Trước những thông tin trái chiều về đề xuất quy định dán thẻ ETC là thủ tục bắt buộc khi đăng kiểm xe ô tô, trao đổi với phóng viên TTXVN chiều 18/8, Thứ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Lê Đình Thọ cho hay, hiện Bộ mới chỉ đạo nghiên cứu theo Chỉ thị 11/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ về đẩy nhanh tiến độ dán thẻ định danh xe ô tô để sử dụng dịch vụ thu phí điện tử không dừng. Việc này sẽ cần đánh giá kỹ mọi tác động để từ đó tham mưu cho Chính phủ phương án phù hợp.
Hiện, tỷ lệ dán thẻ ETC đã đạt tới 83% và số còn lại sẽ tiếp tục tuyên truyền trên tinh thần khuyến khích chủ phương tiện nhận thức lợi ích của dịch vụ ETC và dán thẻ trong thời gian tới. Riêng đề xuất quy định dán thẻ ETC là thủ tục bắt buộc khi đăng kiểm xe sẽ còn phải nghiên cứu vì vấn đề này nếu thực hiện phải được quy định trong các văn bản luật. Nếu văn bản luật mà quy định vấn đề trên là bắt buộc khi đó mới phải thực hiện.
Theo ông Uông Việt Dũng, Phó Chánh văn phòng Bộ Giao thông Vận tải, Bộ vừa có văn bản yêu cầu Cục Đăng kiểm Việt Nam chủ trì, phối hợp với các đơn vị liên quan để đề xuất sửa đổi, bổ sung các quy định pháp luật nhằm quy định việc dán thẻ thu phí không dừng ETC là thủ tục bắt buộc trong quy trình đăng kiểm phương tiện giao thông cơ giới đường bộ. Thời hạn để Cục Đăng kiểm Việt Nam báo cáo vấn đề này là trước ngày 30/8/2022.
Trong khi đó, lãnh đạo Cục Đăng kiểm Việt Nam cho biết, sau khi có ý kiến chỉ đạo từ Bộ Giao thông Vận tải về vấn đề trên, Cục đang phối hợp với các đơn vị liên quan nghiên cứu, đánh giá sớm và có báo cáo Bộ Giao thông Vận tải.
Trao đổi với phóng viên TTXVN, đại diện một số Trung tâm đăng kiểm tại Hà Nội cho hay, hiện chưa có quy định trong văn bản pháp luật bắt buộc phương tiện phải dán thẻ thu phí tự động không dừng khi đi đăng kiểm.
Sau khi có đề xuất việc dán thẻ thu phí ETC là thủ tục bắt buộc trong quy trình đăng kiểm đã có nhiều ý kiến trái chiều trong dư luận. Dưới góc độ chuyên gia, PGS.TS Ngô Trí Long cho hay, đề xuất này không phù hợp. Bởi, đăng kiểm là hoạt động kiểm tra, giám sát, xác nhận việc tuân thủ các tiêu chuẩn bảo đảm an toàn vận hành của phương tiện cơ giới đường bộ, an toàn của người và hàng hóa trên phương tiện.
Cả nước còn khoảng 400.000 phương tiện có nhu cầu nhưng chưa dán thẻ ETC. Ảnh: Quang Toàn/BNEWS/TTXVN
Trong khi đó, việc dán thẻ thu phí không dừng về bản chất là hình thức sử dụng dịch vụ do các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ. Nhiều tài xế không có nhu cầu đi cao tốc hay các công trình BOT giao thông thì không thể buộc họ phải dán ETC.
Dưới góc nhìn pháp lý, luật sư Nguyễn Cao Cường (Đoàn Luật sư thành phố Hà Nội) nhìn nhận, mỗi chính sách công khi được ban hành sẽ tác động rất lớn đến các chủ thể trong xã hội. Vì thế cần thận trọng, nghiên cứu kỹ lưỡng, đảm bảo hài hòa lợi ích của nhà nước, doanh nghiệp, cũng như quyền, lợi ích hợp pháp của người dân.
Vì vậy, luật sư Nguyễn Cao Cường cho rằng, cần cẩn trọng khi ban hành chính sách yêu cầu bắt buộc dán thẻ ETC khi đăng kiểm ô tô. Bởi ETC chỉ dành cho các phương tiện thường xuyên lưu thông trên các cao tốc, quốc lộ, có thu phí. Rất nhiều trường hợp ô tô không đi trên cao tốc, khi yêu cầu dán ETC thực sự là chưa hợp lý và lãng phí.
Tuy nhiên, một số chuyên gia giao thông lại cho rằng, không một chính sách nào có thể làm thỏa mãn hết tất cả các đối tượng bị tác động. Nếu quy định dán thẻ ETC phục vụ chung cho đại đa số thì cần nghiên cứu áp dụng. Còn một bộ phận nhỏ bị tác động thì nên có những quy định hỗ trợ để đảm bảo hài hòa lợi ích.
