Lãi suất đầu vào đã tăng nhẹ ở một số ngân hàng quy mô nhỏ
Trong tháng 4, thị trường liên ngân hàng trở nên sôi động khi lãi suất tăng vọt ở các kỳ hạn, cụ thể lãi suất qua đêm từ mức 0,1% cuối tháng 3 leo lên mức đỉnh 4,9% vào ngày 17/4, sau đó hạ nhiệt và duy trì quanh vùng 4,4% trong tuần cuối tháng.
Trong báo cáo thị trường tiền tệ vừa công bố, các chuyên gia phân tích tại công ty chứng khoán MB (MBS) cho rằng, lãi suất liên ngân hàng tăng mạnh chủ yếu do Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã hút ròng khoảng 58 nghìn tỷ đồng ra khỏi hệ thống trong giai đoạn từ 1/4 đến 3/5, bên cạnh đó cầu tín dụng có xu hướng quay trở lại khi tính đến ngày 29/3, tăng trưởng tín dụng ghi nhận ở mức 1,34%, cao hơn so với 0,26% trước đó vào ngày 25/3.
Từ ngày 2/4, NHNN đã bắt đầu bơm ròng trở lại vào hệ thống song song với việc phát hành tín phiếu kỳ hạn 7-14 ngày, lãi suất 4%-4,25%.
Tính đến cuối tháng 4, ước tính giá trị tiền ròng vào hệ thống khoảng 145,3 nghìn tỷ đồng, trong đó bao gồm 27 nghìn tỷ đồng tín phiếu đáo hạn. Ước tính khoảng 57,2 nghìn tỷ đồng tín phiếu sẽ tiếp tục đáo hạn trong tháng 5.
Lãi suất tiết kiệm tại các NHTM có những diễn biến khác nhau trong tháng. Vào ngày 9/4, NHTMCP VCB đã điều chỉnh giảm 0,1% tại các kỳ hạn, cụ thể lãi suất kỳ hạn 12 tháng giảm từ 4,7%/năm còn 4,6%/năm. Hiện tại, lãi suất 12 tháng trung bình của nhóm NHTMCP quốc doanh ở mức 4,7%, thấp hơn 26 điểm cơ bản so với đầu năm.
Ở chiều ngược lại, đã có thêm một số NHTM điều chỉnh tăng lãi suất huy động trong tháng với mức tăng dao động trong khoảng 0,2%- 0,3%. Lãi suất tiết kiệm các ngân hàng tăng trở lại trong bối cảnh tiền gửi của người dân rút dần ra khỏi hệ thống ngân hàng (theo số liệu của Tổng cục Thống kê đến 25/3, huy động vốn (gồm dân cư và tổ chức) của các tổ chức tín dụng giảm 0,76% so với đầu năm, trong khi cùng kỳ năm ngoái tăng gần 1,2%).
Vào cuộc họp báo ngày 19/4, NHNN cho biết tính đến 31/3, lãi suất tiền gửi bình quân của các giao dịch phát sinh mới ở mức 3,02%/năm, giảm 0,5% so với cuối năm 2023. Lãi suất cho vay bình quân mới của các giao dịch phát sinh mới ở mức 6,5%/năm, giảm 0,6%/năm so với cuối năm ngoái.
Chuyên gia MBS cho rằng, cầu tín dụng sẽ tiếp tục xu hướng tăng lên mạnh hơn từ giữa năm 2024 khi sản xuất và đầu tư tăng tốc mạnh hơn trong những tháng cuối năm. Lũy kế 4 tháng đầu năm, chỉ số sản xuất công nghiệp (IPP) tăng 6% so với cùng kỳ, chỉ số Quản trị người mua hàng (PMI) tăng 50,3, đầu tư công và tư nhân đều dần tăng 5,9%.
“Chúng tôi dự báo lãi suất huy động kỳ hạn 12 tháng của các NHTM lớn sẽ có thể nhích thêm 50 - 70 điểm cơ bản, quay về mức 5,1%-5,3% trong nửa sau năm 2024. Tuy nhiên chúng tôi cho rằng lãi suất đầu ra sẽ vẫn duy trì ở mặt bằng hiện tại trong bối cảnh các cơ quan quản lý và NHTM nỗ lức hỗ trợ doanh nghiệp tiếp cận nguồn vốn”, chuyên gia MBS nhận định.
Nhiều yếu tố giúp ổn định tỷ giá
Lien quan đến tỷ giá, trong tháng 4, NHNN đã thực hiện hàng loạt các biện pháp nhằm ổn định tình hình bao gồm: đấu thầu vàng miếng nhằm thu hẹp chênh lệch giá bán trong nước và thế giới, đẩy lãi suất liên ngân hàng nhằm hạn chế các hoạt động carrytrade (giao dịch chênh lệch lãi suất tiền tệ), đồng thời bán can thiệp ngoại tệ cho các tổ chức tín dụng có trạng thái ngoại tệ âm.
Các chuyên gia nhận định, nỗ lực mạnh mẽ Nhà điều hành đã phần nào giải tỏa tâm lý thị trường cũng như nhu cầu USD giảm nhẹ theo mùa vụ đã giúp tỷ giá ổn định trong tuần cuối của tháng 4.
Tính đến cuối tháng 4, tỷ giá USD/VND liên ngân hàng ở mức 25.415 VND/USD, giảm nhẹ 0,1% kể từ đỉnh ngày 23/4, tăng 4,4% kể từ đầu năm. Tỷ giá tự do ở mức 25.735 VND/USD, tỷ giá trung tâm ở 24,.261 VND/USD, lần lượt tăng 4,4% và 1,6% so với đầu năm. Nhìn chung, diễn biến của đồng VND vẫn khá tương đồng với các đồng tiền khác trong khu vực: baht Thái (giảm 7,8%), Malaysia riggit (-3,8%), Singapore dollar (-3,4%),…
Các chuyên gia cho rằng, tỷ giá sẽ dao động trong khoảng 25.100 – 25.300 VND/USD trong quý 2 năm nay dưới một số yếu tố tích cực. Thứ nhất, chính phủ đã có những chỉ đạo kiểm soát để bình ổn thị trường vàng. Thứ hai, những yếu tố vĩ mô tích cực sẽ hỗ trợ như thặng dư thương mại tích cực khi lũy kế 4 tháng đầu năm 2024 đạt 8,4 tỷ USD (gấp 2 lần so với cùng kỳ), dự trữ ngoại hối vẫn đang ở mức tốt và dự kiến đạt 110 tỷ USD trong năm 2024, dòng vốn FDI thực hiện 4 tháng ước đạt 6,2 tỷ USD, tăng 7,4% so với cùng kỳ và du lịch phục hồi mạnh mẽ khi 4 tháng đầu năm nay tăng 68,3% so với cùng kỳ và tăng 3,9% so với cùng kỳ năm 2019 - năm chưa xảy ra dịch Covid-19. Sự ổn định của môi trường vĩ mô nhiều khả năng sẽ được duy trì và cải thiện hơn nữa sẽ là cơ sở để ổn định tỷ giá trong năm 2024.