Câu chuyện thị trường: Áp lực chốt lời, khối ngoại bán ròng và chu kỳ 3 năm

Ông Nguyễn Anh Khoa - Trưởng phòng Phân tích Chứng khoán Agriseco đánh giá, sau chuỗi 4 tuần tăng mạnh, việc VN-Index điều chỉnh là diễn biến mang tính kỹ thuật, hợp lý và cần thiết để củng cố nền giá. Mức tăng mạnh trong thời gian qua đã khiến nhiều nhóm cổ phiếu rơi vào trạng thái quá mua, tạo động lực cho hoạt động chốt lời diễn ra trên diện rộng.

Ngoài ra, thanh khoản có dấu hiệu hạ nhiệt so với giai đoạn tăng trước đó, phản ánh sự thận trọng dần xuất hiện trong tâm lý nhà đầu tư. Một yếu tố khác là sự quay lại của xu hướng bán ròng từ khối ngoại, đặc biệt trong các phiên cuối tuần, đã tạo áp lực đáng kể lên chỉ số chung.

Ông Nguyễn Anh Khoa,

Trưởng phòng Phân tích Chứng khoán Agriseco.

Còn ông Nguyễn Thế Minh, Giám đốc Khối Nghiên cứu và Phát triển khách hàng cá nhân, Chứng khoán Yuanta Việt Nam lưu ý tác động của nhóm Vingroup lên chỉ số VN-Index càng gia tăng. Nếu loại trừ 4 cổ phiếu Vingroup (VIC, VHM, VRE, VPL) kể từ phiên 12/05/2025 thì chỉ số VN-Index chỉ đang giao dịch quanh mức 1.300 điểm, điều này cho thấy sự tác động của nhóm Vingroup lên chỉ số là rất lớn.

Sức mạnh giá của VHM và VIC đang trên mức 98 điểm cho thấy rủi ro ngắn hạn ở hai nhóm cổ phiếu này có chiều hướng gia tăng và khả năng xác lập vùng đỉnh là khá cao. Do đó, trong ngắn hạn, nhóm Vingroup cũng có thể tác động tiêu cực lên chỉ số VN-Index.

Trong khi đó, ông Đinh Quang Hinh, Trưởng bộ phận vĩ mô và chiến lược thị trường, Chứng khoán VNDIRECT cho rằng áp lực chốt lời gia tăng mạnh tại vùng kháng cự 1.350 điểm đã kéo các chỉ số chứng khoán trong nước giảm điểm liên tiếp trong 3 phiên cuối tuần. Việc thị trường thiếu vắng thông tin hỗ trợ sau mùa báo cáo KQKD quý I và Đại hội cổ đông cùng với đàm phán thương mại Mỹ-Việt Nam chưa đạt bước đột phá khiến tâm lý của giới đầu tư trở nên thận trọng hơn, đặc biệt khi thời hạn hoãn thuế đối ứng 90 ngày chỉ còn hơn một tháng nữa sẽ hết hiệu lực.

Theo ông Nguyễn Anh Khoa đánh giá hoạt động bán ròng mạnh từ khối ngoại, đặc biệt tập trung vào các mã vốn hóa lớn trong rổ VN30 trong phiên cuối tuần qua. Đây có thể là kết quả của hoạt động tái cơ cấu danh mục định kỳ của các tổ chức. Tuy nhiên khi quy mô TTCK ngày càng gia tăng, đặc biệt với sự tham gia của các nhà đầu tư cá nhân trong nước, hoạt động mua bán ròng của khối ngoại đã không còn ảnh hưởng quá lớn tới thị trường chung như trước. Thay vào đó chỉ ảnh hưởng đến một số những cổ phiếu riêng lẻ có giao dịch khối ngoại lớn.

Ông Khoa cho rằng nhà đầu tư không nên quá lo lắng về việc bán ròng của khối ngoại, tiếp tục tập trung vào chiến lược đầu tư và lựa chọn ra các cổ phiếu có nền tảng cơ bản tốt, động lực tăng trưởng lợi nhuận rõ ràng.

Ông Nguyễn Thế Minh,

Giám đốc Khối Nghiên cứu và Phát triển khách hàng cá nhân của Chứng khoán Yuanta Việt Nam.

Còn ông Nguyễn Thế Minh nhìn vào bức tranh của khối ngoại trên các thị trường chứng khoán toàn cầu. Hiện các nhà đầu tư nước ngoài tiếp tục rút khỏi thị trường cổ phiếu Mỹ vì các rủi ro chính sách, rủi ro chính trị gia tăng, và định giá cao ở nhóm vốn hóa lớn. Điều này giúp cải thiện triển vọng ở các thị trường khác như châu Âu, mới nổi và cận biên.

Ông Minh đưa ra thống kê chu kỳ 3 năm trong lịch sử chứng khoán Mỹ. Theo đó, thị trường Mỹ thường tăng trong năm thứ nhất và năm thứ 2, đặc biệt trong năm thứ 2 là năm tăng trưởng mạnh nhất. Bước sang năm thứ 3 thì thị trường sẽ khó khăn hơn và xuất hiện các pha giảm mạnh, hỗn loạn sẽ thường xảy ra trong năm thứ 03.

Tính trên chỉ số S&P500, thị trường đã xác lập xu hướng giá lên từ ngày 12/10/2022 cho nên từ ngày 12/10/2024 – 12/10/2025 là giai đoạn năm thứ 3 của TTCK. Do đó, điều này hàm ý nhà đầu tư cần thận trọng trong giai đoạn 10/2024-10/2025.

