Báo Les Echos cho rằng, sự phát triển của thói quen ăn uống, đặc biệt là ở châu Á, là một lợi ích cho Pháp, nước xuất khẩu khoai tây hàng đầu thế giới với 8.500 nhà cung cấp khoai tây. Đây là một trong những ngành nông nghiệp hiếm hoi thuận buồm xuôi gió, ngay cả khi phải đáp ứng những thách thức nghiêm trọng về môi trường và kỹ thuật để phát triển. Trên toàn thế giới, nhu cầu về khoai tây đang tiếp tục tăng. Theo một nghiên cứu của giới chuyên môn, để đáp ứng hết nhu cầu của người dân toàn cầu, sẽ cần thêm 40 triệu tấn khoai tây vào năm 2030.
Chủ tịch Ủy ban chuyên nghiệp quốc gia về khoai tây (CNIPT) Joanny Dussurgey cho biết: “Ở châu Á, việc trồng khoai tây thậm chí còn bắt đầu thay thế việc trồng lúa”. Sự thay đổi đang xuất hiện trong thói quen ăn uống do sự xuất hiện của các chuỗi cửa hàng thức ăn nhanh ở các quốc gia này.
Một lợi ích cho 8.500 nhà cung cấp khoai tây của Pháp. Pháp là nhà sản xuất lớn thứ hai ở châu Âu (6,8 triệu tấn vào năm 2023), sau Đức nhưng là nước xuất khẩu hàng đầu thế giới. Khối lượng xuất khẩu khoai tây năm 2023 đã đạt mức kỷ lục, với 1/2 tổng lượng xuất khẩu trên toàn thế giới. Bất chấp những trận mưa lớn vào mùa xuân khiến việc trồng trọt bị trì hoãn, việc ươm trồng vẫn được tiến hành, đặc biệt là ở vùng Hauts-de-France, khu vực sản xuất chính (chiếm 62%).
Không giống như ngũ cốc, vụ thu hoạch ở cấp quốc gia có vẻ khá khả quan, ngoại trừ một số vùng nhất định. Nhà kinh tế học tại CNIPT, François-Xavier Broutin, ước tính: Bất chấp áp lực từ sự đe dọa của bệnh sương mai, một căn bệnh do nấm gây ra, vẫn sẽ đảm bảo cả về số lượng và chất lượng. Khoai tây vốn cần nước và nhiệt độ không cao nên sản lượng sẽ cao hơn năm ngoái”.
Sau một năm 2022 gặp khó khăn do hạn hán, với điều thời tiết thuận lợi cho tăng trưởng, ngành trồng khoai tây cũng được hưởng lợi từ việc tăng 7% diện tích trồng trọt, một ngoại lệ trong ngành nông nghiệp. Ông Didier Lombart, người đứng đầu Ủy ban khoai tây tại Arvalis, Viện Kỹ thuật nông nghiệp, cho biết: “Có một động lực thực sự với 15.000 ha được trồng thêm cho chiến dịch này, nhằm xuất khẩu nhiều hơn và đáp ứng nhu cầu của các nhà sản xuất”.
Tây Ban Nha, một trong những nước tiêu dùng chính ở châu Âu, đã chứng kiến mùa màng của mình bị mất trắng do thiếu nước tưới. Ở Italy (I-ta-li-a), một loài côn trùng, giun kim, đang tàn phá mùa màng. Trong khi thị trường nguyên liệu khoai tươi đang suy giảm, thì các nhà sản xuất khoai tây chiên, khoai tây chiên giòn hoặc khoai tây nghiền, chiếm hơn 50% số cửa hàng, lại đang khó khăn trong tìm kiếm nhà cung cấp.
*Sự cạnh tranh giữa các nền văn hóa
Do đó, người Bỉ và người Hà Lan đã xây dựng các nhà máy ở Pháp do thiếu đất ở quê nhà. Ba dự án đang được tiến hành với các chuyên gia về cá bột Pháp, như Ecofresh hoặc Agristo. McCain, gã khổng lồ toàn cầu, sẽ đầu tư 350 triệu USD vào ba địa điểm ở Pháp. Giám đốc của Hiệp hội CNIPT, Florence Rossillion, nhấn mạnh: “Việc chuyển đến Pháp có liên quan đến việc dễ dàng tiếp cận các cảng, chẳng hạn như Dunkirk (Miền Bắc) để xuất khẩu và quyền sử dụng logo Pháp trên khoai tây chiên đông lạnh của họ, một sự đảm bảo về chất lượng”.
Các công ty Pháp cũng không đứng ngoài cuộc. Nhà sản xuất chip Altho, nổi tiếng với thương hiệu Bret, cũng đang tăng công suất tại Brittany. Và quỹ FNB, chủ sở hữu của Mousline puree, đã triển khai việc hiện đại hóa cơ sở vật chất của mình.
Áp lực này tạo ra sự cạnh tranh giữa các loại cây trồng ngay cả khi để đảm bảo độ phì nhiêu của đất, việc trồng khoai tây chỉ được thực hiện 5 năm một lần trên cùng một mảnh đất. Nông dân thường trồng thêm ngũ cốc, củ cải hoặc các loại rau khác. Ngày càng có nhiều nhà lai tạo bắt đầu sản xuất chúng, đặc biệt là ở Normandy và Seine-Maritime. Nhưng các nhà sản xuất cho họ thuê thiết bị và cung cấp kho lưu trữ.
Bởi vì chiến lược này đòi hỏi sự đầu tư lớn. Chủ tịch CNIPT Joanny Dussurgey phân tích: “Với nhu cầu, chúng tôi sẽ cần thêm 40.000 ha vào năm 2030”. Để có thể theo kịp nhu cầu, chúng ta cần tối ưu hóa sản lượng. Đảm bảo nguồn cung cấp sẽ cần phải nghiên cứu. Ông Didier Lombard tóm tắt: “Chúng tôi có hai thách thức, thích ứng với biến đổi khí hậu và ứng phó với các hạn chế về quy định, với việc giảm sử dụng các sản phẩm kiểm dịch thực vật”.
Các nhà nghiên cứu của Arvalis đang nghiên cứu các giống mới có khả năng chống nóng và nấm mốc, đồng thời thích ứng với thị hiếu của người tiêu dùng. Theo các chuyên gia, sự phát triển như vậy có thể mất gần 15 năm.
