Thương vụ Việt Nam tại Algeria vừa có công văn gửi Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA) và Hiệp hội Điều Việt Nam (Vinacas) về việc một công ty Việt Nam đã xuất khẩu sang Algeria 5 container điều qua trung gian là một doanh nghiệp tại Nam Phi có nguy cơ mất trắng tiền hàng.
Lại thêm một vụ lừa xuất khẩu hạt điều
Theo đó, vào tháng 8/2022, công ty Việt Nam đã xuất khẩu 5 container điều sang Algeria qua trung gian là một công ty tại Nam Phi. Doanh nghiệp trung gian tại Nam Phi đã đặt cọc 10% giá trị tiền hàng.
Khi hàng đến cảng Mostaganem (Algeria), khách hàng là Công ty Eurl ATS Food của Algeria không thể làm thủ tục thông quan vì công ty này bị Bộ Thương mại Algeria đưa vào danh sách các doanh nghiệp gian lận thương mại điện tử từ tháng 6/2022.
Chủ hàng là doanh nghiệp Việt Nam và hãng tàu đã làm thủ tục đổi người nhận hàng là Công ty Eurl Azur Oran (Algeria) theo đề nghị của phía trung gian tại Nam Phi, song hải quan Algeria không chấp nhận.
Theo Hải quan cảng Mostaganem, Công ty Eurl ATS Food mất năng lực pháp lý để thực hiện các thủ tục như nhập khẩu, đổi doanh nghiệp nhận hàng thay thế hay tái xuất hàng.
Do vậy, sau gần 8 tháng nằm ở cảng, hải quan Algeria đã bán đấu giá 5 container hạt điều (theo quy định sau khi hàng nằm tại cảng 4 đến 5 tháng kể từ khi được dỡ khỏi tàu, hải quan Algeria sẽ tiến hành bán đấu giá).
Công ty xuất khẩu 5 container hạt điều Việt Nam cũng chưa nhận được phần tiền hàng còn lại từ nhà môi giới Nam Phi.
Hải quan cảng Monstaganem cho biết, Công ty Eurl ATS Food đã bị Bộ Thương mại Algeria đưa vào danh sách gian lận thương mại điện tử từ tháng 6/2022 (danh sách này không được phía Algeria công bố).
Trao đổi với chúng tôi, ông Đặng Hoàng Giang, Phó Chủ tịch Vinacas cho biết, doanh nghiệp bị lừa xuất khẩu 5 container hạt điều sang Algeria là thành viên trong Vinacas và để tránh tình trạng hội viên có thể mất hàng, Vinacas đã có công văn nhờ Thương vụ Việt Nam tại Algeria liên hệ hải quan Algeria đề nghị hủy đấu giá 5 container hàng vì doanh nghiệp đang làm thủ tục xin hoàn trả hàng về Việt Nam.
Qua vụ việc lần này, Vinacas lại một lần nữa khuyến cáo các doanh nghiệp thành viên không nên quá tin vào công ty môi giới và trước khi đặt bút ký hợp đồng xuất khẩu cần phải tìm hiểu thật đầy đủ thông tin về đối tác.
Bởi trước đó, vào tháng 3/2022, đã có 17 doanh nghiệp xuất khẩu hạt điều bị lừa và có nguy cơ mất trắng cả 100 container hàng. Tuy nhiên, sau chưa đầy 3 tháng, nhờ những nỗ lực của Vinacas và hỗ trợ tích cực của các bên liên quan tại cả Việt Nam và Italy, vụ 100 container hạt điều xuất khẩu sang Italy, qua môi giới của Công ty Kim Hạnh Việt đã được xử lý thành công.
Doanh nghiệp xuất khẩu hạt điều bị mất tiền do cả tin vào nhà môi giới
Chia sẻ với báo giới, ông Nguyễn Đức Thanh, Tham tán Thương mại Việt Nam tại Italia cho rằng, trình độ thương mại quốc tế của doanh nghiệp Việt Nam không kém cỏi mà nhiều khi là quá cả tin. Vì tin vào một công ty môi giới đã làm được một số việc cho một vài doanh nghiệp trong ngành điều nên nhiều doanh nghiệp đã tin tưởng và ký hợp đồng với các doanh nghiệp Italy do nhà môi giới giới thiệu, mặc dù nhà môi giới cũng không nắm được thông tin đầy đủ về những đối tác của họ tại Italy.
Để tránh các rủi ro xuất khẩu hàng hóa sang Algeria, Thương vụ Việt Nam tại Algeria khuyến nghị, các doanh nghiệp Việt Nam không giao dịch với Công ty Eurl ATS Food.
Ngoài ra, cần tìm hiểu kỹ khách hàng trước khi giao dịch như đề nghị cung cấp bản sao giấy phép kinh doanh, mã số thuế, hộ chiếu trang có ảnh của người đại diện hợp pháp công ty và nhờ các cơ quan chức năng thẩm tra; không nên quá tin tưởng vào công ty môi giới dù làm việc lâu năm và cần kiểm tra thông tin đối tác nhập khẩu.
Đặc biệt, trong thanh toán, cần sử dụng phương thức thanh toán tín dụng thư (L/C) không hủy ngang có xác nhận hoặc nhờ thu qua ngân hàng (DP, CAD at sight) yêu cầu khách hàng đặt cọc từ 20% trở lên. Do ngân hàng Algeria không cho phép chuyển tiền đặt cọc từ trong nước nên có thể đề nghị khách hàng đặt cọc ngoài Algeria.
Mặt khác, thỏa thuận và đề nghị khách thanh toán 100% tiền hàng trước khi tàu cập cảng Algeria để chủ động kiểm soát tiền hàng; khi hàng đã vào cảng nếu khách hay ngân hàng Algeria chậm thanh toán một tuần, doanh nghiệp cần thông báo ngay cho Thương vụ, Đại sứ quán và các cơ quan hữu quan như Vụ Thị trường châu Á- châu Phi ( Bộ Công thương) để được tư vấn, hỗ trợ giải quyết kịp thời tránh tình trạng để hàng kéo dài tại cảng dẫn đến phát sinh chi phí kho bãi, tiền phạt và hải quan sở tại bán đấu giá sung công quỹ.