Agribank và chuyện hậu trường ngân hàng "Big 4" duy nhất chưa cổ phần hóa

Trong nhóm “Big 4” ngân hàng có vốn Nhà nước, Agribank hiện là cái tên duy nhất chưa hoàn tất cổ phần hóa. Dù “deadline” được Chính phủ đặt ra đang đến gần, nhưng những vướng mắc về pháp lý, tài chính và tổ chức vẫn khiến hành trình này trở nên chông gai.

Agribank và chuyện hậu trường ngân hàng
Agribank là ngân hàng duy nhất trong nhóm Big 4 chưa tiến hành cổ phần hóa.

Hạn chót đang tới gần

Trong kế hoạch sắp xếp lại doanh nghiệp Nhà nước, doanh nghiệp có vốn Nhà nước giai đoạn 2022 - 2025 được Chính phủ phê duyệt hồi cuối năm 2022, ngân hàng Agribank được đưa vào danh sách cổ phần hóa với mục tiêu tỷ lệ vốn Nhà nước dự kiến nắm giữ sau cổ phần hóa là trên 65%. Đây là động thái nhằm cải thiện năng lực cạnh tranh, gia tăng hiệu quả hoạt động và giảm áp lực ngân sách nhà nước trong việc cấp vốn cho ngân hàng.

Tuy nhiên, tới thời điểm hiện tại, cột mốc trên đang tới gần nhưng vẫn chưa có nhiều thông tin về khả năng triển khai.

Hiện Agribank là ngân hàng duy nhất trong nhóm “Big 4” chưa tiến hành cổ phần hóa. Ba thành viên khác là Vietcombank, VietinBank và BIDV đã lần lượt được hoạt động với tư cách là một ngân hàng thương mại cổ phần vào các năm 2008, 2009 và 2012.

Cũng cần phải nhấn mạnh, đây không phải là lần đầu tiên kế hoạch cổ phần hóa Agribank được đưa ra. Nhiệm vụ này đã từng được đặt ra từ năm 2007, tuy nhiên liên tục bị trì hoãn sau đó. Cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu giai đoạn 2008-2009, biến động trong hệ thống ngân hàng Việt Nam từ 2011-2013, cùng các khó khăn về cơ chế và thị trường là những nguyên nhân lớn khiến kế hoạch dậm chân tại chỗ.

Đến năm 2017, kế hoạch cổ phần hóa Agribank được tái khởi động, nhưng xuất hiện thêm nhiều vấn đề trở ngại do liên quan đến việc định giá tài sản là đất, tài sản gắn liền trên đất thuộc sở hữu của Nhà nước.

Theo quy định tại Nghị định 126, việc cổ phần hoá chỉ được triển khai sau khi có phương án sắp xếp xử lý cơ sở nhà đất được phê duyệt. Trong khi đó, nguồn gốc hình thành, tình trạng pháp lý của các cơ sở nhà đất của Agribank có nhiều vướng mắc nên việc xử lý kéo dài.

Tại hội nghị triển khai nhiệm vụ ngành ngân hàng hồi đầu năm nay, ông Phạm Đức Ấn, Chủ tịch HĐTV Agribank khi đó cho biết, mặc dù rất cố gắng nhưng trong năm 2023 ngân hàng cũng chỉ xử lý được 12 mảnh, hiện còn 29 mảnh vẫn chưa giải quyết được.

“Agribank sẵn sàng bàn giao nguyên trạng cho địa phương 29 mảnh còn vướng mắc này để triển khai cổ phần hoá. Do vậy, ngân hàng kính đề nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo vấn đề này mà không chờ xử lý tổng thể sau khi Luật Đất đai mới được thông qua và có hiệu lực”, Chủ tịch HĐTV Agribank đề xuất.

Áp lực vốn ngày càng lớn

Quảng cáo

Tiến độ cổ phần hóa chậm chạp, trong khi các yêu cầu về tăng vốn nhằm đáp ứng nhu cầu của thị trường lại đang ngày càng cấp thiết đối với Agribank.

