16h27: Tòa đề nghị chuyển các tài liệu liên quan cho bị cáo Lý Xuân Hải. Bị cáo Hải thừa nhận có ký biên bản cuộc họp vào tháng 12/2009.
Tòa yêu cầu bị cáo Lý Xuân Hải đọc lại định nghĩa về giao dịch trạng thái vàng, tài khoản giao dịch trạng thái vàng…
HĐXX: Mua bán trạng thái vàng trong nước hay nước ngoài?
Bị cáo Hải: Mua bán trạng thái vàng nước ngoài.
HĐXX: Hợp đồng này là mua bán trong nước hay nước ngoài?
Bị cáo Hải: Trạng thái là do ACB tạo ra ở nước ngoài, còn bán ra trong nước. Đây là sản phẩm phái sinh. ACB vẫn có thể tạo ra trạng thái.
Tòa yêu cầu bị cáo Lý Xuân Hải đọc lại định nghĩa về giao dịch trạng thái vàng, tài khoản giao dịch trạng thái vàng…
16h20: Trả lời câu hỏi của Tòa, bị cáo Nguyễn Đức Thái Hân cho biết: Có giao dịch, khách hàng gọi điện thoại qua hệ thống ghi âm. Giao dịch diễn ra ngoài giờ làm việc Việt Nam. Nhân viên công ty thông báo khách hàng thông tin nhận lệnh, sau đó đại diện công ty ký xác nhận giao dịch.
HĐXX: Phiếu xác nhận giao dịch được thực hiện sau khi thực hiện giao dịch?
Bị cáo Hân: Thực tế là đặt lệnh trước bằng điện thoại ghi âm, hôm sau hợp thức bằng phiếu.
HĐXX: Việc liên lạc đặt lệnh bằng điện thoại giữa Thiên Nam và ACB ai là người thực hiện?
Bị cáo Hân: Những giao dịch này do Nguyễn Đức Kiên đặt lệnh bằng điện thoại.
HĐXX: Đối với phiếu giao dịch, có nội dung như thế nào?
Bị cáo Hân: Phiếu xác nhận giao dịch trạng thái vàng gồm 2 điểm. Mục 1 gồm: Loại giao dịch bán vàng (Thiên Nam là bên A – bán vàng), số lượng 5.000 oz, giá vàng 1179,90 USD/oz, thành tiền, tỷ giá quy đổi 19.980 đồng/USD. Giá mở trạng thái hiệu lực mở trạng thái là 10/12/2009. Số ngày là 141 ngày. Chi phí giao dịch là 536.760 đồng. Đơn vị thụ hưởng là ACB.
Điều 2 là các quy định khác. Xác nhận giao dịch này được sao thành 3 bản có giá trị ngang nhau.
HĐXX: Bên A bán 1 lượng vàng này thì giao dịch này bán ở trong hay nước ngoài?
Bị cáo Hân: Theo nội dung này, đơn vị tính bằng oz là vàng của nước ngoài, nhưng có phần qui đổi ra lượng và VND.
HĐXX: Trong thời gian tham gia hợp đồng 017, ông đã thực hiện bao nhiêu giao dịch?
Bị cáo Hân: Tôi nhớ không rõ, vì một vài phiếu không rõ vì tháng 3/2007 phải tất toán. Theo qui định của NHNN, 31/7/2010 các TCTD phải đóng trạng thái vàng. Công ty Thiên Nam thời điểm đó, vào khoảng tháng 7, Công ty đặt lệnh cho NH mua. Mỗi lần khối lượng giao dịch khoảng 5000-1000 oz. Đến cuối tháng 7/2010 mới tất toán hết 150.000 oz này.
HĐXX: Đến 31/7/2010 là tất toán hết hợp đồng 017?
Bị cáo Hân: Thưa tòa chấm dứt.
HĐXX: Với tư cách là người chịu trách nhiệm toàn bộ hoạt động này diễn ra ở nước ngoài thì tuân thủ theo văn bản pháp luật nào?
Bị cáo Hân: Về kinh doanh vàng vào thời điểm đó có quyết định 03/2006 của NHNN.