Các chuyên gia cũng lưu ý tới các nhóm ngành đang có câu chuyện riêng. Ông Nguyễn Anh Khoa ghi nhận nhóm cổ phiếu Bất động sản và Chứng khoán thời gian qua đã có mức tăng đáng kể. Đặc biệt, một số cổ phiếu trong hai nhóm này ghi nhận mức tăng 20-30% chỉ trong vài tuần.

Tuy nhiên, đà tăng nhanh sẽ đi kèm rủi ro điều chỉnh ngắn hạn khi nhà đầu tư hiện thực hóa lợi nhuận. Các cổ phiếu Bất động sản và Chứng khoán cũng là những cổ phiếu có beta cao, mức độ biến động lớn, vậy nên rủi ro xuất hiện nhịp rung lắc sau khi tăng mạnh sẽ luôn hiện hữu. Trong giai đoạn tới, tính phân hóa giữa các cổ phiếu thuộc 2 nhóm ngành này sẽ trở nên rõ nét hơn. Các cổ phiếu có câu chuyện tăng trưởng rõ ràng sẽ tiếp tục duy trì được xu hướng tăng của mình.

Đối với nhóm bất động sản, dòng tiền sẽ hướng tới các doanh nghiệp có dự án được tháo gỡ về mặt pháp lý, các doanh nghiệp có dự án sắp được mở bán hỗ trợ kết quả kinh doanh giai đoạn 2025-2026. Đối với nhóm chứng khoán, các cổ phiếu được hưởng lợi từ câu chuyện nâng hạng thị trường, hoặc có danh mục tự doanh hiệu suất tốt ở giai đoạn hiện tại sẽ là điểm đến thu hút nhà đầu tư.

Còn ông Nguyễn Thế Minh lưu ý, nhóm Thủy sản sau khi Bộ Thương mại Hoa Kỳ (DOC) công bố vào ngày 7/6/2025 kết quả sơ bộ đợt rà soát lần thứ 19 (POR19) đối với tôm đông lạnh nhập khẩu từ Việt Nam (giai đoạn 1/2/2023–31/1/2024). Mức thuế sơ bộ áp đặt lên tới 35,29% đối với STAPIMEX (Sóc Trăng Seafood) và 22 doanh nghiệp khác, trong khi Thông Thuận được xác định không bán phá giá, hưởng mức 0%.

Cách đây 5 năm, POR12 cũng đưa ra mức thuế 2 chữ số 25,76% cho FMC, nhưng sau đó điều chỉnh còn 4,58% trong kết quả cuối cùng do lỗi tính toán. Chúng tôi lưu ý là POR12 được công bố dưới thời Tổng thống Trump.

POR19 vẫn chưa phải là kết quả cuối cùng và quyết định cuối cùng có thể thông báo vào tháng 12/2025. Nhưng điều này cũng sẽ gây khó khăn cho các doanh nghiệp xuất khẩu tôm vào Mỹ do các rủi ro chính sách trong thời gian tới.

Các doanh nghiệp niêm yết Việt Nam đang xuất khẩu tôm vào Mỹ chủ yếu là MPC, FMC, CMX đều hưởng mức thuế CBPG là 0% theo POR13. Trong đó, MPC và FMC có doanh thu xuất khẩu sang Mỹ ước tính lần lượt là 35-37% và 38-39% (trong quý I/2025 của FMC) trong tổng doanh thu xuất khẩu của hai doanh nghiệp này. Còn CMX thì tỷ trọng doanh thu đóng góp từ thị trường Mỹ hiện đang dưới 10%.

Ông Khoa cho rằng giai đoạn hiện tại cũng sẽ nhạy cảm hơn khi bước sang các vòng đàm phán tiếp theo về thuế quan giữa Việt Nam và Mỹ. Nhìn chung, đây là giai đoạn điều chỉnh lành mạnh trong xu thế tăng trung hạn, giúp thị trường thiết lập mặt bằng giá mới bền vững hơn. Nhà đầu tư tiếp tục quan sát và chờ đợi các thông tin thuế quan.

Ông Nguyễn Thế Minh lưu ý thuế quan “có đi có lại” của chính quyền Trump rất có khả năng sẽ xảy ra kịch bản “trì hoãn” và kéo dài trong thời gian tới. Nhà đầu tư cũng không nên loại trừ khả năng này trong việc ra quyết định đầu tư.

Ông Đinh Quang Hinh,

Trưởng bộ phận vĩ mô và chiến lược thị trường, Chứng khoán VNDIRECT.

Cuối cùng, ông Đinh Quang Hinh cho rằng, chỉ số VN-Index sẽ kiểm định lại vùng hỗ trợ quanh 1.320 điểm (tương đương đường MA20). Diễn biến của VN-Index tại vùng này sẽ quyết định xu hướng tăng ngắn hạn của thị trường có còn được duy trì hay không. Nếu đánh mất hỗ trợ này, chỉ số VN-Index có thể lùi về vùng hỗ trợ sâu hơn tại 1.300 điểm.

Trong bối cảnh đó, nhà đầu tư nên xem xét hạ đòn bẩy và điểu chỉnh tỷ trọng cổ phiếu xuống ngưỡng an toàn nếu VN-Index không giữ được vùng 1.320 điểm. Việc hiện thực hóa lợi nhuận và ưu tiên quản trị rủi ro danh mục nên được ưu tiên.