Theo tờ SCMP, các ông trùm công nghệ duy trì trạng thái “im hơi lặng tiếng” trong thời gian qua ở Trung Quốc có thể sẽ xuất hiện trở lại trước công chúng và lên tiếng nhiều hơn. Lý do là vì chính quyền nước này đã thay đổi lập trường đối với Big Tech, nới lỏng kiểm soát so với 2 năm vừa qua.
2 năm qua, họ đã im lặng một cách bất thường. Zhang Yiming - người sáng lập ByteDance (công ty mẹ của TikTok) đã không xuất hiện trước công chúng, Wang Xing - chủ tịch Meituan, đã không đăng công khai một bài viết nào trên mạng xã hội trong năm 2022, trong khi chủ tịch Tencent - Pony Ma cũng hiếm khi xuất hiện trước công chúng. Một nhân vật từng rất nổi bật khác là Jack Ma của Alibaba cũng tiếp tục ẩn mình ở Nhật Bản và tránh ánh đèn sân khấu.
Việc các nhà lãnh đạo công nghệ này rút lui xảy ra trong bối cảnh Trung Quốc tìm cách kiềm chế sự bành trướng của các đế chế kinh doanh lớn. Ngoài ra, ngành công nghệ cũng đang trải qua khó khăn khi nhiều ông lớn phải thu hẹp quy mô và sa thải hàng loạt nhân viên.
Angela Zhang - phó giáo sư luật tại một trường đại học, cho biết: “2022 là một năm khó khăn đối với lĩnh vực công nghệ của Trung Quốc. Ngành này đã bị ảnh hưởng nghiêm trọng bởi môi trường kinh tế vĩ mô và dịch bệnh”.
Zhang Yiming - người sáng lập ByteDance.
Tuy nhiên, điều đó có thể sẽ thay đổi trong năm 2023. Tại một hội nghị gần đây, Bắc Kinh đã yêu cầu các công ty công nghệ lớn của Trung Quốc đóng vai trò lớn hơn trong việc dẫn dắt tăng trưởng kinh tế, tạo thêm nhiều việc làm cũng như tham gia nhiều hơn vào cạnh tranh quốc tế. Điều này là dấu hiệu cho thấy giai đoạn 2 năm bị kiểm soát của ngành đã kết thúc.
Yang Aiyi - một nhà phân tích tại China Securities, nói rằng “rủi ro chính sách” đối với lĩnh vực công nghệ của Trung Quốc đã bắt đầu giảm bớt. “Các yếu tố trước đây kìm hãm các công ty internet đang dần được nới lỏng. Chúng tôi kỳ vọng các nguyên tắc cơ bản và giá trị thị trường của họ sẽ trở lại vào năm nay”, Aiyi chia sẻ.
Mặc dù các sếp công nghệ của Trung Quốc vẫn chưa xuất hiện trước công chúng ngay nhưng họ đã bắt đầu lên tiếng nhiều hơn. Thông qua các bài phát biểu nội bộ (bị rò rỉ cho báo chí), họ đang dần được quan tâm trở lại.
Tại một cuộc họp nội bộ vào tháng trước, Pony Ma của Tencent đã cảnh báo nhân viên rằng bất kỳ hoạt động kinh doanh nào cũng có thể bị cắt giảm nếu hoạt động kém hiệu quả.
Trong một cuộc họp khác vào tháng 12/2022, Pony Ma, chỉ trích một số nhà quản lý của Tencent vì tham nhũng và thiếu khẩn trương trong việc cải thiện hiệu quả trong công ty. Ma cho biết mảng kinh doanh trò chơi điện tử cốt lõi của Tencent sẽ tiếp tục tồn tại trong một môi trường pháp lý nghiêm ngặt.
Trong khi đó, người sáng lập kiêm chủ tịch JD.com - Richard Liu, gọi một số giám đốc cấp cao là “những kẻ dối trá” và đe dọa sa thải những người làm việc kém hiệu quả. Thậm chí, Liu đã ra lệnh cắt giảm 20% lương của khoảng 2.000 quản lý cấp cao để “giảm bớt gánh nặng cho công ty” và hứa sẽ tiếp tục trả thù lao nếu công ty trở lại tăng trưởng nhanh trong 2 năm tới. Ngoài ra, Liu cũng khiển trách các giám đốc vì đã giấu ông một số sự thật về hoạt động kinh doanh của công ty để che giấu sự kém cỏi của mình.
Vào tháng 4 năm ngoái, Liu từ chức CEO, giao lại vai trò này cho Xu Lei - người bạn và nhân viên lâu năm của công ty.