HĐXX hỏi bị cáo Nguyễn Đức Kiên có ý kiến gì hay không”
Bị cáo Kiên đề nghị có 2 nội dung cần làm rõ: Công ty Thiên Nam được phép đại lý, ký gửi mua bán hàng hóa - không có trong bản tóm tắt và Việc công ty TNHH đầu tư tài chính Á Châu mua cổ phần là mua cho công ty chứ không phải mua cho cá nhân.
Bị cáo cũng đề nghị HĐXX bổ sung: Kháng án toàn bộ nội dung bản án về tội danh và hình phạt.
Bị cáo Kiên: Tôi không thay đổi mà chỉ đề nghị được trình bày các nội dung được kháng án vào thời điểm được HĐXX cho phép.
Cùng nội dung câu hỏi này, HĐXX hỏi bị cáo Lý Xuân Hải và bị cáo trả lời: Nội dung bản án là đúng. Nội dung kháng cáo có 2 nội dung: toàn bộ nội dung bản án và bản án với tôi là quá cao. Chúng tôi không phải là những người có chức vụ quyền hạn do Chính phủ bổ nhiệm nên không có tội danh Cố ý làm trái các qui định của Nhà nước về quản lý Nhà nước gây hậu quả nghiêm trọng.
Nội dung cấm nắm giữ chức vụ ngân hàng trong 5 năm, bị cáo Lý Xuân Hải cho là quá cao.
Bị cáo Trịnh Kim Quang: Có đơn ngày 15/6 đề nghị xem xét tội danh và xin giảm mức án: Tôi bị buộc tội cố ý làm trái nhưng tôi không thấy có yếu tố nào liên quan. Đề nghị xem xét lại tội danh. Thực sự tôi không rõ tội của tôi như thế nào, trong trường hợp này tôi nghĩ mình có sai lầm gì đó.
Bị cáo Phạm Trung Cang: Bản án tóm tắt là đúng. Tôi có đơn xin xem xét lại bản án cho hưởng án treo. Tôi không kêu oan mà chỉ xin khoan hồng, giảm hình phạt.
Bị cáo Huỳnh Quang Tuấn: Phần bản án liên quan đến tôi là đúng. Đơn đầu là đơn kêu oan, 2 đơn sau là xin giảm án. Tôi đề nghị tòa xem xét lại bản án sơ thẩm. Vì về hành vi, tôi không có ý kiến gì nhưng vấn đề là đánh giá hành vi. Hành vi đó ở mức nào thì tôi xin phép trình bày sau.
14h35: Khi HĐXX đang đọc tóm tắt bản án sơ thẩm thì bất ngờ bị cáo Trần Ngọc Thanh bị ngất xỉu phải đưa đi cấp cứu tại bệnh viện khiến phiên tòa đã tạm nghỉ giải lao.
Do bản án sơ thẩm dài tới 75 trang nên HĐXX phải ngồi đọc tóm tắt lại bản án.
Liên quan tới hành vi “Kinh doanh tài chính trái phép thông qua Công ty Cổ phần Đầu tư Thương mại B&B” của Nguyễn Đức Kiên. Theo bản án sơ thẩm, từ ngày 15/5/2007 đến ngày 3/8/2012, Nguyễn Đức Kiên đã thông qua 6 Công ty do Kiên là Chủ tịch HĐQT/ Chủ tịch Hội đồng thành viên để kinh doanh tài chính và kinh doanh vàng trái phép với số tiền lên tới hơn 21 tỷ đồng.
Đối với hành vi trốn thuế : Năm 2009, Công ty B&B thực hiện các lệnh ủy thác cho Ngân hang ACB mua bán vàng trạng thái thu lãi được hơn 100 tỷ đồng, nhưng chỉ bằng việc ký Hợp đồng ủy thác đầu tư tài chính số 010109/UTĐT ngày 25/12/2008 và Phụ lục hợp đồng, Công ty B&B đã chuyển toàn bộ lợi nhuận kinh doanh trạng thái vàng của Công ty cho bà Nguyễn Thúy Hương thụ hưởng để không phải nộp thuế thu nhập doanh nghiệp số tiền hơn 25 tỷ đồng.
Hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản của Nguyễn Đức kiên, Trần Ngọc Thanh và Nguyễn Thị Hải Yến cũng thể hiện rõ tại bản án sơ thẩm. Theo đó “bầu” Kiên chỉ đạo Trần Ngọc Thanh và Nguyễn Thị Hải Yến lập khống biên bản họp HĐQT và quyết định của HĐQT thể hiện chủ trương của HĐQT công ty để bán 20 triệu cổ phần cho Công ty TNHH một thành viên Thép Hòa Phát, lấy 264 tỉ đồng, bất chấp số cổ phần này đang bị thế chấp cho ACB.
Đối với hành vi “Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng”.
Lợi dụng là cổ đông lớn, Phó chủ tịch Hội đồng sáng lập Ngân hàng ACB, Nguyễn Đức Kiên đã chỉ đạo Lê Vũ Kỳ (nguyên phó chủ tịch HĐQT Ngân hàng ACB), Trịnh Kim Quang, Lý Xuân Hải(nguyên Tổng giám đốc ngân hang ACB), Phạm Trung Cang, Huỳnh Quang Tuấn, rút tiền từ ngân hàng để đầu tư vào các Công ty sân sau do bị cáo làm Chủ tịch HĐQT, HĐTV, từ đó thực hiện các hành vi kinh doanh trái pháp luật (với thủ đoạn dùng các Cty phát hành trái phiếu bán cho Ngân hàng).
Về việc triệu tập thêm những người tham gia tố tụng theo yêu cầu của Luật sư và bị cáo Nguyễn Đức Kiên: Theo qui định, việc triệu tập thêm những người tham gia tố tụng thuộc thẩm quyền HĐXX. Xét thấy việc triệu tập thêm những nhân viên của NH Công thương có liên quan đến hành vi vay tiền của Huyền Như là không cần thiết nên HĐXX không chấp thuận. Các đối tượng còn lại, HĐXX đã triệu tập.
Luật sư yêu cầu được tiếp xúc các bị cáo trong quá trình xét xử: HĐXX chấp nhận.
Yêu cầu bị cáo được gặp thân nhân, người nhà trong lúc giải lao: Không có trong qui định của pháp luật, vì vậy phải theo các qui định của pháp luật.
HĐXX chấp thuận yêu cầu của bị cáo Kiên chuyển tài liệu cho HĐXX xem xét.
HĐXX cũng cho phép luật sư mang máy tính vào phòng xét xử nhưng phải tuân thủ yêu cầu an ninh trước khi vào.
Về đề nghị cho bị cáo Kiên được ngồi trả lời tòa: Từng trường hợp, thời điểm cụ thể, HĐXX sẽ cho phép bị cáo ngồi hay đứng để trả lời câu hỏi.
10h30: Bị cáo Nguyễn Đức Kiên có ý kiến: Đề nghị HĐXX xem xét thay đổi tư cách của ông Trần Đình Long chủ tịch HĐQT Công ty thép Hòa Phát và ông Trần Tuấn Dương, Tổng giám đốc Công ty thép Hòa Phát từ nhân chứng thành người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan.
Đề nghị triệu tập phòng đăng ký kinh doanh Hải Phòng, Hải Dương, Đồng Nai, Ban quản lý khu Nam TPHCM. Đây là đơn vị có trả lời tôi có vi phạm điều 88 hay không.
Nguyễn Đức Kiên đề nghị được giữ quyền tự bào chữa tại phiên tòa. “Hạn chế sự cách ly tôi nếu ko thực sự cần thiết để tôi biết các bị cáo khai gì. Muốn được chuyển câu hỏi tôi đến các luất sư có thể giúp tôi đến những người có trách nhiệm”-Bị cáo Kiên nói.
Luật sư Lưu Văn Tám - bào chữa cho bị cáo Lý Xuân Hải có ý kiến để các bị cáo cùng nhóm ngồi với nhau để tiện trao đổi: "Đề nghị tòa đổi vị trí cho thuận lợi công việc. Trong giờ giải lao được trao đổi với các bị cáo chúng tôi bảo vệ. Phiên tòa kéo dài, cho phép người nhà các bị cáo được gặp thân nhân trong các buổi xét xử".
