Ngày 23/12, Văn phòng Đại diện Thương mại Mỹ đã công bố kết luận của cuộc điều tra kéo dài gần một năm nhằm vào ngành công nghiệp bán dẫn Trung Quốc. Cuộc điều tra này được khởi xướng từ những tuần cuối nhiệm kỳ của cựu Tổng thống Joe Biden, với dự liệu rằng việc xử lý sẽ được chuyển tiếp sang chính quyền của Tổng thống Donald Trump.
Theo thông báo của USTR, Trung Quốc bị xác định đã có các hành vi thương mại không công bằng trong lĩnh vực bán dẫn. Tuy nhiên, cơ quan này quyết định chưa áp đặt thêm các mức thuế quan mới đối với chip nhập khẩu từ Trung Quốc ít nhất cho tới giữa năm 2027, trong bối cảnh hai nền kinh tế lớn nhất thế giới đang duy trì trạng thái “đình chiến” thương mại.
Cụ thể, mức thuế đối với chip Trung Quốc sẽ được giữ ở 0% trong vòng 18 tháng, trước khi có khả năng được điều chỉnh tăng từ ngày 23/6/2027. Mức thuế cụ thể – nếu được áp dụng – sẽ phải được công bố ít nhất 30 ngày trước thời điểm có hiệu lực.
Quyết định tạm hoãn áp thuế được xem là tín hiệu mới nhất cho thấy chính quyền Tổng thống Trump đang nỗ lực ổn định quan hệ kinh tế với Trung Quốc, qua đó củng cố thỏa thuận mà ông Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã đạt được tại Hàn Quốc vào tháng 10 vừa qua.
Theo thỏa thuận này, Mỹ và Trung Quốc nhất trí tránh áp dụng các mức thuế quan ở quy mô lớn, đồng thời từng bước nới lỏng một số hạn chế xuất khẩu liên quan đến công nghệ và khoáng sản chiến lược.
Việc vẫn giữ lại phương án tăng thuế trong tương lai được giới phân tích đánh giá là một “đòn bẩy chiến lược” mà chính quyền Tổng thống Trump duy trì, nhằm tạo dư địa gây sức ép trong trường hợp Trung Quốc không tuân thủ đầy đủ các cam kết đã đạt được.
Theo quy định pháp luật của Mỹ, USTR buộc phải công bố kết quả điều tra theo Điều khoản 301 trong vòng 12 tháng kể từ khi khởi động, tức là vào tháng 12/2024. Trước đó, trong khuôn khổ một cuộc điều tra Điều khoản 301 riêng biệt, chính quyền Tổng thống Biden đã ra quyết định tăng gấp đôi thuế đối với chip Trung Quốc lên 50% vào cuối năm 2025.
Tuy nhiên, với động thái mới nhất của USTR dưới thời Tổng thống Trump, lộ trình thuế quan đối với mặt hàng chiến lược này dường như đang được điều chỉnh theo hướng linh hoạt hơn, nhằm phục vụ các mục tiêu kinh tế và ngoại giao dài hạn của Mỹ trong quan hệ với Trung Quốc.
