Diễn biến vĩ mô năm 2023 nhiều khả năng sẽ khó khăn hơn
Trong báo cáo "Triển vọng thị trường Việt Nam nửa cuối năm 2022 và năm 2023", Trung tâm phân tích Chứng khoán SSI (SSI Research) nhận định, trong 6 tháng cuối năm 2022, các yếu tố rủi ro đến từ bên ngoài vẫn tiếp tục thu hút sự quan tâm của nhà đầu tư trong nước, bao gồm diễn biến lạm phát tại Mỹ, việc tăng lãi suất của Cục dự trữ liên bang Mỹ (và các NHTW trên thế giới) cũng như khả năng suy thoái tại một số nền kinh tế lớn trên thế giới.
"Các rủi ro này có thể làm tăng trưởng xuất khẩu giảm, từ đó gây áp lực lên tiền đồng trong bối cảnh nhu cầu trong nước yếu đi do lạm phát gia tăng", báo cáo nêu.
 |
Trong khi số liệu kinh tế vĩ mô nửa cuối năm 2022 được kỳ vọng vẫn cho thấy sự kết hợp hài hòa giữa tỷ lệ lạm phát trong tầm kiểm soát và mức tăng trưởng GDP cao (trên mức nền thấp của năm 2021), SSI Research cho rằng diễn biến vĩ mô năm 2023 có thể có nhiều khó khăn hơn.
Theo đó, trong nửa đầu năm 2023, nhiều khả năng chỉ số CPI sẽ bật tăng cao vượt mức mục tiêu 4%, trong khi đó tăng trưởng kinh tế sẽ bắt đầu chậm dần lại. Áp lực tăng giá đối với nhiều nhóm hàng hóa/dịch vụ vốn thuộc nhóm Nhà nước quản lý về giá (như điện, nước, giáo dục, y tế…) là khó có thể tránh khỏi. Ưu tiên hàng đầu của Chính phủ Việt Nam hiện tại đang là kiểm soát lạm phát, sau đó là tăng trưởng khi rủi ro lạm phát giảm dần.
Bên cạnh áp lực lạm phát, SSI Research cho rằng việc điều hành chính sách tiền tệ của Ngân hàng Nhà nước (NHNN) sẽ là tâm điểm chú ý trong nửa cuối năm 2022, do mục tiêu điều hành của NHNN là sự cân bằng giữa tốc độ tăng lãi suất và chính sách tăng trưởng tín dụng.
SSI Research kỳ vọng NHNN sẽ thận trọng hơn trong điều hành chính sách tiền tệ, đưa lãi suất VND ở mức hợp lý so với lãi suất USD. VND có thể sẽ mất giá 2,2% vào cuối năm 2022. Đồng thời, NHNN cũng có thể sẽ thận trọng hơn trong việc nâng hạn mức tín dụng cho các ngân hàng thương mại trong nửa cuối năm nay.
Nhóm phân tích cũng kỳ vọng tăng trưởng tín dụng của năm 2022 có thể dao động trong khoảng 15% -16%, giảm tốc so với mức 17% so với cùng kỳ trong 6 tháng đầu năm 2022.
SSI Research có quan điểm tích cực trong ngắn hạn đối với ngành ngân hàng trên cơ sở đánh giá rủi ro từ nợ tái cấu trúc do COVID có thể không đáng lo ngại tại các ngân hàng lớn.
Nhóm phân tích dự báo tăng trưởng lợi nhuận 6 tháng cuối năm 2022 của các ngân hàng trong phạm vi nghiên cứu ở mức 38-39%. Tuy nhiên, rủi ro tiềm ẩn của ngành ngân hàng liên quan đến thị trường bất động sản và trái phiếu doanh nghiệp sẽ trở nên rõ ràng hơn vào năm 2023. Theo ước tính của SSI Research, một phần tư tổng số trái phiếu bất động sản đã phát hành sẽ đáo hạn vào năm 2022, trong khi 65% sẽ đến hạn vào năm 2023 và 2024. Rủi ro này sẽ thể hiện rõ hơn vào chất lượng tài sản của các ngân hàng từ năm 2023.
Chi phí huy động vốn của doanh nghiệp bất động sản đang tăng lên, trong khi các khoản vay mua nhà có thời gian ân hạn 2020-2022 sẽ hết thời gian ưu đãi và có rủi ro trở thành nợ xấu vào năm 2023 khi các khoản thanh toán gốc và lãi đến hạn (trong bối cảnh thanh khoản thị trường bất động sản bị thắt chặt).
