Giá tăng đột biến là mối đe dọa đối với các nhà sản xuất cà phê và chocolate trên toàn cầu. Một số nhà sản xuất chocolate và cà phê cho biết họ sẽ phải chuyển chi phí tăng thêm sang phía người tiêu dùng.
Giá ca cao đạt đỉnh lịch sử
Giá ca cao đã tăng hơn gấp 3 lần so với cùng kỳ năm ngoái do lo ngại về khủng hoảng nguồn cung và đã tăng 49% chỉ riêng trong tháng 3/2024, lên tới 10.050 USD một tấn.
Bắt đầu tăng từ giữa năm 2022, giá ca cao đã tăng tốc trong năm nay, liên tục xác lập những kỷ lục cao mới trong lịch sử do thiếu cung.
Phiên 11/4, ca cao kỳ hạn tháng 7 trêm sàn London đạt 8.354 GBP/tấn, trong khi tại New York đạt 10.156 USD/tấn, khi các đại lý tiếp tục lo ngại về tình trạngt mùa màng kém ở Bờ Biển Ngà và Ghana trong niên vụ 2023/24 hiện tại. Ghana hiện đang đàm phán với các thương nhân để hoãn giao ít nhất 150.000 đến 250.000 tấn ca cao cho đến mùa vụ tới.
Giá cà phê cao nhất kể từ 2008
Trong khi đó, hạn hán khắc nghiệt ở Đông Nam Á, đặc biệt là ở Việt Nam và Indonesia, đang dẫn đến sản lượng cà phê thu hoạch giảm sút, ảnh hưởng đến sản lượng của 2 trong số những nhà sản xuất và xuất khẩu cà phê hàng đầu thế giới.
“Hầu như không có mưa. Nếu tiếp tục thiếu nước tưới, sản lượng cà phê niên vụ 2024/25 có thể giảm mạnh so với niên vụ hiện tại”, Reuters dẫn nguồn thông tin từ Sở Giao dịch Thương mại Việt Nam, Công ty CP Giao dịch hàng hóa TP Hồ Chí Minh trong một thông báo tuần này cho biết.
Giá tham chiếu cà phê thế giới - giá cà phê Robusta tương lai ở London – hiện đã tăng 15% so với tháng trước, tiếp tục tăng từ đầu tháng 4 đến nay, hiện đạt 3.851 USD/tấn, cao nhất kể từ khi hợp đồng bắt đầu giao dịch vào năm 2008. Giá cà phê Arabica cũng tương tự, tăng 17% trong tháng 3/2024 lên 2,16 USD/lb, tiếp tục tăng đến ngày 11/4 đạt 2,1890 USD/lb, cao nhất trong 18 tháng.
Tồn trữ cà phê đã phục hồi phần nào trong những tuần gần đây nhưng vẫn ở mức thấp trong lịch sử gần đây. Charles Hart, nhà phân tích hàng hóa cấp cao tại BMI, cho biết triển vọng xuất khẩu cà phê Robusta dự kiến sẽ suy giảm nghiêm trọng, trong khi cà phê Arabica dự kiến sẽ quay trở lại mức thặng dư trong năm nay nhưng chỉ dư chút ít.
Thời tiết làm giảm
Trồng cây ca cao và cà phê đòi hỏi điều kiện nhiệt độ, nước và đất rất cụ thể. Giờ đây, những đợt nắng nóng thường xuyên hơn, lượng mưa lớn và hạn hán nặng đang gây thiệt hại cho mùa màng và làm tê liệt nguồn cung trong bối cảnh nhu cầu của khách hàng trên toàn thế giới ngày càng tăng.
Ở Tây Phi, nơi sản xuất khoảng 70% ca cao toàn cầu, các cường quốc ca cao là Bờ Biển Ngà và Ghana đang phải đối mặt với vụ thu hoạch thảm khốc trong mùa này do El Niño - hiện tượng nhiệt độ mặt nước biển trên mức trung bình - dẫn đến mưa lớn trái mùa, kéo theo các đợt nắng nóng cường độ mạnh.
Theo báo cáo từ 2 quốc gia này, nắng nóng cực độ đã làm suy yếu những cây ca cao vốn đã bị hư hại do lượng mưa lớn vào cuối năm ngoái. Đồng thời, mưa cũng khiến tình trạng đường sá trở nên tồi tệ hơn, làm gián đoạn việc vận chuyển hạt ca cao đến các cảng xuất khẩu.
Tổ chức Ca cao Quốc tế - một cơ quan toàn cầu bao gồm các quốc gia thành viên sản xuất và tiêu thụ ca cao - trong báo cáo hàng tháng mới cho biết nhất họ dự kiến thâm hụt nguồn cung ca cao toàn cầu sẽ tăng lên 374.000 tấn trong niên vụ 2023-2024, từ mức 74.000 tấn trong niên vụ trước. Nguồn cung ca cao toàn cầu được dự đoán sẽ giảm gần 11% xuống còn 4,449 triệu tấn so với năm 2022-23.
Tổ chức này cho biết: “Sản lượng dự kiến sẽ giảm đáng kể từ các quốc gia sản xuất hàng đầu thế giới vì họ đã cảm nhận được tác động bất lợi của điều kiện thời tiết không thuận lợi và sâu bệnh”.
Triển vọng sản lượng bấp bênh
Theo các nhà quan sát thị trường, trọng tâm của vấn đề là biến đổi khí hậu sẽ đóng một vai trò quan trọng, vì tác động của các hiện tượng thời tiết khắc nghiệt có thể làm trầm trọng thêm áp lực lên nguồn cung ca cao và cà phê.
Trong khi tác động của biến đổi khí hậu rất nghiêm trọng, các vấn đề cơ cấu nghiêm trọng khác cũng đang ảnh hưởng đến sản xuất ca cao ở Tây Phi trong thời gian ngắn và trung hạn. Theo BMI, khai thác trái phép gây ra mối đe dọa đáng kể cho các trang trại ca cao ở Ghana, phá hủy đất trồng trọt và đầu độc nguồn cung cấp nước, và vấn đề này ngày càng trở nên nghiêm trọng ở Bờ Biển Ngà.
Các vấn đề đang trở nên trầm trọng hơn do việc nạn phá rừng – bởi một số người dân muốn tăng sản lượng ca cao. Kể từ năm 1950, Bờ Biển Ngà đã mất khoảng 90% diện tích rừng, trong khi Ghana mất khoảng 65% trong cùng thời kỳ. Điều đó đã thúc đẩy nông dân đến những khu vực ít phù hợp hơn cho việc trồng ca cao như đồng cỏ, làm tăng lượng lao động cần thiết và mang lại nhiều rủi ro hơn cho vụ thu hoạch.
Các nhà phân tích lo ngại đợt tăng giá kỷ lục của ca cao và cà phê có thể không chỉ là sự nhất thời, vì điều kiện thời tiết bất lợi và xu hướng nhu cầu mạnh mẽ có thể hỗ trợ giá trong những tháng tới.
Ngân hàng Citi dự đoán giá cà phê Arabica kỳ hạn tương lai sẽ dao động trong khoảng 1,88-2,15 USD/lb trong năm nay, nhưng cho biết có thể sẽ điều chỉnh dự báo nếu triển vọng nguồn cung năm 2024-25 thắt chặt hơn nữa.
Tham khảo: WSJ
