Tiếp tục chất vấn Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Nguyễn Thị Hồng sáng 09/6, đại biểu Trần Văn Lâm (đoàn ĐBQH tỉnh Bắc Giang) đặt vấn đề về sự chia sẻ của ngành ngân hàng với doanh nghiệp thời gian qua đã tương xứng chưa, trong khi hệ thống ngân hàng gặp khó khăn, cả hệ thống chính trị góp sức hỗ trợ với Nghị quyết 42 của Quốc hội khóa XIV.
Theo ông, hai năm qua, ngân hàng đã có những hỗ trợ tích cực với người dân, doanh nghiệp khó khăn trong đại dịch. Tuy nhiên, vẫn có ý kiến cho rằng mức độ chia sẻ của ngân hàng với người dân, doanh nghiệp là chưa tương xứng.
"Trong bối cảnh hai năm qua, tăng trưởng kinh tế thấp, có quý thấp kỷ lục, rất nhiều doanh nghiệp đổ vỡ, phá sản, ngừng hoạt động, người dân gặp khó khăn, lao đao vì dịch, nhiều khoản nợ không trả được, nợ xấu tăng trở lại. Vậy nhưng hầu hết các ngân hàng vẫn lợi nhuận cao, chia lãi khủng", đại biểu nói và đề nghị Thống đốc đánh giá về sự chia sẻ, đồng hành của ngân hàng đối với doanh nghiệp, nền kinh tế đất nước trong thời gian qua và giải pháp nào trong thời gian tới.
“Liệu đây là nỗi oan Thị Kính hay nỗi oan gì?”, đại biểu nêu băn khoăn.
 |
Đại biểu Trần Văn Lâm (đoàn ĐBQH tỉnh Bắc Giang) - Ảnh: Quốc hội |
Trả lời đại biểu, Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng cho biết, các tổ chức tín dụng trong thời gian vừa qua theo sự kêu gọi của NHNN đã tham gia, đồng hành cùng doanh nghiệp và người dân.
Đặc biệt, kể từ khi dịch COVID-19 bùng phát từ năm 2020 đến nay, các ngân hàng đã thực hiện miễn giảm lãi các khoản cho vay với doanh nghiệp và người dân. Tổng số tiền miễn giảm là khoảng 47.000 - 48.000 tỷ đồng.
Theo Thống đốc đây là con số "đáng được ghi nhận" thể hiện sự chia sẻ của hệ thống ngân hàng bởi bản thân các tổ chức tín dụng (TCTD) là trung gian tài chính, hoạt động thu lợi từ lãi vay và các dịch vụ. Do đó việc chấp nhận giảm lãi vay cho thấy sự đồng hành của các tổ chức tín dụng với người dân và doanh nghiệp. Đồng thời, hoạt động ngân hàng cũng gắn liền với rủi ro và nợ xấu có thể thường xuyên phát sinh không thể tránh khỏi. Do đó, các tổ chức tín dụng cần có dự phòng cho việc xử lý các khoản nợ xấu này.
Bà Hồng cho biết, vừa qua, NHNN đã ban hành các thông tư cho phép các TCTD thực hiện cơ cấu lại thời gian trả nợ, giữ nguyên nhóm nợ cho doanh nghiệp, người dân. Các TCTD tham gia rất tích cực.
"Rất nhiều doanh nghiệp có nợ xấu, không đủ điều kiện để vay vốn vì điều kiện cho vay được thì phải có khả năng trả nợ. Mà nếu không trả nợ được khoản vay cũ thì khó tiếp cận được", Thống đốc giải thích và nhìn nhận, dù vậy, với các thông tư nêu trên, nhiều người dân, doanh nghiệp được vay nợ trở lại.
Thống đốc dẫn chứng, trong quá trình thực hiện Thông tư 01, 03 và 14, trong 5 tháng đầu năm nay, tín dụng tăng 8%, ở mức rất cao so với chỉ tiêu 14% cả năm 2022. Đây cũng là nhờ thông tư tái cơ cấu, giữ nguyên nhóm nợ. Các doanh nghiệp có khả năng phục hồi vẫn có thể tiếp tục được vay vốn.
Về lợi nhuận của các tổ chức tín dụng, Thống đốc cho rằng trên thực tế, các ngân hàng cũng là những doanh nghiệp. Ngân hàng cũng được lập ra với mục tiêu kinh doanh vì lợi nhuận. Nhưng khác với doanh nghiệp thông thường thì số vốn điều lệ và quy mô tài sản của ngân hàng là rất lớn.
Theo đó, nếu như đến cuối năm 2020, toàn hệ thống tổ chức tín dụng có tổng tài sản là 14 triệu tỷ đồng, thì đến tháng 3/2022 đã lên tới hơn 16 triệu tỷ đồng; tín dụng đã là 12 triệu tỷ đồng. Tài sản của một ngân hàng thương mại nhà nước là 1,6-1,7 triệu tỷ đồng.
"Lợi nhuận sinh lời là mười mấy nghìn hay hai mươi nghìn tỷ đồng trên tổng số tài sản đó thì không phải là lớn", Thống đốc nói.
Thống đốc cho biết, theo những số liệu tổng hợp được trên thị trường chứng khoán, đánh giá theo tỷ lệ sinh lời trên tổng tài sản hoặc tỷ lệ sinh lời trên vốn của các TCTD so với một số các doanh nghiệp ở các ngành khác thì không cao.