Theo ông Nguyễn Văn Thanh, nguyên Chủ tịch hiệp hội vận tải ô tô Việt Nam, việc bắt buộc xe vào cao tốc phải dán thẻ ETC với việc bắt buộc dán thẻ ETC khi đi đăng kiểm là hai vấn đề hoàn toàn khác nhau. Do vậy, cơ quan quản lý nhà nước cần đánh giá thận trọng dựa trên cơ sở quy định của pháp luật.
Ghi nhận một số ý kiến của người dân về vấn đề này, ông Nguyễn Trọng Giáp Nguyễn Văn Duy (Thanh Xuân, Hà Nội) bức xúc: “Dán thẻ thu phí ETC và thủ tục đăng kiểm là hai chuyện hoàn toàn khác nhau. Nếu tôi không có nhu cầu đi vào đường cao tốc thì tại sao phải dán. Ngược lại, nếu không được đăng kiểm thì xe của tôi sao có thể tham gia giao thông".
Một chủ doanh nghiệp chia sẻ, doanh nghiệp chỉ chuyên hoạt động trong nội thành nên nếu áp dụng quy định dán thẻ ETC cho tất cả các xe khi đi đăng kiểm là không hợp lý, gây tốn kém, lãng phí cho doanh nghiệp.
Một số lái xe phân tích, một xe ô tô không có nhu cầu dùng dịch vụ thu phí không dừng nhưng vẫn bị buộc phải dán thẻ ETC mới cho đăng kiểm, nghĩa là đã mất 120.000 đồng cho lần dán đầu tiên. Chưa kể keo dán có thể bị bong ra, rồi lại phải mất thêm khoản phí đó một lần nữa, lại mất tiền. Mặt khác, mức giá 120.000 đồng/lần dán thẻ ETC sử dụng công nghệ RFID được cho là cao so với mặt bằng thu nhập tại Việt Nam.
Liên quan đến việc dán thể định danh ETC, trước đó ngày 19/7/2022, Phó Thủ tướng Lê Văn Thành đã ký ban hành Chỉ thị số 11/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ về việc đẩy nhanh tiến độ dán thẻ định danh đối với ô tô để sử dụng dịch vụ thu phí theo hình thức điện tử không dừng.
Chủ phương tiên ô tô sẽ bị phạt 1-2 triệu đồng nếu đi vào làn không dừng mà không sử dụng dịch vụ ETC. Ảnh: CTV/BNEWS/TTXVN
Trong Chỉ thị này, Bộ Giao thông Vận tải được yêu cầu chỉ đạo nhà cung cấp dịch vụ thu phí tổ chức tốt công tác dán thẻ định danh cho phương tiện giao thông, bảo đảm nhanh chóng, thuận tiện. Công bố trên các phương tiện thông tin đại chúng và niêm yết tại các trạm thu phí số điện thoại, địa chỉ liên hệ để tạo thuận tiện cho công tác dán thẻ cũng như tiếp nhận phản ánh của người tham gia giao thông.
Cùng đó, tiếp tục hoàn thiện, nâng cao chất lượng dịch vụ, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của xã hội; khắc phục triệt để các lỗi kỹ thuật, nhất là lỗi nhận diện thẻ định danh tại các trạm thu phí ETC. Bên cạnh đó, chỉ đạo các đơn vị đăng kiểm xe cơ giới, các nhà đầu tư kết cấu hạ tầng giao thông có thu phí, các cơ quan đơn vị liên quan tăng cường phối hợp với nhà cung cấp dịch vụ thu phí thực hiện dán thẻ định danh cho phương tiện giao thông khi đến đăng kiểm.
Đồng thời nghiên cứu phương án dán thẻ định danh là thủ tục bắt buộc trong quy trình đăng kiểm phương tiện giao thông cơ giới đường bộ. Nghiên cứu mở kênh giao tiếp điện tử và số điện thoại đường dây nóng để tiếp nhận phản ánh của người dân, doanh nghiệp đối với hoạt động của hệ thống thu phí ETC.
Từ ngày 1/8 vừa qua, 10 tuyến cao tốc trên cả nước bắt đầu thu phí tự động không dừng toàn tuyến và bỏ làn thu phí hỗn hợp. Trong khi đó, các trạm BOT trên quốc lộ sẽ rút gọn số lượng làn thu phí hỗn hợp về một làn duy nhất.
Theo quy định hiện hành, chủ phương tiên ô tô sẽ bị phạt 1-2 triệu đồng nếu đi vào làn không dừng mà không sử dụng dịch vụ ETC. Theo Tổng cục Đường bộ Việt Nam hiện cả nước đã có hơn 3,6 triệu phương tiện dán thẻ ETC. Theo ước tính, cả nước còn khoảng 400.000 phương tiện có nhu cầu nhưng chưa dán thẻ ETC. Các doanh nghiệp ước tính sẽ hoàn thành việc dán thẻ trong tháng 12/2022.