Luật sư cũng đề nghị triệu tập một số người trong vụ án.
Bị cáo Kiên đề nghị triệu tập đại diện Bộ Tư pháp và ông Trần Mộng Hùng nhưng đều vắng mặt.
Tiếp sau đó đến bị cáo Lê Vũ Kỳ.
Trong khi HĐXX tiến hành kiểm tra căn cước, "bầu" Kiên tranh thủ trò chuyện với các đồng phạm của mình với thái độ rất vui vẻ.
9h, bị cáo Nguyễn Đức Kiên được dẫn giải vào phòng xét xử. Hội đồng xét xử đang phổ biến nội qui phiên tòa.
Phiên tòa xét xử bị cáo Nguyễn Đức Kiên và đồng phạm chính thức bắt đầu. Các bị cáo đứng dậy. Bị cáo Nguyễn Đức Kiên mặc thường phục và được tháo bỏ còng tay.
Tòa đang nghe Hội đồng xét xử tuyên bố lý do mở phiên tòa và khai mạc phiên tòa,
Thư ký phiên tòa báo cáo kết quả triệu tập phiên tòa: Các bị cáo có mặt gồm Nguyễn Đức Kiên, Lý Xuân Hải. Phạm Trung Cang...
Ông Trần Xuân Giá vắng mặt tại phiên tòa. "Siêu lừa" Huyền Như cũng xuất hiện tại tòa.
Đại diện NHNN, Bộ Kế hoạch-Đầu tư, Tổng cục thuế, Sở Kế hoạch-Đầu tư Hà Nội, Sở Kế hoạch Đầu tư TP HCM, Ủy ban chứng khoán Nhà nước đều có mặt tại phiên tòa.
Tại bản án số 219/2014/HSST quyết định tuyên phạt bị cáo Nguyễn Đức Kiên 20 tháng tù về tội kinh doanh trái phép, 6 năm 6 tháng tù về tội trốn thuế, 20 năm tù về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản và 18 năm tù về tội cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng.
Tổng hợp hình phạt buộc bị cáo Nguyễn Đức Kiên chấp hành hình phạt chung cho cả 4 tội danh là 30 năm tù. Đồng thời bị áp dụng hình phạt bổ sung 75 tỉ đồng để sung quỹ Nhà nước và cấm đảm nhiệm các chức vụ trong ngân hàng trong thời hạn 5 năm.
Bị cáo Trần Ngọc Thanh - nguyên Giám đốc Công ty Cổ phần đầu tư ACB Hà Nội và Nguyễn Thị Hải Yến - nguyên kế toán trưởng Công ty Cổ phần đầu tư ACB Hà Nội bị truy tố về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản mỗi người nhận 5 năm tù giam.
Các bị cáo phạm tội cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng là Lý Xuân Hải - nguyên Tổng Giám đốc Ngân hàng ACB nhận mức án 8 năm tù giam; Phạm Trung Cang - nguyên Phó Chủ tịch HĐQT Ngân hàng ACB chịu mức án 3 năm tù giam; Trịnh Kim Quang - nguyên Phó Chủ tịch HĐQT Ngân hàng ACB nhận án 4 năm tù giam; Lê Vũ Kỳ - nguyên Phó Chủ tịch HĐQT Ngân hàng ACB nhận án 5 năm tù giam và Huỳnh Quang Tuấn - nguyên Thành viên HĐQT Ngân hàng ACB nhận án 2 năm tù giam.
Với ông Trần Xuân Giá - cựu Chủ tịch HĐQT Ngân hàng ACB, bị truy tố về tội cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng. Tuy nhiên, do bị cáo này đang mắc bệnh hiểm nghèo nên Hội đồng xét xử Tòa án Nhân dân thành phố Hà Nội quyết định tạm đình chỉ vụ án đối với ông Trần Xuân Giá.
Sau bản án sơ thẩm, các bị cáo đã làm đơn kháng cáo lên Tòa án Nhân dân Tối cao xin giảm nhẹ hình phạt và cho rằng không phạm tội như cấp tòa sơ thẩm quy kết. Riêng hai bị cáo Trần Ngọc Thanh và Nguyễn Thị Hải Yến không kháng cáo.