Là một trong các ngân hàng thương mại Nhà nước đóng vai trò chủ lực trong hệ thống ngân hàng, Agribank có mạng lưới rộng lớn nhất với gần 2.300 chi nhánh và phòng giao dịch trên khắp cả nước và có tỷ trọng cho vay lĩnh vực nông nghiệp và nông thôn lớn (lĩnh vực này thường chiếm khoảng 50-70% tổng dư nợ của Agribank).

Đáng chú ý, đây cũng là ngân hàng thương mại đang gánh quy mô tổng tài sản quá lớn, đứng thứ hai hệ thống (chỉ sau BIDV) trong khi quy mô vốn điều lệ lại ngày càng thiếu cân đối. Những năm gần đây, quy mô vốn điều lệ của Agribank thậm chí đã tụt lại phía sau so với nhiều ngân hàng khác, kể cả các ngân hàng cổ phần tư nhân.

Trong năm 2023 và nửa đầu năm 2024, Agribank đã được bổ sung thêm hơn 17.000 tỷ đồng vốn điều lệ, từ 34.210 tỷ đồng lên 51.615 tỷ đồng. Dù vậy, quy mô vốn điều lệ của ngân hàng hiện chỉ xếp thứ 7 toàn ngành, thấp nhất trong nhóm Big4 và kém xa ba ngân hàng thương mại cổ phần là VPBank (79.339 tỷ đồng), Techcombank (70.450 tỷ đồng) và MB (52.870 tỷ đồng).

Do chưa cổ phần hóa, việc tăng vốn của Agribank hoàn toàn phụ thuộc vào ngân sách nên tốc độ tăng vốn rất chậm, hệ số an toàn vốn (CAR) thấp, không đáp ứng được nhu cầu phát triển của ngân hàng cũng như nhu cầu vốn của nền kinh tế.

Cập nhật mới nhất của Agribank cho biết, đến cuối tháng 12/2023, CAR hợp nhất của ngân hàng ở mức 9,2%, chỉ nhỉnh hơn chút so với mức yêu cầu tối thiếu 8% của NHNN.

Để đảm bảo các cân đối, thời gian qua Agribank liên tục phải phát hành trái phiếu kỳ hạn dài và lãi suất cao hơn thông thường để kê vốn. Mới đây nhất, giữa tháng 7/2024, ngân hàng này tiếp tục chào bán 10 nghìn tỷ đồng trái phiếu ra công chúng, kỳ hạn 10 năm để tăng vốn cấp 2 - một trong những điều kiện để giữ tỷ lệ an toàn vốn.

Ở lô trái phiếu cần huy động trên, lãi suất áp dụng là lãi suất thả nổi, được tính bằng lãi suất tham chiếu (bình quân lãi suất tiền gửi tiết kiệm cá nhân bằng VND, kỳ hạn 12 tháng, trả lãi cuối kỳ được niêm yết của 4 ngân hàng BIDV, VietinBank, Agribank, Vietcombank tại ngày xác định lãi suất) cộng biên độ tối đa 3%/năm. Như vậy Agribank phải chấp nhận chi phí lãi suất cao hơn để có nguồn cân đối trên. Tuy nhiên, đây chỉ là giải pháp tạm thời, không thể thay thế việc tăng vốn từ cổ đông thông qua cổ phần hóa.

Cũng do năng lực tài chính hạn chế với thực trạng vốn điều lệ nói trên, nên dù có thị phần huy động, thị phần tín dụng và tổng tài sản lớn thứ nhì hệ thống, lại cho vay chủ yếu lĩnh vực ưu tiên, nhưng room tín dụng mà Agribank được cấp vẫn ở mức thấp so với nhiều ngân hàng thương mại khác.

Việc chậm trễ cổ phần hóa không chỉ là vấn đề của Agribank mà còn ảnh hưởng đến mục tiêu tổng thể trong cải cách doanh nghiệp Nhà nước. Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Nguyễn Thị Hồng cho biết, NHNN đang phối hợp với Bộ Tài chính để tháo gỡ các vướng mắc pháp lý liên quan đến việc ban hành quyết định cổ phần hóa và thành lập Ban Chỉ đạo cổ phần hóa Agribank.

