Trong báo cáo cập nhật kinh tế vĩ mô Việt Nam vừa công bố, Ngân hàng Thế giới (Wolrd Bank) cho biết, sau khi đạt đỉnh vào tháng 3, số ca nhiễm COVID-19 mới được công bố giảm mạnh trong tháng 4. Xu hướng di chuyển và hoạt động kinh tế tiếp tục phục hồi với chỉ số sản xuất công nghiệp và doanh thu bán lẻ hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng tăng trưởng lần lượt 9,4% và 12,1% (so cùng kỳ năm trước), tương đương tốc độ trước đại dịch.
Trong khi xuất khẩu tăng trưởng nhanh hơn, tăng trưởng nhập khẩu lại đi ngang, phản ánh sự gián đoạn chuỗi cung ứng do tác động của chính sách Zero COVID ở Trung Quốc. Giữa bất định toàn cầu gia tăng, vốn FDI giải ngân vẫn tăng trưởng mạnh trong khi vốn FDI đăng ký giảm tháng thứ 3 liên tiếp.
Lạm phát CPI nhích tăng nhẹ từ tỷ lệ 2,4% trong tháng 3 lên 2,6% trong tháng 4, và lạm phát cơ bản tăng lên 1,5% - là tỷ lệ cao trong 17 tháng qua - một phần phản ánh nhu cầu trong nước vốn đang phục hồi lại được đẩy lên bởi chi tiêu tiêu dùng cho hai kỳ nghỉ lễ tăng.
Mặc dù tăng trưởng tín dụng lập đỉnh mới với tốc độ 16,4% (so cùng kỳ năm trước), nhưng lãi suất qua đêm liên ngân hàng vẫn giảm còn 1,37% vào cuối tháng 4, thấp hơn nhiều so với lãi suất chiết khấu 2,5% của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, cho thấy thanh khoản dư thừa trên thị trường trong nước.
Ngân sách Nhà nước ghi nhận tháng bội thu thứ 4 liên tiếp do kết quả thu vững chắc trong điều kiện nền kinh tế vận hành tốt và chi ngân sách giảm.
World Bank đánh giá nền kinh tế Việt Nam đang lấy được đà phục hồi bất chấp bất định toàn cầu gia tăng liên quan đến cuộc xung đột kéo dài ở Ukraine, giá hàng hóa thế giới tăng và điều kiện tài chính toàn cầu đang thắt chặt.
Mặc dù vậy, World Bank khuyến nghị các cấp có thẩm quyền vẫn cần thận trọng với lạm phát và các rủi ro đối với việc duy trì tăng trưởng xuất khẩu mạnh mẽ như hiện nay.
"Cả lạm phát cơ bản và giá lương thực, thực phẩm đều tiếp tục nhích lên, cho thấy cần phải theo dõi chặt chẽ. Nếu lạm phát tiếp diễn trong trung hạn thì nền kinh tế nên được cho phép điều chỉnh theo mức giá cả cao hơn, với các cấp có thẩm quyền đóng vai trò cung cấp các ưu đãi khuyến khích đầu tư nhằm nâng cao năng suất và tổng cung", World Bank đưa ra khuyến nghị.
Đồng thời World Bank lưu ý, gián đoạn chuỗi cung ứng có thể tiếp tục nâng giá nhập khẩu và ảnh hưởng tiêu cực đến tỷ giá thương mại vốn đã xấu đi đáng kể trong quý 1/2022. Hoa Kỳ, Liên minh châu Âu và Trung Quốc, ba đối tác thương mại lớn nhất của Việt Nam, được kỳ vọng sẽ đạt tốc độ tăng trưởng thấp hơn dự kiến trong năm 2022, và điều này có thể ảnh hưởng đến viễn cảnh xuất khẩu của Việt Nam.
Cuối cùng, vì Trung Quốc là thị trường xuất khẩu lớn thứ hai và là nguồn nhập khẩu lớn nhất của Việt Nam nên tác động toàn phần của tình trạng phong tỏa ở quốc gia này đối với hoạt động sản xuất công nghiệp chế biến, chế tạo và xuất khẩu của Việt Nam sẽ còn được cảm nhận trong những tháng tới.
"Đa dạng hóa đối tác thương mại sẽ là một cân nhắc chiến lược an toàn để giảm nhẹ rủi ro và đảm bảo tăng trưởng xuất khẩu được duy trì", World Bank khuyến nghị.
Kim ngạch xuất khẩu hàng hóa của Việt Nam đã tăng tốc từ 17% trong tháng 3 (so cùng kỳ năm trước) lên 25,2% trong tháng 4 (so cùng kỳ năm trước), trong khi tăng trưởng nhập khẩu nhích nhẹ từ 14,6% lên 16,5% (so cùng kỳ năm trước). Theo World Bank, xuất khẩu các sản phẩm chính và xuất khẩu sang các thị trường chủ lực đều tăng trưởng tương đối tốt. Nhập khẩu tăng chậm hơn xuất khẩu phần lớn phản ánh nhập khẩu từ Trung Quốc giảm tốc do quốc gia này thực hiện phong tỏa nhằm kiểm soát đợt lây nhiễm COVID-19 mới bùng phát. Tăng trưởng nhập khẩu từ Trung Quốc giảm từ 19,4% trong tháng 2 (so cùng kỳ năm trước), xuống còn 2,6% trong tháng 3 và 11,5% trong tháng 4. Kim ngạch nhập khẩu máy móc, thiết bị từ Trung Quốc, chiếm hơn một phần năm tổng kim ngạch nhập khẩu của Việt Nam từ thị trường này và khoảng một nửa tổng kim ngạch nhập khẩu máy móc, thiết bị của Việt Nam từ thế giới, bị ảnh hưởng nặng nhất, giảm 15,2% trong tháng 3 (so cùng kỳ năm trước) và 6,4% trong tháng 4 (so cùng kỳ năm trước), hai tháng giảm đầu tiên kể từ tháng 6/2020. Tốc độ tăng kim ngạch nhập khẩu vải các loại, một nhóm mặt hàng quan trọng khác, cũng giảm từ 28,1% trong tháng 3 xuống còn 3% trong tháng 4 (so cùng kỳ năm trước). Do xuất khẩu của Việt Nam phụ thuộc nhiều vào nguyên liệu và linh kiện nhập khẩu từ Trung Quốc nên gián đoạn chuỗi cung ứng kéo dài có thể ảnh hưởng tiêu cực đến xuất khẩu của Việt Nam trong những tháng tới. Với giá dầu tăng cao, kim ngạch nhập khẩu nhiên liệu các loại tăng gần 120% (so cùng kỳ năm trước) và chiếm đến 9,3% tổng kim ngạch nhập khẩu trong tháng 4, gần gấp đôi tỷ lệ cùng kỳ năm trước. |
