Thị trường gạo châu Á
Thị trường gạo châu Á đang bước vào giai đoạn điều chỉnh mạnh khi giá xuất khẩu tại các nước sản xuất lớn đồng loạt giảm xuống mức thấp nhất trong nhiều năm do nguồn cung dồi dào và nhu cầu yếu. Sự cạnh tranh gay gắt giữa các nhà xuất khẩu, cùng với biến động tỷ giá, đã khiến người mua có lợi thế rõ rệt khi đàm phán với bên bán về hợp đồng mua gạo.
Tại Thái Lan, giá gạo 5% tấm giảm còn 340 USD/tấn, mức thấp nhất kể từ năm 2007. Các thương nhân cho biết nguồn cung trong nước tăng mạnh nhờ vụ mùa được hỗ trợ bởi lượng mưa thuận lợi, trong khi đồng baht mạnh lên khiến gạo Thái kém cạnh tranh hơn trên thị trường quốc tế.
Trong khi đó, tại Ấn Độ – nước xuất khẩu gạo lớn nhất thế giới – giá gạo đồ 5% tấm chỉ còn 340 – 345 USD/tấn, thấp nhất kể từ giữa năm 2016. Loại gạo trắng 5% tấm cũng chỉ ở mức 360 – 370 USD/tấn. Đồng rupee suy yếu phần nào giúp giảm áp lực lên các nhà xuất khẩu, nhưng nhu cầu thấp vẫn kéo giá đi xuống. Một số nhà xuất khẩu tại Kolkata thừa nhận các khách hàng đang tận dụng bối cảnh dư cung để ép giá, trì hoãn ký hợp đồng chờ giá giảm thêm.
Còn giá gạo Việt Nam giữ ở mức 440 – 465 USD/tấn, không thay đổi so với tuần trước. Tuy nhiên, khối lượng xuất khẩu giảm mạnh khi Philippines – thị trường mua gạo lớn nhất của Việt Nam – tạm ngưng nhập khẩu do tồn kho trong nước còn cao.
Trong khi đó, Bangladesh là số ít nước còn tích cực mua gạo, khi vừa phê duyệt mua 50.000 tấn gạo Ấn Độ với giá 359,77 USD/tấn theo một gói thầu quốc tế nhằm bình ổn giá lương thực trong nước.
Nguồn cung lớn từ các vụ thu hoạch sắp tới và lượng hàng tồn kho cao tại nhiều quốc gia nhập khẩu đã giữ giá cước vận chuyển và phí giao hàng ở mức thấp, càng củng cố vị thế của bên mua.
Giá giảm mạnh giúp nhiều quốc gia nhập khẩu bớt áp lực lạm phát thực phẩm sau giai đoạn biến động dữ dội do thời tiết và các biện pháp hạn chế xuất khẩu trong hai năm qua. Tuy nhiên, các chuyên gia cảnh báo xu hướng hiện tại có thể thay đổi nếu thời tiết kém thuận lợi hoặc có thêm những biện pháp can thiệp từ chính phủ các nước xuất khẩu.
Trong ngắn hạn, giá gạo hạ nhiệt khi nguồn cung vụ mới từ các nước sản xuất chính bắt đầu ra thị trường, trong khi nhiều nhà nhập khẩu lớn tạm thời chưa mua vào, chờ giá điều chỉnh thêm – một diễn biến trái ngược với giai đoạn căng thẳng nguồn cung trước đó.
Thị trường nông sản Mỹ
Giá đậu tương giao kỳ hạn trên Sàn giao dịch Chicago (CBOT) giảm mạnh trong phiên giao dịch cuối tuần ngày 10/10, sau khi Trung Quốc thông báo các biện pháp hạn chế thương mại và Tổng thống Mỹ Donald Trump đưa ra những tuyên bố cứng rắn hơn, làm giảm kỳ vọng về khả năng tháo gỡ bế tắc trong quan hệ thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc – vốn đã khiến Trung Quốc dừng mua đậu tương Mỹ.
