Trong chiều 02/7, tại Hội thảo “Tạo động lực nâng hạng thị trường chứng khoán” do Báo Lao Động tổ chức, lãnh đạo Ủy Ban Chứng khoán Nhà nước đã đưa ra những thông tin cập nhật về việc ban hành dự thảo cho phép nhà đầu tư nước ngoài không cần ký quỹ 100% trước khi thực hiện giao dịch.
Cụ thể, ông Bùi Hoàng Hải - Phó Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCK) - cho biết, điểm nghẽn lớn nhất trong triển khai Pre-funding là nhà đầu nước ngoài phải có tiền trong tài khoản trước khi đặt lệnh, trong trường hợp bỏ yêu cầu này thì phải kiểm soát rủi ro như thế nào?
Dự thảo đầu tiên của Thông tư này đã được Bộ Tài Chính hoàn thành trên website của Bộ Tài chính vào tháng 3/2024. UBCK đã tổ chức họp với các cơ quan liên quan và các thành phần thị trường qua các cuộc thảo luận. Trên cơ sở đó, ông Hải tin tưởng các giải pháp đưa ra sẽ khả thi và hiện đã hoàn thành 90%.
Hiện UBCK đã có dự thảo cuối cùng của Thông tư này và đã trình lên Bộ Tài chính. Sau khi Bộ Tài chính có kết luận, sẽ đăng Thông tư này lên website trong tuần này hoặc tuần sau.
Trong Dự thảo mới, điểm sửa đổi lớn nhất sẽ yêu cầu nhà đầu tư phải có tiền vào khoảng 9h-9h30 của T+2 thay vì ngày giao dịch T+1. Điểm này về cơ bản đáp ứng được các tiêu chí theo tiêu chuẩn quốc tế.
UBCK đã trao đổi với các nhà đầu tư lớn, các đơn vị quốc tế. Về cơ bản, những giải pháp đưa ra đều có thể thực hiện được.
Đứng từ góc độ thành viên tham gia thị trường, ông Nguyễn Khắc Hải - Giám đốc Khối phụ trách luật và Kiểm soát tuân thủ, Công ty Chứng khoán SSI cho biết giải pháp ngắn hạn như Non-Prefunding Solution - NPS hay dài hạn là mô hình đối tác bù trừ trung tâm (CCP) đều tạo áp lực về vốn hay việc phải nâng cấp hệ thống khi trách nhiệm và rủi ro từ phía CTCK là rất lớn.
Do đó, SSI đưa ra một số giải pháp nhằm nâng cao năng lực cung cấp dịch vụ cho nhà đầu tư nước ngoài của các CTCK trên thị trường.
Thứ nhất, các CTCK cần bổ sung nguồn lực về vốn. Trong mô hình CCP hay dịch vụ NPS, trách nhiệm thanh toán giao dịch cho nhà đầu tư thuộc về CTCK, do đó, tất yếu các CTCK phải chuẩn bị nguồn lực lớn về vốn để hạn chế rủi ro thanh toán. Tại Việt Nam, chúng ta thấy rằng đa số các CTCK đều có kế hoạch tăng vốn trong năm 2024 và 2025, là bước chuẩn bị cho “cuộc chơi lớn” này.
Thứ hai, hệ thống quản trị rủi ro của các CTCK phải được nâng cấp để hạn chế rủi ro thanh toán và rủi ro hoạt động, đặc biệt là khi triển khai giải pháp NPS hay xét về dài hạn hơn khi các sản phẩm day trading hay short sell được vận hành.
Thứ ba, phát triển đồng bộ hệ thống vận hành và cung cấp các sản phẩm dịch vụ tới nhà đầu tư nước ngoài. Một điểm trở ngại lớn đối với các nhà đầu tư nước ngoài là mức độ tiếp cận thông tin bằng tiếng Anh của các doanh nghiệp niêm yết theo tiêu chuẩn thế giới.
Cuối cùng, các CTCK sẽ phải nâng cấp hệ thống để kết nối trực tuyến với nhà đầu tư nước ngoài nhằm nâng cao năng lực thực thi lệnh. Việc đặt lệnh của nhà đầu tư nước ngoài có thể được tiến hành tại CTCK với các giải pháp đặt lệnh API, Direct Market Access (DMA) hay Electronic trading nhằm tối ưu hóa lợi ích từ phía khách hàng và giảm độ trễ trong việc giao dịch.