Báo Ynet của Israel dẫn nguồn tin từ giới chức Israel ngày 21/12 cho biết Chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump đã đồng ý vào phút chót với một số đề nghị của Israel về nới lỏng thuế quan đối với hàng hóa xuất khẩu sang Mỹ, song không chấp thuận hạ mức thuế chung xuống mức thấp nhất mà Israel mong muốn.
Theo thỏa thuận đang được hoàn tất, Mỹ sẽ áp dụng mức thuế chung 15% đối với hàng hóa xuất khẩu của Israel, giảm so với mức 17% ban đầu Washington đề xuất nhưng vẫn cao hơn mức tối thiểu 10% mà Israel đã thúc đẩy trong đàm phán. Các đề nghị của Israel nhằm đưa thuế suất xuống mức 10% – mức Mỹ đang áp dụng cho một số đối tác khác – đã bị phía Mỹ bác bỏ.
Tuy nhiên, Mỹ đồng ý miễn thuế cho hàng trăm mặt hàng cụ thể của Israel, qua đó mang lại mức giảm đáng kể cho nhiều lĩnh vực xuất khẩu chủ chốt. Dự kiến, các quyết định thuế quan này sẽ được Bộ trưởng Thương mại Mỹ chính thức công bố vào cuối tháng 12/2025, trong bối cảnh Washington đang hoàn tất các thỏa thuận thuế sửa đổi với một số đối tác thương mại, trong đó có Israel.
Thỏa thuận mới đạt được sau các cuộc đàm phán trước đó giữa Mỹ và Israel về thuế nông sản, theo đó nhiều sản phẩm nông nghiệp của Mỹ xuất khẩu sang Israel được xóa bỏ thuế nhập khẩu, trong khi Israel được hưởng thời gian trì hoãn 10 năm trước khi thực hiện miễn thuế hoàn toàn, nhằm bảo vệ nông dân trong nước.
Giới chức kinh tế Israel cho biết các nhà đàm phán nước này đã nỗ lực giảm trần thuế chung từ 17% xuống 10% để duy trì khả năng cạnh tranh của hàng hóa Israel. Trước khi chính quyền Tổng thống Trump áp đặt các biện pháp thuế mới, Israel là một trong số ít quốc gia ngoài châu Mỹ có hiệp định thương mại tự do đầy đủ với Mỹ.
Một quan chức kinh tế cấp cao của Israel nhận định Tổng thống Trump hiện chưa sẵn sàng hạ mức thuế chung xuống dưới 15%, với lập trường áp dụng thống nhất thuế suất này.
Quan chức này cho rằng Washington có thể đang để dành các nhượng bộ sâu hơn cho một thỏa thuận khu vực rộng lớn hơn, liên quan tới Israel, Saudi Arabia và một số quốc gia khác, có thể gắn với việc mở rộng những thỏa thuận bình thường hóa quan hệ.
Dù chưa đạt được mục tiêu giảm thuế chung xuống 10%, đoàn đàm phán Israel – do bà Ifat Perl và Tham tán thương mại Yoav Seidel dẫn đầu – bày tỏ tin tưởng thỏa thuận cuối cùng, dự kiến ký trong tháng này, sẽ bao gồm danh sách miễn thuế rộng cho hàng trăm mặt hàng cụ thể.
Theo các điều khoản thuế an ninh quốc gia của Mỹ (Mục 232), Israel được kỳ vọng sẽ nhận các miễn trừ đặc biệt đối với linh kiện hàng không và ô tô – những lĩnh vực Israel có năng lực công nghiệp đáng kể – cũng như một số kim loại. Israel cũng dự kiến được miễn thuế đối với chất bán dẫn và dược phẩm generic, dù quyết định cuối cùng của Mỹ về các mặt hàng này vẫn đang được xem xét.
Nhà Trắng cũng dự kiến công bố Phụ lục 3 trong biểu thuế mới, gồm khoảng 150 nhóm mặt hàng với gần 1.900 dòng thuế, cho phép các quốc gia đạt được miễn trừ thông qua đàm phán.
Israel, cùng với một số nền kinh tế lớn của châu Âu, sẽ nằm trong danh sách này. Các nhóm hàng được miễn thuế dự kiến bao gồm hóa chất, khoáng sản, thực phẩm và nông sản, linh kiện phương tiện và máy bay, dược phẩm, vitamin và kim loại.
Quan chức Israel cho biết các miễn trừ trên sẽ giúp duy trì vị thế ưu đãi của Israel so với những thị trường khác, đồng thời hỗ trợ ngành sản xuất trong nước với vai trò nhà cung ứng chiến lược cho Mỹ.
Tuy vậy, mục tiêu lâu dài của Israel vẫn là giảm thuế chung từ 15% xuống 10% và tiến tới xóa bỏ hoàn toàn. Giới chức Israel kỳ vọng tiến triển trong tiến trình bình thường hóa quan hệ khu vực – mà Mỹ đang thúc đẩy với sự tham gia của Saudi Arabia và Indonesia – sẽ tạo thêm dư địa cho việc đạt được quyền tiếp cận thị trường Mỹ hoàn toàn miễn thuế trong thời gian tới.
