Ba thập kỷ DOJI: Từ đá quý tới chứng khoán, ngân hàng

Năm 2024, thị trường vàng trong nước đã liên tục biến động, chênh cao so với giá thế giới, đặc biệt là trong nửa đầu năm. Để thu hẹp khoảng cách giữa giá vàng trong nước và quốc tế, Ngân hàng Nhà nước đã chuyển sang phương án bán vàng SJC trực tiếp qua 4 ngân hàng thương mại Nhà nước và Công ty SJC.

Biến động mạnh của giá vàng trong năm qua cũng đã tác động không nhỏ đến hoạt động kinh doanh của những doanh nghiệp đầu ngành, trong đó có Công ty CP Tập đoàn Vàng bạc đá quý DOJI (DOJI Group) của gia đình doanh nhân Đỗ Minh Phú.

Dấu ấn người đứng đầu

Thành lập tháng 7/1994 với tiền thân là Công ty Phát triển Công nghệ và Thương mại TTD, đến nay, sau 30 năm phát triển, từ lĩnh vực tiên phong là vàng bạc đá quý, DOJI Group đã mở rộng sang đầu tư bất động sản, du lịch, nhà hàng và lấn sân sang cả lĩnh vực tài chính ngân hàng.

Cùng với đó, tổng tài sản của DOJI Group cũng tăng lên qua các năm. Tính đến cuối năm 2023, tổng tài sản của DOJI đạt hơn 15.850 tỷ đồng, tăng gần 28% so với cuối năm 2022, trong đó, vốn chủ sở hữu là 6.745 tỷ đồng.

Sự lớn mạnh của DOJI qua ba thập kỷ gắn liền với tên tuổi doanh nhân Đỗ Minh Phú. Tính đến tháng 8/2016, ông Phú là cổ đông lớn nhất, trực tiếp sở hữu 70% vốn điều lệ DOJI (hiện DOJI có vốn điều lệ là 4.500 tỷ đồng).

Ông Phú từng là Tổng Giám đốc Công ty liên doanh Đá quý VIGEMTEC từ năm 1992 đến năm 1994, trước khi thành lập và giữ vai trò Tổng Giám đốc Công ty TNHH Phát triển Công nghệ và Thương mại TTD vào năm 1994.

Năm 2007, để kiện toàn bộ máy, Công ty TTD chính thức đổi tên thành Công ty CP Vàng bạc Đá quý và đầu tư thương mại DOJI. Ông Phú đồng thời kiêm nhiệm vị trí Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng Giám đốc.

Năm 2009 DOJI tiến hành tái cấu trúc và chính thức trở thành Tập đoàn Vàng bạc đá quý DOJI, hoạt động theo mô hình công ty mẹ - con. Tính đến nay, Tập đoàn DOJI có 15 công ty thành viên, 5 công ty liên kết góp vốn, 61 chi nhánh, gần 200 trung tâm và hơn 400 đại lý trên toàn quốc.

Đáng chú ý, từ khi chuyển sang mô hình tập đoàn, DOJI cũng bắt đầu mở rộng đầu tư sang các lĩnh vực khác.

Năm 2012, DOJI đã tái cơ cấu thành công Ngân hàng TMCP Tiên Phong (TPBank), trở thành cổ đông chiến lược của nhà băng này và ông Đỗ Minh Phú cũng được bầu làm Chủ tịch HĐQT TPBank.

Dưới sự lãnh đạo của ông Phú và các cộng sự, TPBank từ lỗ hàng nghìn tỷ đồng (năm 2011) đã vươn mình trở thành một nhà băng có lợi nhuận liên tục tăng trưởng (từ lãi sau thuế 116 tỷ đồng năm 2012 lên mức đỉnh 6.260 tỷ đồng năm 2022, trước khi lùi về 4.463 tỷ đồng năm 2023).

Sau khi Luật Các Tổ chức tín dụng sửa đổi năm 2017 ra đời, không cho phép Chủ tịch, Tổng Giám đốc ngân hàng được làm lãnh đạo ở các doanh nghiệp khác, ông Phú đã chuyển giao các vai trò điều hành tại DOJI cho thế hệ lãnh đạo kế cận.

Tháng 4/2018, ông Đỗ Minh Đức - con trai ông Phú - đã trở thành người đại diện theo pháp luật kiêm Tổng Giám đốc DOJI. Đến tháng 9/2023, công ty có người đại diện kiêm Tổng Giám đốc mới là bà Đỗ Vũ Phương Anh - con gái ông Phú. Hiện nay, ông Đỗ Minh Phú giữ vai trò là Chủ tịch Hội đồng sáng lập DOJI.