Mặc dù các thách thức và rủi ro hầu hết sẽ trở nên rõ ràng hơn vào năm 2023 hoặc 2024, SSI Research vẫn kỳ vọng thị trường chứng khoán sẽ có thể phản ánh trước tương lai và tạo đáy sớm hơn do các đợt điều chỉnh gần đây đã phản ánh được một phần những thách thức và rủi ro này.
Kịch bản tốt nhất mà nhóm phân tích đưa ra là chỉ số VN-Index có thể sẽ biến động theo xu hướng sideway cho đến khi các rủi ro và bất ổn lớn được giải quyết.
 |
Theo SSI Research, P/E của thị trường đang được định giá là 11 lần cho năm 2022 và 9,7 lần cho năm 2023. Tuy nhiên, ngành ngân hàng được dự báo vẫn tiếp tục có những kết quả khả quan trong ngắn hạn, do rủi ro từ bất động sản và trái phiếu doanh nghiệp chưa thực sự lộ diện rõ nét.
Không tính lĩnh vực ngân hàng, thì tỷ lệ P/E năm 2022 và 2023 sẽ lần lượt là 14,5 lần và 13,1 lần, đây không phải là mức quá hấp dẫn so với mức trong quá khứ.
Nhóm ngành nào vẫn có triển vọng?
SSI Research đánh giá các ngành đang có sự phân hóa khá rõ nét với mức tăng trưởng lợi nhuận đạt đỉnh ở các thời điểm khác nhau. Một số ngành được dự báo triển vọng lợi nhuận không khả quan trong 1-2 quý tới, và trên thực tế giá cổ phiếu những ngành này đã bắt đầu điều chỉnh từ khi tăng trưởng lợi nhuận đạt đỉnh (ví dụ ngành thép với tăng trưởng lợi nhuận đạt đỉnh trong quý 2 năm 2021). Trong khi đó, tăng trưởng lợi nhuận ở một số ngành khác có thể vẫn chưa đạt mức đỉnh.
Do đó, SSI Research khuyến nghị giảm tỷ trọng đối với những ngành mà tăng trưởng lợi nhuận đã đạt đỉnh trong quý 2 hoặc quý 3/2022.
Nhóm phân tích cho rằng năm 2023 sẽ là một năm tăng trưởng dựa vào hoạt động đầu tư. Các gói kích thích kinh tế có thể sẽ giải ngân mạnh hơn trong nửa cuối năm 2022, nhưng nhiều khả năng phần lớn các gói kích thích này sẽ được giải ngân vào năm 2023. Mặt khác, FDI vẫn là động lực quan trọng đối với tăng trưởng của Việt Nam. Cả hai yếu tố này sẽ là chủ điểm đầu tư của Việt Nam trong dài hạn.
Về triển vọng của từng nhóm ngành cụ thể, SSI Research đưa ra đánh giá tích cực với ngành bất động sản khu công nghiệp, bảo hiểm, công nghệ thông tin, y tế. Trong đó, ngành bất động sản khu công nghiệp được kỳ vọng hưởng lợi nhờ dòng vốn FDI tiếp tục chuyển dịch từ Trung Quốc sang Việt Nam cũng như quỹ đất tăng khoảng 10%/năm. Năm 2023, tăng trưởng lợi nhuận ròng của các công ty bất động sản KCN niêm yết sẽ là 18% so với cùng kỳ.
Tương tự, lợi nhuận của các doanh nghiệp ngành bảo hiểm, công nghệ thông tin, y tế cũng được kỳ vọng tăng trưởng hai chữ số trong 6 tháng cuối năm và năm 2023.
SSI Research cũng đánh giá triển vọng tích cực trong ngắn hạn với ngành ngân hàng và ngành thực phẩm và đồ uống, vận tải, chứng khoán, bán lẻ, bất động sản dân cư và xây dựng.
Với đánh giá tiêu cực, SSI Research khuyến cáo các nhà đầu tư nên giảm tỷ trọng cổ phiếu trong các lĩnh vực phân bón, thủy sản, hóa chất và dầu khí khi tăng trưởng lợi nhuận đạt đỉnh. Có thể xem xét các lĩnh vực mà tăng trưởng lợi nhuận đã đạt đỉnh và giá cổ phiếu đã điều chỉnh mạnh, chẳng hạn như ngành thép trong dài hạn.
Bên cạnh đó, nhu cầu toàn cầu suy giảm sẽ có tác động đến các ngành xuất khẩu (may mặc, thủy sản, đồ gỗ, cảng) nên SSI Research duy trì quan điểm thận trọng đối với ngành này cho đến giữa năm 2023.
