11.000 nhân viên Meta bị sa thải

Trong những tháng đầu đại dịch, Facebook ngày càng lớn mạnh hơn và trở thành trung tâm trong cuộc sống của mọi người. Với việc phong tỏa lan rộng, hàng triệu người bắt đầu mua sắm, giao lưu và làm việc trên Facebook cùng các nền tảng trực tuyến khác. CEO Mark Zuckerberg từng nói hồi tháng 3/2020 rằng mức sử dụng cao đến nỗi mà công ty chỉ cố gắng để “mọi thứ tiếp tục vận hành”.

Trong bối cảnh đó, công ty của Mark Zuckerberg đã có một đợt tuyển dụng khổng lồ. Số lượng nhân viên của Facebook, sau đổi tên thành Meta, đã tăng từ 48.268 nhân viên vào tháng 3/2020 lên hơn 87.000 nhân viên vào tháng 9/2022, chẳng khác nào thuê thêm một công ty Facebook khác. Và dường như công ty còn có ý định tuyển dụng thêm để phục vụ cho những kế hoạch đầy tham vọng như xây dựng vũ trụ ảo metaverse.

Tuy nhiên, vào ngày 9/11/2022, Mark Zuckerberg đã công bố sa thải khoảng 11.000 nhân viên. Động thái này đánh dấu đợt sa thải kỷ lục trong lịch sử của công ty. Trong lời nhắn gửi nhân viên, Mark Zuckerberg đã thú nhận: “Tôi đã sai và tôi phải chịu trách nhiệm về điều đó”.

CEO Mark Zuckerberg viết: “Khi COVID bùng phát, thế giới nhanh chóng chuyển sang trực tuyến và sự bùng nổ của thương mại điện tử mang đến doanh thu vượt trội. Nhiều người dự đoán đợt tăng tốc này sẽ kéo dài mãi ngay cả khi đại dịch kết thúc. Tôi cũng vậy, vì vậy tôi đã quyết định tăng cường đầu tư. Thật không may là mọi thứ không diễn ra theo cách tôi mong đợi”.

Biểu tượng “Like” của Facebook phản chiếu dưới nước. Ảnh: Getty Images.

Những tính toán sai lầm

Thung lũng Silicon nổi tiếng với nhiều bộ óc thiên tài, những người sáng lập doanh nghiệp với tầm nhìn xa. Họ có thể nhìn thấy những xu hướng lớn trong nhiều năm, nếu không muốn nói là nhiều thập kỷ.

Nhưng Mark Zuckerberg là một trong số những nhà lãnh đạo mới nổi đang phải cắt giảm chi phí và đưa ra những kế hoạch đối phó ngắn hạn, sau khi không lường trước được sự thay đổi đột ngột của thị trường từ năm 2020 đến năm 2022.

Vào đầu năm 2020, ngành công nghệ dường như là bất khả chiến bại. Các công ty công nghệ phát triển mạnh hơn trong thời kỳ đại dịch, trong khi các bộ phận khác của nền kinh tế vẫn chưa phát triển. Người tiêu dùng chuyển sang chi tiêu trực tuyến. Vào thời điểm đó, Cục Dự trữ Liên bang đã duy trì lãi suất gần bằng 0, giúp các công ty công nghệ tiếp cận vốn dễ dàng hơn.

Tuy nhiên, khi thế giới mở cửa trở lại, nhiều người tiêu dùng đã trở lại cuộc sống thực. Trong khi đó, lạm phát cao và lo ngại về một cuộc suy thoái đã khiến người tiêu dùng cũng như các nhà quảng cáo cắt giảm chi tiêu, làm phá vỡ hoạt động kinh doanh cốt lõi của nhiều tên tuổi lớn trong ngành công nghệ sau nhiều năm tăng trưởng.

Hiện ngành này đang cắt giảm hàng nghìn nhân sự.

Tháng trước, công ty thiết bị tập thể dục Peleton vốn được các nhà đầu tư săn đón trong thời đại dịch, nay đã trải qua đợt sa thải lần thứ tư trong năm. Tuần trước, gã khổng lồ về công nghệ thanh toán Stripe cho biết sẽ sa thải 14% nhân viên. Twitter gần đây cũng đã thông báo về việc cắt giảm nhân sự quy mô lớn sau khi chủ nhân mới Elon Musk mua lại công ty với giá 44 tỷ USD.

