Chia sẻ tại WeTalk “Đầu tư gì 2026?” diễn ra sáng 27/12, CEO WiGroup Trần Ngọc Báu đã đưa ra những nhận định về bối cảnh và triển vọng vĩ mô năm 2025-2026.
Kinh tế thế giới tăng trưởng chậm lại nhưng không suy thoái
Theo ông Báu, năm 2025 tăng trưởng kinh tế thế giới tăng trưởng chậm lại trong môi trường nhiều ẩn số, với mức tăng dự báo khoảng 3,1%, tốt hơn những lo ngại ban đầu và không rơi vào suy thoái, một phần là nhờ kinh tế Trung Quốc tăng trưởng tốt hơn kỳ vọng (khoảng 4,85%).
Sang năm 2026, tăng trưởng kinh tế toàn cầu dự báo vẫn tiếp tục tăng trưởng chậm lại (khoảng 3%) trong bối cảnh tăng trưởng tại cả khu vực các nước phát triển, đang phát triển, khu vực Eurozone và Trung Quốc đều dự báo giảm so với năm 2025.
Ngược lại, kinh tế Mỹ dự báo tăng trưởng năm nay khoảng 1,8% và năm sau khoảng 1,9%. Ông Báu nhấn mạnh kinh tế Mỹ sẽ không "hạ cánh cứng" mà bắt đầu tăng tốc trở lại vào năm 2027. Nền kinh tế Mỹ hiện được dẫn dắt bởi người giàu và siêu giàu – những người vẫn tiếp tục đầu tư vào công nghệ và tiêu dùng hàng cao cấp, nên rất khó bước vào suy thoái dù chỉ số lao động có thể gây cảm giác "ngộp thở".
Về lạm phát, ông Báu cho rằng sau giai đoạn bùng nổ 2023-2024, lạm phát của thế giới đang tiếp tục trong xu hướng giảm, quanh mức khoảng 4% trong năm 2025 và khoảng 3,5% vào năm 2026. Riêng với Trung Quốc, ông Báu nhận định lạm phát có thể tăng từ năm 2026 sau giai đoạn siết cung.
Về lãi suất ông Báu cho biết, cả châu Âu và Mỹ bắt đầu giảm lãi suất từ cuối năm 2024. Tuy nhiên, chu kỳ giảm này có thể chỉ kéo dài khoảng 2 năm. Dự kiến châu Âu có thể tăng lãi suất trở lại vào năm 2027, và Mỹ cũng sẽ chậm lại đà giảm hoặc tăng lại vào 2026-2027. Điều này tạo áp lực lãi suất tại Việt Nam khó có thể duy trì mức thấp như giai đoạn vừa qua.
Kinh tế Việt Nam tăng trưởng nhờ nội lực
Về bức tranh kinh tế vĩ mô của Việt Nam, ông Báu cho biết, Việt Nam đang trong giai đoạn tăng trưởng cao nhất kể từ khi mở cửa, với GDP 2025 ước đạt 8% và mục tiêu năm 2026 khoảng 10%.
“Dù các tổ chức quốc tế dự báo tăng trưởng năm 2026 của Việt Nam chỉ quanh 6-7% do năm 2025 Việt Nam đã tận dụng tối đa chính sách tiền tệ, đẩy mạnh đầu tư công, xuất khẩu nhưng tôi tin tưởng GDP năm tới của Việt Nam sẽ tiếp tục tăng, vào khoảng 8-9% nhờ những yếu tố nội lực”, CEO WiGroup nêu quan điểm.
Phân tích rõ hơn về các động lực tăng trưởng năm 2026, ông Báu rằng động lực tăng trưởng chính của năm 2025 đến từ đầu tư công với giải ngân ước đạt 860.000 tỷ đồng, đạt khoảng 90% kế hoạch. Năm tới, đầu tư công vẫn là động lực quan trọng, có thể đạt 1,12 triệu tỷ đồng, tăng 30% với năm nay.
Bên cạnh đó, khu vực đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) cũng giữ nhịp tăng trưởng, dù vốn đăng ký mới đang tăng chậm lại nhưng vốn thực hiện đang tăng trưởng tích cực. Trong năm 2026 Việt Nam sẽ phải nỗ lực để duy trì được mức tăng trưởng này.
Trong khi đó, đầu tư tư nhân năm qua chỉ phục hồi mạnh ở nhóm bất động sản, còn các nhóm khác tăng trưởng chậm.
Về tiêu dùng nội địa nhìn chung vẫn phục hồi chậm, tăng trưởng bán lẻ hàng hoá và dịch vụ 11 tháng là 9,1% (trừ đi lạm phát còn khoảng 5,8%) cao hơn năm 2024, nhưng thấp hơn giai đoạn trước Covid nhiều, chủ yếu tăng ở nhóm bất động sản.
