đảm bảo tính hợp lý hơn của biểu thuế.
Về mức thuế suất tại Biểu thuế lũy tiến của thuế thu nhập cá nhân từ tiền lương, tiền công đối với mức thuế suất cao nhất 35% ở bậc 5, đây là đề xuất hợp lý, vì đó là mức thuế suất trung bình, không quá cao cũng không thấp so với các nước trên thế giới cũng như trong khu vực ASEAN (một số nước trong khu vực như Thái Lan, Indonesia, Philippines cũng đang quy định mức thuế suất ở bậc thuế cao nhất là 35%; Trung Quốc là 45%).
Ngoài ra, trường hợp điều chỉnh mức 35% xuống 30%, thì sẽ bị cho rằng là chính sách giảm thuế cho người giàu.
Về mức giảm trừ gia cảnh, Dự thảo Luật trình Quốc hội không quy định mức giảm trừ gia cảnh cụ thể mà giao Chính phủ quy định cho phù hợp với tình hình kinh tế-xã hội trong từng thời kỳ.
Tiếp thu các ý kiến đóng góp, để đảm bảo đúng thẩm quyền của Quốc hội quy định nội dung cơ bản về thuế mà Hiến pháp đã quy định, trên cơ sở Ủy ban thường vụ Quốc hội đã ban hành Nghị quyết số 110/2025/UBTVQH15 điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh áp dụng từ năm 2026, Bộ Tài chính chỉnh lý dự thảo Luật theo hướng đưa mức giảm trừ gia cảnh vào trong Luật; giao Chính phủ trình Ủy ban thường vụ Quốc hội điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh này trên cơ sở biến động của giá cả, thu nhập cho phù hợp với tình hình kinh tế - xã hội trong từng thời kỳ.
Ngoài ra, dự thảo Luật đã được tiếp thu, chỉnh lý ở một số nội dung quan trọng như quy định về “thu nhập khác do Chính phủ quy định” được bỏ vì chưa xác định rõ ràng; khi phát sinh loại thu nhập mới cần thu thuế, Bộ Tài chính sẽ trình Chính phủ báo cáo Quốc hội xem xét bổ sung theo đúng thẩm quyền.
Bên cạnh đó, nhiều quy định về thu nhập tính thuế, miễn giảm thuế và người phụ thuộc được chỉnh lý theo góp ý của đại biểu Quốc hội.
Một số nội dung đáng chú ý gồm: sửa đổi quy định về thu nhập từ chuyển nhượng biển số xe trúng đấu giá; làm rõ quy định về tiền lương làm thêm giờ, làm ban đêm và tiền lương trả cho ngày không nghỉ phép; bổ sung quy định miễn thuế đối với lãi trái phiếu chính quyền địa phương./.
Giảm bậc thuế nhưng chưa hết nỗi lo
Liên quan đến việc rút gọn biểu thuế lũy tiến từng phần từ 7 bậc xuống còn 5 bậc, cùng với việc giãn khoảng cách thu nhập ở các bậc thuế thấp, bà Phạm Tuyết, Giám đốc Công ty Tư vấn Giải Pháp Kế toán Việt Nam nhận định, việc quy hoạch lại 5 bậc thuế (tương đương các mức 5%, 10%, 15%, 20%, 25% cho các mức thu nhập dưới 10, 30, 60 và 100 triệu đồng) sẽ giúp bộ máy vận hành trơn tru hơn.
Tuy nhiên, bà Tuyết bày tỏ sự băn khoăn về mức thuế suất trần: "Mức thuế suất cao nhất 35% vẫn còn là một con số rất lớn. Chúng ta cần nhìn nhận thực tế rằng, nhóm đối tượng chịu mức thuế này thường là tầng lớp trung lưu, trí thức hoặc nhân sự cấp cao tập trung ở các đô thị lớn. Tại đây, mặt bằng chi phí sinh hoạt đắt đỏ hơn rất nhiều so với vùng nông thôn," bà Tuyết phân tích.
Dẫn chứng cụ thể, bà Tuyết cho biết một gia đình trung lưu tại các thành phố lớn có 2 con đang tuổi ăn học, mức chi tiêu trung bình hàng tháng có thể lên tới 50 triệu đồng, chủ yếu là tiền học phí, bán trú và các lớp kỹ năng. Trong khi đó, mức giảm trừ gia cảnh cho người phụ thuộc dự kiến nâng lên 6,2 triệu đồng/người/tháng vẫn chưa đủ để bù đắp các chi phí cơ bản gồm ăn, học và chăm sóc sức khỏe.
Một số ý kiến khác cũng cho rằng mức trần 35% đang cao hơn so với các nước trong khu vực, như Singapore từ 22%-24% hay Indonesia 30%, do đó có thể làm giảm tính cạnh tranh thu hút nhân tài. Với những phân tích trên, bà Tuyết đề xuất nên xem xét giảm mức trần xuống còn 30% để nuôi dưỡng nguồn thu lâu dài.
Bên cạnh đó, dự luật bổ sung quy định giảm trừ đối với các khoản chi phí y tế và giáo dục, đây là một điểm sáng nhân văn với việc chuyển dịch từ tư duy "thu trên tổng thu nhập" sang "thu trên thu nhập khả dụng".
Song, bà Tuyết cho rằng tính khả thi trong khâu thực hiện lại là một bài toán khó với những lo ngại về thủ tục chứng từ. Trên thực tế, nhiều khoản học thêm, bồi dưỡng kỹ năng cho trẻ em thường cao hơn học phí chính khóa nhưng lại khó lấy hóa đơn.
Vì vậy, bà Tuyết kiến nghị cần có cơ chế giảm trừ linh hoạt hoặc khoán mức giảm trừ, đồng thời khuyến khích các cơ sở giáo dục, hộ kinh doanh xuất hóa đơn để vừa đảm bảo quyền lợi người nộp thuế, vừa minh bạch hóa nền kinh tế.
.jpeg)