Trong khi Musk im lặng trước quyết định sa thải hàng loạt, người đồng sáng lập Twitter Jack Dorsey viết rằng: “Tôi đã phát triển quy mô quá nhanh. Tôi xin lỗi vì điều đó”. CEO Patrick Collison của Stripe cũng nói với nhân viên rằng lãnh đạo phải chịu trách nhiệm về những tính toán sai lầm trong thời gian đại dịch khiến mọi người mất kế sinh nhai.

Những công ty công nghệ lớn khác bao gồm Amazon, Apple và Google, hiện đang tạm dừng hoặc giảm tốc độ tuyển dụng, trong bối cảnh lo ngại về suy thoái kinh tế. Đặc biệt, Amazon đã ghi nhận tăng trưởng chóng mặt trong thời kỳ đại dịch nhưng đến đầu năm nay lại chuyển sang tập trung vào “hiệu quả chi phí”. Gã khổng lồ về thương mại điện tử đang đóng băng hoạt động tuyển dụng trong “vài tháng tới” và có thể đang tìm cách cắt giảm ở một số đơn vị không có lãi.

Ảnh: Getty Images

Không ai là không bị ảnh hưởng

Mặc dù Thung lũng Silicon đã có nhiều đợt sa thải suốt những năm qua, nhưng làn sóng sa thải mới nhất dường như đang ảnh hưởng đến mọi nhân viên trong ngành, từ các kỹ sư cho đến lập trình viên, những người vốn có công việc tương đối ổn định.

Mark Zuckerberg cho biết việc sa thải sẽ được thực hiện trên quy mô toàn công ty. Mark cũng lưu ý rằng một số bộ phận, chẳng hạn như tuyển dụng, sẽ bị ảnh hưởng nhiều hơn những nhóm khác.

Dưới sự lãnh đạo của Elon Musk, Twitter đã cắt giảm một nửa số nhân viên của mình, bao gồm cả đội ngũ marketing, truyền thông, tìm kiếm và chính sách công.

Roger Lee là người sáng lập một công ty khởi nghiệp có trụ sở tại San Francisco. Ông đã theo dõi sát sao tình hình sa thải trong ngành công nghệ từ khi đại dịch bùng phát. Mục tiêu ban đầu của ông là để theo dõi thông tin cắt giảm nhân sự, hòng tìm kiếm những ứng viên tiềm năng cho công ty của mình.

Ông Lee nói: “Tôi đã không lường trước được quy mô sa thải nhân viên sẽ tăng lên”. Ông cho biết lượng nhân viên công nghệ bị sa thải từ đầu năm 2022 đến nay đã vượt qua con số 100.000 người.

Lee cho biết những người bị sa thải thường thuộc bộ phận tuyển dụng và bán hàng. Các kỹ sư trong tình trạng tốt hơn, nhưng cũng đang bắt đầu bị cắt giảm dần trong những tháng gần đây.

“Không ai biết giai đoạn này sẽ kéo dài bao lâu”, ông nói.

Diễn đàn Blind, nơi các nhân viên giao tiếp ẩn danh để chia sẻ kinh nghiệm phỏng vấn và mức lương, đang trở thành nơi mọi người tâm sự về vấn đề bị sa thải. Một số nhân viên cũng đang quy tụ nhau thành nhóm trên mạng xã hội. Họ tổng hợp nguồn nhân sự cho các nhà lao động. Trong các tệp tài liệu này có hàng trăm tên và hồ sơ của các cựu nhân viên Twitter cũng như Meta.

Giáo sư tài chính Nikolai Roussanov tại Trường Wharton thuộc Đại học Pennsylvania, cho biết rằng một số công ty có thể chuẩn bị tốt hơn để chống chọi với làn sóng sa thải, nhưng rõ ràng không có công ty nào hoàn toàn không bị ảnh hưởng. Không có lĩnh vực nào là miễn nhiễm với những biến động trong nền kinh tế.

Roussanov cảnh báo: “Những gì đang xảy ra với lĩnh vực công nghệ có thể sẽ xảy ra với những lĩnh vực khác”.