Tuy nhiên, với tốc độ xử lý hiện tại, câu hỏi đặt ra là liệu Agribank có thể hoàn thành cổ phần hóa trước mốc 2025 hay không? Nếu tiếp tục trì hoãn, ngân hàng sẽ đứng trước nguy cơ bị tụt hậu trong cuộc cạnh tranh với các đối thủ cùng nhóm, đặc biệt khi các ngân hàng khác trong Big 4 đã chuyển đổi thành công từ hơn một thập kỷ trước.

Cổ phần hóa Agribank không chỉ là nhiệm vụ chiến lược mà còn là yêu cầu cấp thiết nhằm nâng cao năng lực tài chính, đáp ứng nhu cầu phát triển của ngân hàng nói riêng và cả nền kinh tế nói chung. Tuy nhiên, con đường phía trước vẫn đầy thách thức, đòi hỏi sự quyết liệt từ cả ngân hàng và các cơ quan quản lý để giải bài toán này một cách hiệu quả.

Theo AP Kỷ nguyên vươn mình - Mừng Xuân 2025 Sao chép

Cùng chuyên mục Ngân hàng

Nhiều nghiệp vụ ngân hàng đã được số hóa 100%

Theo lãnh đạo Ngân hàng Nhà nước, nhiều nghiệp vụ cơ bản đã được số hóa hoàn toàn 100% như tiền gửi tiết kiệm, tiền gửi có kỳ hạn, mở và sử dụng tài khoản thanh toán, mở thẻ ngân hàng, ví điện tử, chuyển tiền, cho vay....

Ngành ngân hàng đẩy mạnh báo cáo phát triển bền vững: AI là chìa khóa minh bạch dữ liệu Nới tỷ lệ sở hữu nước ngoài: Động lực mới cho các ngân hàng tư nhân tái cơ cấu Cơ chế thử nghiệm có kiểm soát trong hoạt động ngân hàng: Cần thêm những hướng dẫn chi tiết

PVcomBank tiên phong tích hợp với Cổng ký số từ xa tập trung trên VNeID

Ngày 22/5/2025, Ngân hàng TMCP Đại Chúng Việt Nam (PVcomBank) chính thức trở thành một trong ba ngân hàng thương mại đầu tiên được Trung tâm RAR lựa chọn triển khai thí điểm cung cấp giải pháp cấp Chứng thư số và Ký số trực tuyến thông qua Cổng ký số từ xa tập trung trên VNeID do Bộ Công an quản lý.

Vietnam Report vinh danh PVcomBank là doanh nghiệp phát triển nhanh nhất Việt Nam 2024 PVcomBank và những dấu ấn ĐHĐCĐ PVcomBank: Bước chuyển mạnh mẽ từ nền tảng số đến hiệu quả kinh doanh

Cơ chế thử nghiệm có kiểm soát trong hoạt động ngân hàng: Cần thêm những hướng dẫn chi tiết

Trong bối cảnh chuyển đổi số ngày càng sâu rộng, vừa qua, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 94/2025/NĐ-CP quy định về Cơ chế thử nghiệm có kiểm soát trong lĩnh vực ngân hàng. Với quy định mới này, vai trò tham gia của các tổ chức tín dụng được xác định ra sao? Những rào cản nào cản trở áp dụng cơ chế này trong thực tiễn hoạt động?

Thủ tướng chỉ đạo sớm trình Nghị định về cơ chế thử nghiệm có kiểm soát trong lĩnh vực ngân hàng Ngành ngân hàng đẩy mạnh báo cáo phát triển bền vững: AI là chìa khóa minh bạch dữ liệu Nới tỷ lệ sở hữu nước ngoài: Động lực mới cho các ngân hàng tư nhân tái cơ cấu

Nới tỷ lệ sở hữu nước ngoài: Động lực mới cho các ngân hàng tư nhân tái cơ cấu

Từ ngày 19/5/2025, các ngân hàng tham gia phương án tái cơ cấu tổ chức tín dụng yếu kém sẽ được phép nâng tỷ lệ sở hữu nước ngoài lên tối đa 49%, thay vì mức 30% như trước đây. Đây được xem là cú huých lớn giúp HDBank, MBBank và VPBank tăng khả năng huy động vốn, duy trì đà tăng trưởng tài sản mạnh mẽ trong bối cảnh nhu cầu vốn bổ sung ngày càng cấp thiết.