Kết thúc phiên này, giá đậu tương giao kỳ hạn của Mỹ giảm 15,5 xu xuống còn 10,06-3/4 USD/bushel. Giá ngô giao kỳ hạn cũng giảm 5,25 xu xuống còn 4,13 USD/bushel, còn giá lúa mì giảm 10 xu, xuống mức 4,98-1/2 USD/bushel (1 bushel lúa mì/đậu tương = 27,2 kg; 1 bushel ngô = 25,4 kg).
Ngày 10/10, ông Trump cho biết không có lý do gì để gặp Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tại Hàn Quốc trong hai tuần nữa như kế hoạch ban đầu. Trong một bài đăng trên Truth Social, ông cho biết Mỹ đang tính toán một đợt tăng thuế rất lớn đối với hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc. Ông Don Roose, Chủ tịch công ty thương mại hàng hóa U.S. Commodities, nhận định: “Thị trường lo ngại các cuộc đàm phán thương mại sắp tới sẽ gặp khó khăn”.
Thị trường đậu tương đang chịu áp lực vì Trung Quốc – khách hàng mua đậu tương lớn nhất của Mỹ – vẫn không quay lại thị trường kể từ khi cuộc chiến thương mại song phương bùng phát. Ngoài ra, việc Chính phủ Mỹ đóng cửa khiến chính quyền Tổng thống Trump phải trì hoãn kế hoạch hỗ trợ tài chính cho nông dân bị ảnh hưởng do mất đơn hàng xuất khẩu đậu tương sang Trung Quốc.
Trước đó, hôm 9/10, Trung Quốc mở rộng kiểm soát xuất khẩu đối với đất hiếm. Đến ngày 10/10, Bắc Kinh tiếp tục tuyên bố áp phí cảng trả đũa đối với các tàu do Mỹ sở hữu hoặc vận hành, càng làm giảm kỳ vọng về tiến triển trong đàm phán thương mại giữa hai nước. Ông Trump cho biết Trung Quốc đã gửi thư đến nhiều quốc gia, thông báo kế hoạch áp kiểm soát xuất khẩu với mọi yếu tố liên quan đến sản xuất đất hiếm.
Dự báo nguồn cung lúa mì toàn cầu đạt mức kỷ lục, trong đó có vụ thu hoạch lớn tại Argentina và Australia sắp diễn ra, đang gây áp lực lên thị trường.
Giá ngô cũng giảm theo đà đi xuống của lúa mì, trong khi tiến độ thu hoạch tại vùng Trung Tây nước Mỹ gia tăng cũng tạo thêm áp lực bán.
Thị trường cà phê thế giới
Thị trường cà phê quốc tế khép lại tuần bằng một phiên điều chỉnh giảm mạnh mẽ.
Cụ thể, giá cà phê Robusta tại thị trường London giảm mạnh, mất 86 USD/tấn (1,81%), chốt ở mức 4.480 USD/tấn. Giá cà phê Arabica tại thị trường New York cũng tiếp tục đà giảm mạnh, mất 4,30 US xu/lb (-1,16%), đóng cửa ở mức 373,05 US xu/lb (1 lb = 0,4535 kg).
Thị trường cà phê đang bị chi phối bởi một cuộc xung đột giữa rủi ro nguồn cung tương lai và thực tế nguồn cung hiện tại.
Các yếu tố gây áp lực giảm giá gồm: Tiến độ thu hoạch nhanh ở Brazil, dự báo sản lượng cà phê Robusta của Việt Nam tăng 6%, và sự sụt giảm của nhu cầu sau khi giá lên quá cao. Tuy nhiên, các yếu tố hỗ trợ giá vẫn rất mạnh. Tồn kho Arabica thấp kỷ lục và vị thế bán khống kỷ lục, có thể gây ra đợt tăng giá đột biến nếu có tin tích cực.
Dự báo, thị trường sẽ bước vào tuần mới với áp lực bán mạnh mẽ. Sự phục hồi chỉ có thể đến nếu có thông tin mới về tồn kho giảm mạnh hơn hoặc rủi ro thời tiết tại Brazil gia tăng trở lại.
