Phân tích sự sụp đổ của “đế chế” SVB và ảnh hưởng đến toàn bộ hệ thống tài chính Mỹ

Liệu những vấn đề mà SVB đang đối mặt là một sự bất thường hay nó là chỉ báo cho những “đám mây đen u ám” đang bao phủ các tổ chức tài chính?

Ảnh: HinduTimes
Ảnh: HinduTimes

Sự sụp đổ diễn ra dần dần và rồi bất chợt chóng vánh, đó là cách mà ngân hàng Silicon Valley Bank (SVB), ngân hàng cho vay lớn thứ 16 của Mỹ với tổng tài sản ước tính khoảng 200 tỷ USD, sụp đổ. Vị thế tài chính của ngân hàng này xấu đi nhanh chóng trong vòng vài năm.

Thế nhưng chỉ trong vòng 2 ngày gần nhất, tính từ thông báo cần huy động thêm 2,5 tỷ USD của ngân hàng để bù đắp vào bảng cân đối kế toán và tuyên bố của Tập đoàn Bảo hiểm Tiền gửi Mỹ (FDIC), SVB đã chính thức ngừng hoạt động.

Giá cổ phiếu của SVB giảm đến khoảng 60% sau khi thông tin huy động thêm vốn được công bố. CEO của SVB, ông Greg Becker, đã hối thúc khách hàng “hỗ trợ chúng tôi như chúng tôi đã hỗ trợ các bạn”. Không cảm thấy được thuyết phục, một số quỹ đầu tư mạo hiểm nói với các công ty quản lý quỹ rút tiền.

Chuyên gia quản lý quỹ đầu cơ, ông Bill Ackman, từng nói đến việc chính phủ cần phải cứu ngân hàng này. Đến sáng ngày 10/3/2023, cổ phiếu của SVB tiếp tục giảm thêm đến 70% trước giờ giao dịch và rồi sau đó cổ phiếu này bị đình chỉ giao dịch. CNBC đưa tin nỗ lực huy động vốn của SVB đã thất bại và ngân hàng đang cố gắng tìm cách để bán cho một tổ chức lớn hơn. Kết quả, giới chức quản lý ngành ngân hàng Mỹ đưa ra thông báo trên.

Chuỗi liên tiếp các sự kiện trên khiến nhiều người đặt ra hai câu hỏi. Thứ nhất, SVB đã rơi vào tình trạng này như thế nào. Thứ hai, liệu những vấn đề mà SVB đang đối mặt là một sự bất thường hay nó là chỉ báo cho những “đám mây đen u ám” đang bao phủ các tổ chức tài chính.

SVB là ngân hàng cho các doanh nghiệp khởi nghiệp. SVB mở tài khoản cho họ, bởi đối tượng này vốn không được các ngân hàng lớn để mắt. SVB đồng thời cho nhóm khách hàng này vay tiền bởi các ngân hàng lớn cũng không cho họ vay do không có tài sản đảm bảo. Khi mà thung lũng Silicon tăng trưởng nhảy vọt trong khoảng 5 năm gần đây, SVB cũng như vậy. Khách hàng của SVB “ngập” trong tiền.Và vì vậy các doanh nghiệp khởi nghiệp cần tìm nơi trữ tiền chứ không có nhu cầu vay.

Quảng cáo

Tổng tiền gửi của SVB tăng gần gấp 4 lần, từ 44 tỷ USD vào cuối năm 2017 lên 189 tỷ USD vào cuối năm 2021, trong khi đó, tổng giá trị các khoản vay chỉ tăng từ 23 tỷ USD lên 66 tỷ USD.

Bởi các ngân hàng thường kiếm lợi nhuận từ ăn chênh lệch giữa lãi suất họ trả cho các khoản tiền gửi (thường không có lãi) và lãi suất họ tính với các bên vay tiền, việc có dự trữ tiền gửi quá lớn so với danh mục các khoản vay chính là một vấn đề. SVB cần đến các loại tài sản có thể sinh lời khác. Đến cuối năm 2021, SVB đã đầu tư 128 tỷ USD chủ yếu vào trái phiếu thế chấp và trái phiếu Bộ Tài chính Mỹ.

Thế giới thay đổi. Lãi suất tăng vọt khi mà lạm phát tăng cao dai dẳng. Thực tế này lập tức ảnh hưởng đến dòng vốn đầu tư mạo hiểm và khiến cho giá trái phiếu sụt giảm mạnh, SVB lập tức chịu tác động nặng nề. Tiền gửi vào SVB tăng vọt khi lãi suất ở mức thấp và khách hàng của SVB có quá nhiều tiền. Khi SVB mua trái phiếu trong thời điểm nói trên, trái phiếu được mua ở mức giá đỉnh.

Khi mà nguồn vốn đầu tư mạo hiểm cạn đi, khách hàng của SVB cũng rút bớt tiền. Tổng tiền gửi ở thời điểm cuối năm 2021 giảm xuống còn 173 tỷ USD vào cuối năm 2022. SVB đã bị buộc phải bán danh mục trái phiếu có thanh khoản cao với giá thấp hơn so với giá mua vào. Thua lỗ với trái phiếu ngày càng nhiều, khiến cho SVB phải huy động thêm vốn. Tình thế ngày một khó khăn mà ngân hàng nắm ước tính 91 tỷ USD đầu tư, tính theo giá trị vào thời điểm cuối năm ngoái.

Liệu những vấn đề của SVB có phải là ngoại lệ không? Ngân hàng này dường như ở trong một vị thế khá đặc biệt. Bảo hiểm tiền gửi liên bang Mỹ, được đưa ra sau rất nhiều những sự hoảng sợ từng gây chấn động kinh tế Mỹ thập niên 1930, bảo hiểm cho khoản tiền tối đa đến 250.000USD.