Theo ông Báu, sức mua năm 2025 yếu trong bối cảnh thu nhập thực tế của người dân bị ảnh hưởng, một phần do chính sách thuế, ước tính tổng thu thuế năm 2025 đạt 2,2 triệu tỷ đồng. Trong năm tới, sức mua cũng chưa thể phục hồi ngay, nên tiêu dùng nội địa khả năng khó bùng nổ.
Về xuất khẩu, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu năm 2025 dự kiến đạt kỷ lục hơn 900 tỷ USD, thặng dư thương mại 11 tháng đạt trên 20,5 tỷ USD, đóng góp tích cực cho tăng trưởng GDP. Tuy nhiên, dù thặng dư thương mại lớn nhưng đóng góp của khu vực nội địa đang giảm mạnh sau nhiều chục năm tăng, trong khi khu vực FDI vẫn áp đảo. Điều này đặt ra yêu cầu cần có những giải pháp để hỗ trợ xuất khẩu của các doanh nghiệp nội địa, nếu không tăng trưởng xuất khẩu năm 2026 sẽ khó có thể bứt phá như 2025, nhất là khi rủi ro từ chính sách thuế quan và căng thẳng thương mại vẫn còn.
“Nói tóm lại, muốn tăng trưởng năm 2026 đạt mục tiêu phải thúc đẩy đồng thời các động lực từ đầu tư công, đầu tư trực tiếp nước ngoài, đầu tư tư nhân đến xuất khẩu và tiêu dùng nội địa”, ông Báu nói.
Về lạm phát, vị chuyên gia này nhìn nhận vẫn có áp lực trong năm sau nhưng không đáng lo. Theo đó, lạm phát năm sau có thể dao động từ 3,5-4%.
Về lãi suất, ông Báu cho rằng sẽ bước vào chu kỳ tăng trưởng mới, nhưng không tăng quá mạnh. Theo ông, hệ thống ngân hàng đang bị “khát” vốn do tăng trưởng tín dụng cao hơn tăng trưởng huy động. Do đó, lãi suất sẽ khó để giảm thêm mà sẽ duy trì chu kỳ tăng nhẹ trong thời gian dài. Bên cạnh lãi suất huy động tăng, lãi suất cho vay cũng được đẩy lên bởi biên lãi ròng (NIM) của các ngân hàng hiện đang rất mỏng.
Ông cũng lưu ý thêm, tăng trưởng tín dụng dù ở mức cao kỷ lục nhưng tập trung chủ yếu vào bất động sản, trong khi các lĩnh vực sản xuất, vận tải, công nghiệp lại đi ngang hoặc giảm. Nên tăng trưởng tín dụng năm 2026 vẫn phụ thuộc vào khả năng hấp thụ của thị trường.
Về tỷ giá, năm 2025 đồng USD mất giá trên toàn cầu và VND mất giá so với đồng USD, ước tính khoảng trên 3% nhưng điều này lại tạo ra lợi thế cho hàng Việt Nam tại thị trường Mỹ rẻ hơn hàng Trung Quốc khoảng gần 10%. Đây có thể một ý đồ của các cơ quan quản lý, làm cho câu chuyện thuế quan ít tác động đến Việt Nam hơn.
“Một điều nữa cần chú ý là dự trữ ngoại hối sụt giảm, chỉ còn khoảng 2,3 tháng nhập khẩu (dưới mức khuyến cáo 3 tháng của IMF), khiến không gian còn lại cho việc can thiệp đến tỷ giá nhìn chung rất hạn chế, đầu năm 2026 tỷ giá có thể tăng vì năm 2025 đã kìm để đạt mục tiêu 3%”, ông Báu nói thêm.
Tổng kết lại, CEO WiGroup đánh giá, Việt Nam đã đi qua một năm 2025 nhiều cảm xúc với những tháng đầu năm lo lắng về tác động của chính sách thuế đối ứng; giữa năm bứt tốc với đầu tư công, tăng trưởng tín dụng; cuối năm lại “chênh vênh” bởi chính sách tiền tệ đã kịch khung, lãi suất bắt đầu tăng trở lại… và những ngày cuối cùng của năm đang bước vào giai đoạn căn chỉnh.
“Sự căn chỉnh này có thể kéo dài sang đầu năm 2026 bởi Việt Nam vẫn đang quyết tâm trong “mây mờ ẩn số” - ẩn số từ kinh tế Trung Quốc, ẩn số căng thẳng thương mại, ẩn số về sự hấp thụ của kinh tế Việt Nam với các chính sách mang tính quyết liệt”, ông Báu dự báo.