Cần hỗ trợ để tránh tình trạng “sốt nóng, sốt lạnh”
Thời gian qua, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) liên tục yêu cầu các ngân hàng thương mại kiểm soát chặt các khoản cấp tín dụng với một số ngành nghề rủi ro cao, trong đó có kinh doanh bất động sản.
Theo các chuyên gia, với sự tăng trưởng nóng của thị trường bất động sản trong vài năm qua thì việc điều tiết thị trường là cần thiết, song nếu siết quá chặt có thể để lại những hệ luỵ.
Trao đổi với báo chí mới đây, ông Nguyễn Quốc Hùng, Tổng Thư ký Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam (VNBA) cho rằng, các ngân hàng nên hết sức thận trọng khi cho vay bất động sản.
Hiện tại, số lượng tài sản bảo đảm là bất động sản trên tổng dư nợ là khá lớn khi có đến 70% tài sản bảo đảm cho các khoản vay tại ngân hàng là bất động sản.
Ngành kinh doanh bất động sản đang được cho là rất khó khăn nhưng giá bất động sản vẫn đang tăng gấp nhiều lần so với trước đây. Giá tăng như vậy khiến cho nhiều người dân có nhu cầu không mua được nhà.
“Tại sao giá tăng như vậy? Liệu có hiện tượng làm giá hay không?”, ông Hùng cho rằng đó là những câu hỏi cần giải đáp thỏa đáng để nhìn nhận thực chất vấn đề.
Theo đó, Tổng thư ký VNBA cảnh báo, trong lúc này ngân hàng nên hết sức thận trọng khi cho vay bất động sản.
“Nếu giá trị 1 căn nhà trước đây chỉ 100 triệu đồng/m2 thì nay lên tới 300 triệu đồng/m2. Với tỷ lệ cho vay 50% giá trị tài sản thì khi giá bất động sản xuống, ai sẽ chịu rủi ro? Nếu cứ đầu tư mạnh vào bất động sản để đẩy giá lên và không bán được, thì chỉ cần dừng lại một dòng thanh khoản sẽ có rất nhiều khó khăn. Các ngân hàng cần lường trước những điều này để đánh giá đúng những rủi ro có thể xảy ra cho chính mình”, ông Hùng cho biết.
Hiện tại, Ngân hàng Nhà nước đang điều hành chính sách tiền tệ đối với lĩnh vực bất động sản rất linh hoạt. Chưa có một văn bản nào chỉ đạo siết tín dụng bất động sản, hay cũng chưa có một nội dung nào liên quan đến chỉ đạo đối với việc không cho vay lĩnh vực bất động sản.
Tuy nhiên, đối với những lĩnh vực rủi ro cao trong hoạt động kinh doanh bất động sản và chứng khoán, ngành Ngân hàng cũng có ban hành nhiều văn bản cảnh báo để kiểm soát chặt chẽ tín dụng vào những lĩnh vực này.
Để tránh rủi ro và đảm bảo an toàn hoạt động, ông Hùng cho rằng, các TCTD nên rà soát lại các hoạt động cho vay này. Bởi, trong trường hợp thị trường bất động sản đóng băng sẽ có ảnh hưởng rất lớn đến sự phát triển chung, vì ngành này có liên quan đến rất nhiều ngành nghề trong đó có ngân hàng.
Tuy nhiên, Tổng thư ký VNBA cũng lưu ý cần phải có lộ trình và cách nhìn nhận hết sức đúng đắn, đồng thời ngành Ngân hàng cũng phải có các giải pháp cho phù hợp chứ không nên như giai đoạn năm 2009-2010. Do vậy, ngân hàng nào thấy rằng việc đầu tư vào bất động sản lớn rồi thì cần rà soát lại để điều chỉnh phù hợp với các quy định của pháp luật.
“Theo tôi, lĩnh vực chứng khoán, bất động sản là rủi ro nên rất cần thận trọng, không nên đặt vấn đề siết hay cấm cho vay, mà cần phải xem xét chia sẻ, đồng hành, hỗ trợ để không xảy ra tình trạng “sốt nóng, sốt lạnh”, hoặc là thị trường bất động sản đóng băng.
Bởi điều này sẽ không chỉ ảnh hưởng đến các doanh nghiệp bất động sản, mà còn tới các TCTD. Đây là vấn đề ngành Ngân hàng rất quan tâm và tôi mong muốn các TCTD chia sẻ, đồng hành với các doanh nghiệp nói chung, trong đó có doanh nghiệp bất động sản”, Tổng Thư ký VNBA cho biết.
Đồng quan điểm, PGS.TS. Phạm Thế Anh, Kinh tế trưởng Trung tâm Nghiên cứu Kinh tế và Chiến lược Việt Nam (VESS) cũng cho rằng, mặc dù các cơ quan quản lý cho biết không có chủ trương “siết” bất động sản nhưng những động thái trong thời gian vừa qua lại gây ảnh hưởng rất nhiều đến thị trường tài chính cũng như nền kinh tế thực.
“Lĩnh vực bất động sản chiếm tỷ trọng rất lớn trong nền kinh tế về tín dụng, đóng góp vào tăng trưởng GDP. Do đó, việc kiểm soát rủi ro nếu không khéo đột ngột quá sẽ gây rủi ro cho nền kinh tế thực chứ không chỉ là thị trường tài chính”, TS. Thế Anh nói.
“Không có chủ trương siết tín dụng bất động sản”
Việc một số ngân hàng trong thời gian qua bất ngờ thông báo tạm dừng giải ngân cho vay lĩnh vực bất động sản để loại bỏ nhà đầu tư phụ thuộc đòn bẩy tài chính và các nhóm đầu cơ, khiến nhiều người băn khoăn.
Tuy nhiên, tại một hội nghị triển khai chính sách mới đây, Phó thống đốc NHNN Đào Minh Tú khẳng định, cơ quan này không có chủ trương siết tín dụng bất động sản mà chỉ kiểm soát chặt rủi ro cho vay trong lĩnh vực này.
Theo Phó thống đốc, quan điểm điều hành xuyên suốt của NHNN là kiểm soát chặt chẽ tín dụng và lĩnh vực rủi ro, trong đó có một số phân khúc thuộc lĩnh vực bất động sản, chứng khoán mang tính đầu cơ, phân khúc cao như resort, nghỉ dưỡng.
Còn tín dụng đối với nhà ở cho công nhân, nhà ở xã hội, nhà ở cho người nghèo thì luôn khuyến khích. Thực tế, tăng trưởng tín dụng đối với nhà ở phục vụ nhu cầu cho số đông người dân thì dư nợ tăng đều, phát triển khá nhanh.
Phó thống đốc cũng thông tin, trong những tháng đầu năm, tín dụng rót vào bất động sản không có biến động nhiều, chiếm gần 20% tổng dư nợ. Con số này được nhận định ở mức độ phù hợp so với giai đoạn trước (tăng 28%).
Quan điểm của NHNN là kiểm soát tín dụng ngân hàng để dòng vốn chảy vào hoạt động sản xuất, những lĩnh vực ưu tiên khôi phục nền kinh tế.
Lãnh đạo NHNN cũng cho biết, từ nay tới cuối năm cơ quan này sẽ có đợt kiểm tra, rà soát hoạt động cho vay vào các lĩnh vực rủi ro ở một số NHTM cổ phần nhỏ.
