Agribank và chuyện hậu trường ngân hàng "Big 4" duy nhất chưa cổ phần hóa

Trong nhóm “Big 4” ngân hàng có vốn Nhà nước, Agribank hiện là cái tên duy nhất chưa hoàn tất cổ phần hóa. Dù “deadline” được Chính phủ đặt ra đang đến gần, nhưng những vướng mắc về pháp lý, tài chính và tổ chức vẫn khiến hành trình này trở nên chông gai.

Agribank và chuyện hậu trường ngân hàng
Agribank là ngân hàng duy nhất trong nhóm Big 4 chưa tiến hành cổ phần hóa.

Hạn chót đang tới gần

Trong kế hoạch sắp xếp lại doanh nghiệp Nhà nước, doanh nghiệp có vốn Nhà nước giai đoạn 2022 - 2025 được Chính phủ phê duyệt hồi cuối năm 2022, ngân hàng Agribank được đưa vào danh sách cổ phần hóa với mục tiêu tỷ lệ vốn Nhà nước dự kiến nắm giữ sau cổ phần hóa là trên 65%. Đây là động thái nhằm cải thiện năng lực cạnh tranh, gia tăng hiệu quả hoạt động và giảm áp lực ngân sách nhà nước trong việc cấp vốn cho ngân hàng.

Tuy nhiên, tới thời điểm hiện tại, cột mốc trên đang tới gần nhưng vẫn chưa có nhiều thông tin về khả năng triển khai.

Hiện Agribank là ngân hàng duy nhất trong nhóm “Big 4” chưa tiến hành cổ phần hóa. Ba thành viên khác là Vietcombank, VietinBank và BIDV đã lần lượt được hoạt động với tư cách là một ngân hàng thương mại cổ phần vào các năm 2008, 2009 và 2012.

Cũng cần phải nhấn mạnh, đây không phải là lần đầu tiên kế hoạch cổ phần hóa Agribank được đưa ra. Nhiệm vụ này đã từng được đặt ra từ năm 2007, tuy nhiên liên tục bị trì hoãn sau đó. Cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu giai đoạn 2008-2009, biến động trong hệ thống ngân hàng Việt Nam từ 2011-2013, cùng các khó khăn về cơ chế và thị trường là những nguyên nhân lớn khiến kế hoạch dậm chân tại chỗ.

Đến năm 2017, kế hoạch cổ phần hóa Agribank được tái khởi động, nhưng xuất hiện thêm nhiều vấn đề trở ngại do liên quan đến việc định giá tài sản là đất, tài sản gắn liền trên đất thuộc sở hữu của Nhà nước.

Theo quy định tại Nghị định 126, việc cổ phần hoá chỉ được triển khai sau khi có phương án sắp xếp xử lý cơ sở nhà đất được phê duyệt. Trong khi đó, nguồn gốc hình thành, tình trạng pháp lý của các cơ sở nhà đất của Agribank có nhiều vướng mắc nên việc xử lý kéo dài.

Tại hội nghị triển khai nhiệm vụ ngành ngân hàng hồi đầu năm nay, ông Phạm Đức Ấn, Chủ tịch HĐTV Agribank khi đó cho biết, mặc dù rất cố gắng nhưng trong năm 2023 ngân hàng cũng chỉ xử lý được 12 mảnh, hiện còn 29 mảnh vẫn chưa giải quyết được.

“Agribank sẵn sàng bàn giao nguyên trạng cho địa phương 29 mảnh còn vướng mắc này để triển khai cổ phần hoá. Do vậy, ngân hàng kính đề nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo vấn đề này mà không chờ xử lý tổng thể sau khi Luật Đất đai mới được thông qua và có hiệu lực”, Chủ tịch HĐTV Agribank đề xuất.

Áp lực vốn ngày càng lớn

Quảng cáo

Tiến độ cổ phần hóa chậm chạp, trong khi các yêu cầu về tăng vốn nhằm đáp ứng nhu cầu của thị trường lại đang ngày càng cấp thiết đối với Agribank.

Là một trong các ngân hàng thương mại Nhà nước đóng vai trò chủ lực trong hệ thống ngân hàng, Agribank có mạng lưới rộng lớn nhất với gần 2.300 chi nhánh và phòng giao dịch trên khắp cả nước và có tỷ trọng cho vay lĩnh vực nông nghiệp và nông thôn lớn (lĩnh vực này thường chiếm khoảng 50-70% tổng dư nợ của Agribank).