Ngoài ra, để mở rộng mảng tài chính, doanh nhân họ Đỗ đã bổ sung thêm mảng kinh doanh chứng khoán thông qua Công ty CP Chứng khoán Tiên Phong (TPS, mã ORS). Theo báo cáo tình hình quản trị 6 tháng đầu năm 2024 của TPS, TPBank nắm giữ trực tiếp gần 30,3 triệu cổ phiếu ORS, tương đương 9,01% vốn.

Chưa dừng lại ở đó, DOJI Group còn tiếp tục củng cố mảng tài chính với thương vụ M&A Công ty CP Quản lý quỹ Việt Cát (VFC) - pháp nhân hiện do TPBank nắm 75% vốn sau đợt chào bán cổ phiếu riêng lẻ hồi đầu năm 2024 với giá phát hành 10.000 đồng/cổ phiếu.

Cùng với việc khép kín hệ sinh thái ngân hàng - tài chính - chứng khoán, từ năm 2014, DOJI bắt đầu lấn sân sang lĩnh vực bất động sản thông qua việc thành lập Công ty TNHH Đầu tư Bất động sản DOJI Land.

Doanh nghiệp bất động sản này đã tạo được dấu ấn với một số dự án như: Tổ hợp căn hộ cao cấp và condotel The Sapphire Residence và Best Western Premium Sapphire Ha Long, khách sạn 5 sao Diamond Halong Hotel, Khu đô thị mới Nam Vĩnh Yên…

Đặc biệt, dự án tòa nhà DOJI Tower tọa lạc tại số 5 Lê Duẩn, Hà Nội với thiết kế như một "viên kim cương" giữa lòng Thủ đô, hiện đang được DOJI sử dụng làm trụ sở chính.

Ngoài DOJI Land, DOJI còn có một số thành viên khác hoạt động trong lĩnh vực bất động sản như Công ty TNHH Bất động sản Blue Star, Công ty CP Ngoại thương và Phát triển Đầu tư địa ốc châu lục, Công ty CP Khu du lịch Sinh thái Tam Đảo…

Trụ cột tài chính

Cùng với hệ sinh thái không ngừng lớn mạnh, quy mô tổng tài sản của DOJI Group cũng ngày càng tăng (đến cuối năm 2023 đạt hơn 15.850 tỷ đồng), tuy nhiên, lợi nhuận của DOJI và các doanh nghiệp trong hệ sinh thái lại có sự trồi sụt qua các năm. Ba năm gần nhất (2021, 2022, 2023) lợi nhuận sau thuế của DOJI lần lượt đạt 234 tỷ đồng, 1.017 tỷ đồng và 491 tỷ đồng.

Trong bối cảnh, lợi nhuận của mảng vàng, trang sức cũng như bất động sản không ổn định, mảng tài chính - ngân hàng đã và đang là động lực tăng trưởng chính cho DOJI Group.

Với lợi nhuận tăng liên tục, TPBank không chỉ chứng minh là một trong những câu chuyện thành công tiêu biểu về tái cấu trúc các ngân hàng yếu kém trong vòng hơn một thập kỷ trở lại đây mà còn được kỳ vọng dẫn dắt tăng trưởng của DOJI Group trong những năm tiếp theo, nhất là khi ngân hàng đang đẩy mạnh chiến lược chuyển đổi số và đang có tổng dư nợ tín dụng vượt xa mức tăng trưởng trung bình ngành.

Năm 2023, dù lợi nhuận sau thuế của TPBank có sụt giảm so với mức đỉnh của năm 2022 nhưng sang năm 2024, lợi nhuận của nhà băng này đang phục hồi trở lại, với lãi ròng 9 tháng đạt 4.368 tỷ đồng, gần bằng lợi ròng cả năm 2023 (4.463 tỷ đồng) và đã thực hiện được 73% kế hoạch năm.

Tương tự, lợi nhuận của Chứng khoán Tiên Phong cũng đang cho thấy sự hồi phục. Từ một doanh nghiệp thua lỗ triền miên, sau về “chung nhà” với TPBank và đổi tên, lợi nhuận của Chứng khoán Tiên Phong (TPS) đã đi từ mức vài chục tỷ đồng lên hàng trăm tỷ đồng.

Là hai đại diện tiêu biểu trong hệ sinh thái DOJI Group đang niêm yết trên sàn chứng khoán, cổ phiếu TPB của TPBank và ORS của Chứng khoán Tiên Phong đã có nhiều năm tăng trưởng dương. Nhìn vào hành trình 7 năm góp mặt trên HOSE, cổ phiếu TPB đã có 5 năm tăng trưởng dương, trong khi cổ phiếu ORS sau khi gia nhập DOJI (từ năm 2019) cũng đã có 4 trên 5 năm trưởng dương (trừ năm 2022).