Sáng 08/6, chất vấn Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc, đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga (đoàn ĐBQH tỉnh Hải Dương) đặt vấn đề, giá xăng dầu tăng cao phức tạp, nhiều ý kiến cho rằng cần giảm thuế đối với mặt hàng này để hỗ trợ người dân, quan điểm Bộ trưởng về vấn đề này như thế nào?
Trả lời câu hỏi của đại biểu, Bộ trưởng Bộ Tài chính cho biết, giá xăng dầu gần đây tăng cao, tuy nhiên, so với các nước xung quanh thì Việt Nam vẫn rẻ hơn. Như Lào, Thái Lan, Campuchia cũng cao hơn Việt Nam từ 2.000-11.000 đồng/lít. Vấn đề có nên giảm thuế với xăng dầu hay không, thuộc thẩm quyền Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Quốc hội.
Theo Bộ trưởng, vừa qua, với xăng dầu Bộ Tài chính đã đề xuất giảm 50% thuế bảo vệ môi trường, theo đó ngân sách giảm 24.000 tỷ. Hiện nay còn dư địa giảm tiếp thuế này là 2.000 đồng/lít, nhưng thẩm quyền Ủy ban Thường vụ Quốc hội chỉ được giảm tiếp 1.000 đồng (50%) nữa, còn giảm cả 2.000 đồng thì thẩm quyền của Quốc hội. Tương tự, các loại thuế khác như tiêu thụ đặc biệt, thuế VAT, thuế nhập khẩu… đều thuộc thẩm quyền Quốc hội.
Vì vậy, trước mắt Bộ Tài chính sẽ đánh giá tác động, báo cáo Chính phủ để trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội, trình Quốc hội để có thể giảm thuế, giảm giá xăng dầu. Tuy nhiên, Bộ trưởng cho rằng, ngoài giảm thuế cũng phải thực hiện chính sách đồng bộ khác, đặc biệt là siết buôn lậu xăng dầu, đảm bảo nguồn cung. "Nếu giảm thuế để hạ giá xăng sẽ dẫn tới thẩm lậu xăng dầu, dòng tiền sẽ chảy ra nước ngoài, Lào, Campuchia, Thái Lan...", Bộ trưởng lưu ý.
Bên cạnh đó, theo Bộ trưởng, cần tìm nguồn cung xăng dầu rẻ để nhập, bởi lâu nay vẫn nhập của Singapore nhưng cần phải xem xét thêm các thị trường khác như Hàn Quốc… Đồng thời, phải đẩy mạnh sản xuất trong nước do nhà máy Nghi Sơn hiện sản lượng rất thấp, có những giai đoạn còn dừng lại.
“Chúng tôi xin tiếp thu ý kiến đại biểu, chúng tôi sẽ đánh giá tác động, tham mưu cho Chính phủ”, Bộ trưởng nói và cho biết thêm trước đó đã dự định có văn bản tham mưu Chính phủ đề nghị Quốc hội ủy quyền cho Ủy ban Thường vụ Quốc hội để quyết định thuế cho xăng dầu. Điều này tạo sự linh hoạt bởi Quốc hội 6 tháng họp một lần, chỉ khi Quốc hội đồng ý thì Bộ mới có cơ sở để trình.
Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc trả lời chất vấn - Ảnh: VGP |
Sau phần trả lời của Bộ trưởng Hồ Đức Phớc, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đề nghị Bộ trưởng rà soát lại các loại thuế và phí, xem cái nào thuộc trách nhiệm của Quốc hội, phần nào của Ủy ban Thường vụ Quốc hội và phần nào của Chính phủ.
Chủ tịch Quốc hội nêu ví dụ như biểu thuế xuất nhập khẩu, trong công thức giá cơ sở là trách nhiệm của ai? Có phải của Chính phủ không, không phải cái nào cũng của Quốc hội và Ủy ban Thường vụ Quốc hội.
Theo Chủ tịch Quốc hội, ngoài các công cụ về thuế, vấn đề trợ giúp trực tiếp cho những đối tượng chịu tác động như Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên đã nêu trong phiên họp chất vấn chiều ngày 07/6 như hỗ trợ cho ngư dân đánh bắt xa bờ, lĩnh vực giao thông vận tải, cho người nghèo, người thu nhập thấp…. phải nghiên cứu toàn diện các công cụ, giải pháp quản lý theo nguyên tắc thị trường nhưng có sự quản lý của nhà nước.
Bên cạnh đó, Chủ tịch Quốc hội cũng đề nghị Bộ Tài chính chỉ đạo, rà soát những nội dung cũng như nhiệm vụ trước đây chưa hoàn thành. Những vấn đề về thuế, dù là trách nhiệm của thuộc phạm vi thẩm quyền của Bộ hay của Chính phủ, của Quốc hội, Ban Thường vụ Quốc hội... cũng cần phải đề xuất từ bộ quản lý nhà nước.
"Hiện nay cử tri và nhân dân đang trông chờ phản ứng chính sách này, đề nghị Bộ trưởng quan tâm thể hiện quan điểm, nguyên tắc của mình", Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh và đề nghị Bộ trưởng Tài chính cho biết đã ban hành bao nhiêu văn bản đề xuất rất cụ thể để các cơ quan có thẩm quyền xem xét giải quyết định về giá cơ sở của mặt hàng xăng dầu, và những mặt hàng khác không chỉ có vấn đề về thuế và phí mà còn có chi phí định mức, lợi nhuận định mức…
Can thiệp nhiều vào giá xăng dầu sẽ không đúng giá thị trường
Trong khi đó, chưa đồng ý với câu trả lời của Bộ trưởng Bộ Tài chính về giá xăng dầu, đại biểu Nguyễn Văn Thân (Thái Bình) sử dụng quyền tranh luận. Theo đại biểu, nếu can thiệp vào giá xăng dầu quá nhiều sẽ không đúng giá thị trường.
Ông cho rằng nên để giá xăng dầu tăng, giảm tự nhiên theo giá thế giới, vì Việt Nam có nhiều doanh nghiệp, kể cả doanh nghiệp nội địa và đầu tư nước ngoài. Nếu giảm thì ảnh hưởng đến xuất khẩu khác, nên chỉ can thiệp đúng mức chứ không cố gắng để giá rẻ nhất với các nước xung quanh.
Bộ trưởng Tài chính cho hay xăng dầu là mặt hàng bình ổn giá do Nhà nước giữ vai trò bình ổn. Đến một lúc nào đó Nhà nước phải can thiệp để giảm giá xăng dầu. Việc này có lợi ích giảm giá thành sản xuất, thúc đẩy việc tăng trưởng và sức cạnh tranh, giải quyết được lao động, từ đó có tích lũy cho nền kinh tế. Qua đó, sẽ được thu thuế thông qua giá trị gia tăng của nền kinh tế, VAT và thu nhập doanh nghiệp.
Trả lời đại biểu Nguyễn Văn Thân, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc cho rằng, xăng dầu là mặt hàng bình ổn giá nên lúc nào đó nhà nước phải can thiệp vào để giảm giá xăng dầu. Việc giảm giá xăng dầu sẽ có lợi ích giảm giá thành sản xuất, thúc đẩy tăng trưởng, cạnh tranh, giải quyết lao động, từ đó, tích lũy cho nền kinh tế và khi đó sẽ được thu thuế thông qua tăng giá trị gia tăng của nền kinh tế...
Theo Bộ trưởng, đây là một giải pháp, tuy nhiên, giảm đến mức nào thì phải đánh giá tác động.