Đáng chú ý, đây cũng là ngân hàng thương mại đang gánh quy mô tổng tài sản quá lớn, đứng thứ hai hệ thống (chỉ sau BIDV) trong khi quy mô vốn điều lệ lại ngày càng thiếu cân đối. Những năm gần đây, quy mô vốn điều lệ của Agribank thậm chí đã tụt lại phía sau so với nhiều ngân hàng khác, kể cả các ngân hàng cổ phần tư nhân.

Trong năm 2023 và nửa đầu năm 2024, Agribank đã được bổ sung thêm hơn 17.000 tỷ đồng vốn điều lệ, từ 34.210 tỷ đồng lên 51.615 tỷ đồng. Dù vậy, quy mô vốn điều lệ của ngân hàng hiện chỉ xếp thứ 7 toàn ngành, thấp nhất trong nhóm Big4 và kém xa ba ngân hàng thương mại cổ phần là VPBank (79.339 tỷ đồng), Techcombank (70.450 tỷ đồng) và MB (52.870 tỷ đồng).

Do chưa cổ phần hóa, việc tăng vốn của Agribank hoàn toàn phụ thuộc vào ngân sách nên tốc độ tăng vốn rất chậm, hệ số an toàn vốn (CAR) thấp, không đáp ứng được nhu cầu phát triển của ngân hàng cũng như nhu cầu vốn của nền kinh tế.

Cập nhật mới nhất của Agribank cho biết, đến cuối tháng 12/2023, CAR hợp nhất của ngân hàng ở mức 9,2%, chỉ nhỉnh hơn chút so với mức yêu cầu tối thiếu 8% của NHNN.

Để đảm bảo các cân đối, thời gian qua Agribank liên tục phải phát hành trái phiếu kỳ hạn dài và lãi suất cao hơn thông thường để kê vốn. Mới đây nhất, giữa tháng 7/2024, ngân hàng này tiếp tục chào bán 10 nghìn tỷ đồng trái phiếu ra công chúng, kỳ hạn 10 năm để tăng vốn cấp 2 - một trong những điều kiện để giữ tỷ lệ an toàn vốn.

Ở lô trái phiếu cần huy động trên, lãi suất áp dụng là lãi suất thả nổi, được tính bằng lãi suất tham chiếu (bình quân lãi suất tiền gửi tiết kiệm cá nhân bằng VND, kỳ hạn 12 tháng, trả lãi cuối kỳ được niêm yết của 4 ngân hàng BIDV, VietinBank, Agribank, Vietcombank tại ngày xác định lãi suất) cộng biên độ tối đa 3%/năm. Như vậy Agribank phải chấp nhận chi phí lãi suất cao hơn để có nguồn cân đối trên. Tuy nhiên, đây chỉ là giải pháp tạm thời, không thể thay thế việc tăng vốn từ cổ đông thông qua cổ phần hóa.

Cũng do năng lực tài chính hạn chế với thực trạng vốn điều lệ nói trên, nên dù có thị phần huy động, thị phần tín dụng và tổng tài sản lớn thứ nhì hệ thống, lại cho vay chủ yếu lĩnh vực ưu tiên, nhưng room tín dụng mà Agribank được cấp vẫn ở mức thấp so với nhiều ngân hàng thương mại khác.

Việc chậm trễ cổ phần hóa không chỉ là vấn đề của Agribank mà còn ảnh hưởng đến mục tiêu tổng thể trong cải cách doanh nghiệp Nhà nước. Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Nguyễn Thị Hồng cho biết, NHNN đang phối hợp với Bộ Tài chính để tháo gỡ các vướng mắc pháp lý liên quan đến việc ban hành quyết định cổ phần hóa và thành lập Ban Chỉ đạo cổ phần hóa Agribank.

Tuy nhiên, với tốc độ xử lý hiện tại, câu hỏi đặt ra là liệu Agribank có thể hoàn thành cổ phần hóa trước mốc 2025 hay không? Nếu tiếp tục trì hoãn, ngân hàng sẽ đứng trước nguy cơ bị tụt hậu trong cuộc cạnh tranh với các đối thủ cùng nhóm, đặc biệt khi các ngân hàng khác trong Big 4 đã chuyển đổi thành công từ hơn một thập kỷ trước.

Cổ phần hóa Agribank không chỉ là nhiệm vụ chiến lược mà còn là yêu cầu cấp thiết nhằm nâng cao năng lực tài chính, đáp ứng nhu cầu phát triển của ngân hàng nói riêng và cả nền kinh tế nói chung. Tuy nhiên, con đường phía trước vẫn đầy thách thức, đòi hỏi sự quyết liệt từ cả ngân hàng và các cơ quan quản lý để giải bài toán này một cách hiệu quả.