Như vậy quy định này sẽ bảo vệ cho phần lớn những lượng tiền mà cá nhân giữ trong ngân hàng. Thế nhưng chắc chắn luật bảo hiểm tiền gửi liên bang không dành cho doanh nghiệp. Ước tính khoảng 93% các khoản tiền gửi không được đảm bảo. Khách hàng của ngân hàng này, khác với phần lớn các ngân hàng khác, thường có động lực rút tiền nhanh hơn và thực tế họ đã phản ứng kiểu như vậy.

Trên thực tế, gần như tất cả các ngân hàng đều có những khoản thua lỗ không hiển thị trong danh mục đầu tư trái phiếu. Bộ trưởng Tài chính Mỹ Janet Yellen cho biết bà đang giám sát một số ngân hàng trong trường hợp phố Wall gặp khó khăn. Thật may mắn, danh mục khoản vay chủ yếu nhiều hơn tài sản tại phần lớn các tổ chức tài chính khác. Và khi lãi suất tăng lên, họ kiếm được nhiều tiền hơn.

Vấn đề nhiều người quan tâm hiện nay chính là liệu có chương trình giải cứu hay không, và nếu có thì quy mô gói giải cứu sẽ như thế nào. Nghị sỹ bang California, ông Ro Khanna, khẳng định SVB là mạch máu của hệ sinh thái công nghệ, chính vì vậy ngân hàng này không thể được sụp đổ, dù rằng nó sẽ bị thâu tóm bởi một ngân hàng khác hoặc cần phải được hỗ trợ từ Bộ Tài chính Mỹ để người gửi tiền cảm thấy yên tâm.

Việc can thiệp từ phía chính phủ không thường xuyên xảy ra. Tuy nhiên, cũng có thể sẽ có lựa chọn chuyển người gửi tiền sang ngân hàng khác bởi SVB không nắm đủ tiền để bù đắp cho những thua lỗ với tài sản mà người ta nắm giữ. Cựu Bộ trưởng Tài chính Mỹ Larry Summers đã nói rằng chừng nào chính phủ còn can thiệp vào, không có lý do gì để lo ngại SVB sẽ gây tổn hại đến những lĩnh vực khác trong hệ thống tài chính. Có quá nhiều người đang hy vọng điều đó và thực tế này hoàn toàn đúng.

Theo Lao Động và Công Đoàn Sao chép

Cùng chuyên mục Thế giới

Tổng thống Mỹ cảnh báo sẽ áp thuế 200% đối với rượu của Pháp và EU

Ngày 13/3, Tổng thống Mỹ Donald Trump cảnh báo sẽ áp thuế 200% với rượu vang, sâm panh và rượu khác nhập khẩu từ Pháp và các nước EU, nếu như khối này không dỡ bỏ mức thuế đánh vào rượu whisky của Mỹ.

Rượu, bia có thể chịu mức thuế tiêu thụ đặc biệt lên tới 100% Tăng thuế tiêu thụ đặc biệt với bia, rượu: "Không thể cứ tăng thuế thì nâng giá bán"

Mức thuế 25% với thép và nhôm nhập khẩu của ông Trump chính thức có hiệu lực, châu Âu ngay lập tức trả đũa, hàng hóa trị giá gần 30 tỷ USD vào tầm ngắm

Khoản thuế 25% mà Chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump áp với thép và nhôm nhập khẩu chính thức có hiệu lực vào ngày 12/3, dẫn tới các biện pháp trả đũa nhanh chóng từ Liên minh châu Âu (EU).

Tổng thống Donald Trump tuyên bố tăng gấp đôi mức thuế đối với nhôm và thép từ Canada EU sẽ đáp trả mạnh mẽ đòn thuế quan Mỹ

Tác động từ thuế quan thép và nhôm tới kinh tế Mỹ

Ngoài các công ty trong ngành, các mức thuế sắp tới dự kiến sẽ ảnh hưởng đến cả người tiêu dùng. Giới chuyên gia dự đoán giá ô tô sẽ tăng và duy trì ở mức cao trong một thời gian.

Giá dầu phục hồi bất chấp lo ngại thuế quan và suy thoái kinh tế Mỹ Tổng thống Donald Trump tuyên bố tăng gấp đôi mức thuế đối với nhôm và thép từ Canada

Tổng thống Trump bất ngờ đưa ra lập trường mềm mỏng, rút lại quyết định áp thuế 50% với thép và nhôm với Canada

Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết ông đang đánh giá lại kế hoạch áp thuế 50% đối với thép và nhôm nhập khẩu từ Canada, ngay sau khi Thủ hiến bang Ontario, Canada tuyên bố sẽ dừng áp dụng khoản phí 25% với điện xuất khẩu sang Mỹ.

Mỹ áp thuế nặng lên cáp nhôm sản xuất tại Hàn Quốc sử dụng vật liệu Trung Quốc Mexico và Canada đáp trả việc Mỹ áp thuế nhập khẩu 25% Doanh nghiệp Mỹ lo ngại kế hoạch áp thuế mới sẽ đẩy giá cả tăng cao

EU có thể “nương tay” trong án phạt đối với Apple và Meta

Các nguồn thạo tin cho hay Apple và Meta Platforms có thể sẽ phải đối mặt với các khoản tiền phạt không đáng kể từ cáo buộc vi phạm các quy tắc nhằm hạn chế sức mạnh của họ tại châu Âu.

Các nhà đầu tư chứng khoán toàn cầu chuyển hướng sang châu Âu và Trung Quốc “Ông lớn” ngân hàng châu Âu sắp cung cấp dịch vụ giao dịch bitcoin