Nới room ngoại lên 49%: Ngân hàng nào sẽ “nổ phát súng” đầu tiên? Cuộc đua phá kỷ lục của cổ phiếu Ngân hàng đã trở lại Ngành ngân hàng đẩy mạnh báo cáo phát triển bền vững: AI là chìa khóa minh bạch dữ liệu

Tài chính xanh – Xu hướng toàn cầu và cơ hội cho Việt Nam

Trong bối cảnh biến đổi khí hậu đang trở thành thách thức sống còn đối với nhân loại, tài chính xanh đã nổi lên như một xu hướng tất yếu trong việc tái cấu trúc các dòng vốn đầu tư.

WEF 2023: Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà dự đối thoại về tài chính xanh HDBank đạt 13.017 tỷ lợi nhuận, đẩy mạnh tài chính xanh và chuyển đổi số toàn diện Thúc đẩy tài chính xanh

Ngành ngân hàng đẩy mạnh báo cáo phát triển bền vững: AI là chìa khóa minh bạch dữ liệu

AI không chỉ giúp tự động hóa việc thu thập và tổng hợp dữ liệu, mà còn hỗ trợ phân tích chuyên sâu, phát hiện xu hướng, và đưa ra các khuyến nghị nhằm nâng cao chất lượng báo cáo và hiệu quả quản trị bền vững.

"ESG là cuộc chơi bắt buộc nếu doanh nghiệp muốn đi dài hơi" Vì sao phần lớn doanh nghiệp tại Việt Nam mới chỉ bắt đầu hành trình ESG? Vì sao thực thi ESG vẫn khó trong ngân hàng Việt?

Bà Nguyễn Đức Thạch Diễm rời ghế Tổng Giám đốc Sacombank sau gần 8 năm điều hành

Ngày 20/5, bà Nguyễn Đức Thạch Diễm, Tổng Giám đốc Ngân hàng TMCP Sài Gòn Thương Tín (Sacombank, mã STB), đã gửi thư chia tay cán bộ nhân viên, chính thức rời cương vị điều hành sau gần 8 năm gắn bó với vai trò "người cầm lái" trong quá trình tái cơ cấu toàn diện của ngân hàng.

ĐHĐCĐ Sacombank: Không mua lại SBS, đã thu hồi hơn 25,6 nghìn tỷ nợ nhóm ông Trầm Bê Sacombank kinh doanh ra sao sau khi vừa phải nộp 196,9 tỷ đồng tiền thuế và nghĩa vụ bổ sung theo yêu cầu của Cục Thuế Mối liên hệ tín dụng giữa Sacombank và “hệ sinh thái” Him Lam

Ngày 10/6, SHB chốt danh sách cổ đông để chi trả cổ tức năm 2024

Ngân hàng Sài Gòn – Hà Nội (SHB) vừa thông báo về ngày chốt danh sách cổ đông để chi trả cổ tức năm 2024 bằng tiền mặt với tỷ lệ 5%. Theo Nghị quyết ĐHĐCĐ thường niên năm 2025, SHB chi trả cổ tức năm 2024 với tổng tỷ lệ 18%, gồm 5% bằng tiền và 13% bằng c

Bứt phá từ nội lực - SHB viết tiếp hành trình đồng hành cùng đất nước vươn xa SHB - Nơi hơn 100.000 cổ đông đặt niềm tin, đồng hành cùng phát triển, bứt phá trong kỷ nguyên mới

BIDV triển khai “Nâng hạng ưu tiên – Đặc quyền đẳng cấp” dành cho khách hàng cá nhân

Từ nay đến hết ngày 31/12/2025 khách hàng khi gửi tiền tiết kiệm hoặc duy trì số dư trong tài khoản đạt đủ điều kiện có cơ hội trở thành khách hàng ưu tiên BIDV Premier và nhận quà tặng đến 1 triệu đồng, cùng nhiều đặc quyền trải nghiệm dịch vụ đẳng cấp.

Chủ tịch BIDV: Cần sớm hoàn thiện khung pháp lý về xử lý nợ xấu BIDV dự kiến tăng trưởng tín dụng 15-16%