Theo AP Kỷ nguyên vươn mình - Mừng Xuân 2025 Sao chép

Cùng chuyên mục Ngân hàng

Phát hiện sai lệch kế toán nghiêm trọng, AEON Financial Service tuyên bố hủy thương vụ mua lại PTF

Tập đoàn tài chính AEON Financial Service (Nhật Bản) vừa phát đi thông cáo cho biết, giao dịch mua lại Công ty Tài chính Bưu điện và Viễn thông (PTF) tại Việt Nam – nay đã trở thành công ty con của AEON – sẽ bị tuyên bố vô hiệu sau khi phía AEON phát hiện những sai lệch nghiêm trọng trong báo cáo kế toán được cung cấp trước thời điểm ký kết.

SeABank bán 100% vốn góp tại Công ty Tài chính PTF cho AEON Financial Service của Nhật, thu về 4,3 nghìn tỷ đồng Ngân hàng Nhà nước Việt Nam chấp thuận việc chuyển nhượng 100% vốn Công ty Tài chính PTF của SeABank cho AEON Financial Service

Nam A Bank được tăng vốn lên hơn 18.000 tỷ đồng

Nam A Bank được Ngân hàng Nhà nước chấp thuận tăng vốn điều lệ thêm hơn 4.281 tỷ đồng, đưa tổng vốn lên hơn 18.000 tỷ đồng. Việc tăng vốn được thực hiện qua hai kênh phát hành cho cổ đông hiện hữu và phát hành cổ phiếu ESOP.

9 tháng, Nam A Bank báo lợi nhuận 3.323 tỷ đồng, tăng trưởng 62,4% VietinBank, ACB, Eximbank, Nam A Bank, VIB, NCB chuẩn bị họp đại hội cổ đông thường niên Nam A Bank dự kiến chia cổ tức 25%, tăng vốn điều lệ lên 18.000 tỷ đồng

Top 10 ngân hàng có vốn điều lệ và tổng tài sản lớn nhất

Qua thống kê, các ngân hàng như Vietcombank, BIDV, VietinBank, VPBank, MB, Techcombank ACB… là những ngân hàng có vốn điều lệ và tổng tài sản lớn nhất khi tính đến hết quý I/2025.

Cho vay đặc biệt không tài sản đảm bảo: Giải pháp cấp cứu hệ thống, không phải đặc quyền ngân hàng Sóng Ngân hàng chưa trở lại, vẫn có mã tăng giá hơn 50%

VietinBank ra mắt giải pháp tài chính toàn diện cho nhà thầu xây lắp đầu tư công

Chấp nhận “quyền đòi nợ” từ hợp đồng xây lắp làm tài sản bảo đảm, Ngân hàng TMCP Công Thương Việt Nam (VietinBank) đang tiên phong xây dựng các chính sách đột phá để hỗ trợ nhà thầu xây lắp đầu tư công dễ dàng tiếp cận nguồn vốn giá rẻ từ Ngân hàng.

ĐHĐCĐ VietinBank: Tiếp tục kế hoạch tăng mạnh vốn điều lệ trong trung hạn VietinBank – Chuyển đổi số để vươn mình trong kỷ nguyên mới

Techcombank tích hợp tính năng chuyển tiền qua Messenger, nâng cao trải nghiệm giao dịch liền mạch cho khách hàng

Việc chuyển tiền qua ứng dụng nhắn tin sẽ không còn là thao tác thủ công phức tạp khi Techcombank vừa chính thức ra mắt tính năng cho phép người dùng thực hiện chuyển khoản trực tiếp từ nền tảng Messenger, chỉ với một chạm.

Techcombank giành giải vàng Stevie Awards châu Á – Thái Bình Dương: Xây dựng thương hiệu từ nội lực, tạo dấu ấn khu vực và Quốc tế Techcombank lập kỷ lục mới sau khi ông Hồ Hùng Anh nói về mục tiêu vốn hoá 20 tỷ USD

Lãi suất tiền gửi tiết kiệm tháng 6/2025: Duy trì ở mức thấp

Biểu lãi suất tiền gửi tiết kiệm VND thường tại quầy tại các ngân hàng trong ngày đầu tháng 6/2025 cho thấy, lãi suất tiền gửi tiết kiệm của các ngân hàng tương đối ổn định. Theo giới phân tích, trong bối cảnh thanh khoản hệ thống ngân hàng ổn định và áp lực lạm phát không quá lớn, lãi suất dự kiến sẽ tiếp tục duy trì ở mức thấp hoặc giảm nhẹ trong thời gian tới.

