Chiều 29/4, tại họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 4, Thứ trưởng Bộ Công Thương đã làm rõ các thông tin về tình hình dự trữ xăng dầu của Việt Nam và dư địa để hạ giá xăng dầu trong thời gian tới.
Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải cho biết, trong thời gian gần đây, vấn đề năng lượng nói chung và xăng dầu, khí đốt nói riêng có sự xáo trộn lớn do tình hình chính trị, đặc biệt là xung đột giữa Nga và Ukraine.
Tại Việt Nam hiện nay, việc cung ứng từ nguồn trong nước tại hai nhà máy lọc hóa dầu Nghi Sơn và Bình Sơn đã đáp ứng được 70-75%, còn lại phải nhập khẩu 25-30%.
Theo Thứ trưởng Bộ Công Thương, thị trường xăng dầu trong nước quý 1/2022 có nhiều biến động bởi nguồn cung ứng xăng dầu trong nước chịu ảnh hưởng bởi nhà máy lọc dầu Nghi Sơn, đơn vị chiếm 35-40% thị phần cung bảo đảm cho thị trường trong nước nhưng đã phải giảm mạnh công suất sản xuất trong tháng 1 và đầu tháng 2, từ 100% xuống 85%, 60% rồi 55%, thậm chí có thời điêm phải dừng sản xuất.
Trong khi đó, bất ổn địa chính trị khiến nguồn cung nhập khẩu gặp khó khăn, giá cả tăng, đặc biệt là chi phí về logistics, kể cả các nguồn cung bị hạn chế.
Trong bối cảnh đó, liên Bộ Công Thương-Tài chính đã yêu cầu các doanh nghiệp đầu mối chủ động nhập khẩu, cũng đã tính đến việc giảm công suất của nhà máy lọc dầu Nghi Sơn và như vậy trong quý 1, không xảy ra hiện tượng không đủ nguồn cung xăng dầu, vẫn bảo đảm xăng dầu cho hoạt động sản xuất kinh doanh.
Thứ trưởng Bộ Công Thương cho biết, đến quý 2, sau khi làm việc với nhà máy lọc hóa dầu Nghi Sơn, xem xét quá trình sản xuất của nhà máy và việc chưa bảo đảm cung ứng xăng dầu trong nước, Bộ Công Thương đã ban hành quyết định phân giao sản lượng nhập khẩu xăng dầu tăng thêm trong quý 2 cho 10 tư nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu để bổ sung nguồn thiếu hụt từ nhà máy lọc hóa dầu Nghi Sơn.
Như vậy trong quý 2, dù không tính đến lượng xăng dầu do nhà máy lọc hóa dầu Nghi Sơn cung cấp thì nguồn cung vẫn được đảm bảo.
"Còn quý 3 và 4 sắp tới, Bộ Công Thương đã làm việc lại với nhà máy lọc hóa dầu Nghi Sơn, trên căn cứ cam kết của nhà máy về việc cung ứng ở mức độ nào, chúng tôi sẽ ưu tiên mức độ đó để tiêu thụ trong nước. Phần còn lại nếu còn thiếu sẽ tiếp tục phân giao cho các đầu mối kinh doanh xăng dầu để nhập khẩu bù vào lượng thiếu hụt của nhà máy", Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải thông tin.
Về vấn đề điều hành giá xăng dầu trong nước, lãnh đạo Bộ Công Thương khẳng định trong điều hành giá xăng dầu, hiện nay phải bám vào Nghị định 83 ngày 3/9/2014 của Chính phủ cũng như Nghị định 95 ngày 1/11/2021 của Chính phủ.
Trả lời câu hỏi đặt ra là làm thế nào để giảm giá xăng dầu, Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải cho biết, theo công thức tính toán để tính ra giá xăng dầu hiện nay thì một là phụ thuộc vào giá thế giới. Hiện nay kinh doanh xăng dầu cũng tiến tới tiệm cận thị trường, nghĩa là giá thế giới tăng, điều hành tăng và nhập khẩu; giá thế giới giảm thì chúng ta cũng phải điều hành giảm để tạo điều kiện cho hoạt động sản xuất kinh doanh và người tiêu dùng.
Trong suốt thời gian qua, liên Bộ Công Thương-Tài chính đã sử dụng quỹ bình ổn giá xăng dầu liên tục. Do đó mặc dù giá thế giới liên tục tăng nhưng mức tăng trong nước so với thế giới thấp hơn. Ví dụ trong kỳ điều hành gần đây nhất, ngày 21/4, giá xăng dầu thành phẩm thế giới tăng với biên độ 56,53-60,14%, giá trong nước chỉ tăng 17,16-39,04% nhờ quỹ bình ổn giá xăng dầu.
Bên cạnh đó, để giảm giá xăng dầu cần điều chỉnh về thuế. Vừa qua, Quốc hội đã thông qua đề xuất 2.000 đồng mỗi lít xăng, 1.000 đồng mỗi lít dầu từ 1/4 đến cuối năm nay để giúp hạ nhiệt giá bán lẻ trong nước.
Thứ trưởng Bộ Công Thương cho biết, thực hiện theo chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Quốc hội, liên Bộ Công Thương-Tài chính đang tiếp tục nghiên cứu và rà soát xem giảm được thêm thuế nào trong cơ cấu giá bán lẻ để hạ giá xăng dầu. Tuy nhiên, giảm loại thuế nào thì cần tính toán để phù hợp với tình hình chung, chống nhập lậu xăng dầu và quan trọng là bảo đảm cho các doanh nghiệp sử dụng xăng dầu đầu vào cũng như nhu cầu người dân.
Về dự trữ xăng dầu, ông cho biết, hiện có hai loại là dự trữ. Thứ nhất là dự trữ trong doanh nghiệp. Đây là yêu cầu bắt buộc trong Nghị định 83 và Nghị định 95, có nghĩa là xăng dầu đầu mối dự trữ 20 ngày trong các kho, còn các doanh nghiệp cung ứng dự trữ 5 ngày.
Thứ hai là dự trữ Nhà nước. Hiện nay do khả năng và ngân sách nhà nước còn hạn chế nên liên Bộ Công Thương-Tài chính đang bàn với các bộ ngành liên quan để đề xuất những giải pháp phù hợp nhất với tình hình thực tế Việt Nam và ngân sách nhà nước để bảo đảm mức tối đa cho dự trữ xăng dầu phục vụ sản xuất kinh doanh và nhu cầu tiêu dùng của người dân.