Chứng khoán châu Á tăng điểm sau khi Trung Quốc hạ lãi suất Loạt cổ phiếu có tỷ suất cổ tức vượt xa lãi suất gửi ngân hàng Vàng giảm giá khi nhà đầu tư chờ thêm tín hiệu về lãi suất

BIDV khẳng định vai trò tiên phong trong phát triển ngân hàng số

Chiều ngày 29/5/2025, tại Văn phòng Chính phủ, sự kiện “Chuyển đổi số ngành Ngân hàng năm 2025” với chủ đề “Hệ sinh thái số thông minh trong kỷ nguyên mới” đã được tổ chức. Sự kiện vinh dự được đón tiếp Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, Chánh Văn phòng

BIDV dự kiến tăng trưởng tín dụng 15-16% BIDV triển khai “Nâng hạng ưu tiên – Đặc quyền đẳng cấp” dành cho khách hàng cá nhân

Thanh toán không chạm bứt tốc: VPBank mở rộng loạt giải pháp số hóa

Tại sự kiện “Chuyển đổi số ngành Ngân hàng năm 2025”, VPBank giới thiệu nhiều giải pháp thanh toán không tiếp xúc như Tap & Pay, Tap to Phone, Pay by Account… nhằm đáp ứng nhu cầu thanh toán số ngày càng cao. Ngân hàng này cũng ghi nhận tỷ lệ giao dịch không chạm tăng mạnh chỉ trong thời gian ngắn.

Chủ tịch VPBank: GPBank sẽ thoát lỗ, đạt lợi nhuận khoảng 500 tỷ đồng trong năm nay VPBank chuẩn bị chi gần 4.000 tỷ đồng trả cổ tức ngay trong tháng 5 Chuyên gia VPBankS: “Thị trường chứng khoán đang ở điểm rất đẹp và có thể tăng giá tiếp”

Cho vay đặc biệt không tài sản đảm bảo: Giải pháp cấp cứu hệ thống, không phải đặc quyền ngân hàng

Tại phiên thảo luận về Luật Các tổ chức tín dụng (sửa đổi), Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng nhấn mạnh: Chính sách cho vay đặc biệt với lãi suất 0% và không yêu cầu tài sản đảm bảo chỉ được áp dụng trong tình huống đặc biệt nhằm giữ an toàn hệ thống, không phải một cơ chế thông thường hay đặc quyền cho tổ chức tín dụng yếu kém.

Cơ chế thử nghiệm có kiểm soát trong hoạt động ngân hàng: Cần thêm những hướng dẫn chi tiết Nhiều nghiệp vụ ngân hàng đã được số hóa 100% Sau cú sốc thuế quan, khi nào thị trường có sóng Ngân hàng?

MB đón Thủ tướng tham quan không gian công nghệ trong Sự kiện Chuyển đổi số ngành Ngân hàng 2025

Ngân hàng TMCP Quân đội (MB) đã tham gia sự kiện Chuyển đổi số ngành Ngân hàng 2025 do Ngân hàng Nhà nước Việt Nam tổ chức với chủ đề “Hệ sinh thái số thông minh trong kỷ nguyên mới”. Sự kiện có sự tham dự của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng, Tổng thống Hungary Sulyok Tamas, cùng lãnh đạo các bộ, ngành, ngân hàng thương mại, tổ chức quốc tế và các chuyên gia trong lĩnh vực tài chính – ngân hàng.

MB công bố kết quả kinh doanh quý I/2025 ĐHĐCĐ MB: Mua cổ phiếu qũy để giữ niềm tin của nhà đầu tư

VietinBank tinh gọn mạng lưới, đẩy mạnh giao dịch thông minh

Tiếp tục số hóa sâu rộng sản phẩm, dịch vụ, tái thiết kế các quy trình kinh doanh, cắt giảm mạng lưới giao dịch truyền thống, tập trung khai thác sức mạnh của dữ liệu... Đây là những hoạt động trọng tâm VietinBank đã, đang và sẽ thực hiện nhằm tăng tốc ch

VietinBank muốn chia cổ tức tỷ lệ tới gần 45% ĐHĐCĐ VietinBank: Tiếp tục kế hoạch tăng mạnh vốn điều lệ trong trung hạn