Xung đột Nga - Ukraine đang làm trầm trọng thêm lạm phát toàn cầu do giá lương thực và năng lượng tăng cao cùng với chuỗi cung ứng bị gián đoạn sau COVID-19. Các chuyên gia nhận định sự bất ổn này sẽ tạo ra hiệu ứng "gãy cổ” trong chuỗi cung ứng thực phẩm.
Chiến lược gia tại Shard Capital, ông Bill Blain cho rằng, lạm phát từ các doanh nghiệp nông nghiệp, năng lượng và chuỗi cung ứng đang quay chóng mặt không kiểm soát nổi và nó giống như một phản ứng hạt nhân, đang gây ra một loạt các hậu quả phía trước rất nguy hiểm.
Người đứng đầu mảng Thực hành nông nghiệp và hóa chất của tập đoàn McKinsey (Mỹ), ông Daniel Aminetzah cũng nhận định, tình hình chiến sự kết hợp với lạm phát và đại dịch COVID-19 đang đặt ra “một mối đe dọa tiềm ẩn đối với nguồn cung cấp lương thực, thực phẩm trên toàn cầu".
Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) dự đoán tỷ lệ lạm phát của Mỹ sẽ chạm 7,7% trong năm 2022 và 5,3% ở khu vực đồng Euro. Lo ngại về giá cả tăng đang thúc đẩy các nhà đầu tư bán trái phiếu, đẩy lợi suất cao hơn.
Nga và Ukraine là hai quốc gia đóng một vai trò quan trọng không chỉ xuất khẩu các mặt hàng chủ lực như lúa mì, mà còn là một trong những nhà cung cấp phân bón lớn trên thế giới.
“Hai nước này có 6 tập đoàn lương thực chiếm khoảng 60 - 70% hàng hóa nông nghiệp toàn cầu. Nga và Ukraine còn chịu trách nhiệm về khoảng 30% lượng xuất khẩu lúa mì và 65% sản phẩm từ cây hướng dương toàn cầu, trong bối cảnh các thị trường ngày càng chặt chẽ và có tính liên kết với nhau. Vì vậy chỉ một chút ít gián đoạn nguồn cung cũng sẽ tạo ra những tác động dây chuyền đến giá cả thế giới”, ông Daniel Aminetzah phân tích.
Theo ông Daniel Aminetzah, trong hệ thống lương thực toàn cầu, các kịch bản cung - cầu trước đây chủ yếu được mã hóa dựa vào yếu tố thời tiết và các sự cố liên quan đến nguồn cung. Nhưng giờ đây, thế giới đang ở trong một tình huống chưa từng có, đặc biệt là khi nói đến nguồn cung lúa mì và phân bón quan trọng như Biển Đen.
“Sự bất ổn này sẽ bắt đầu tạo ra thứ hiệu ứng 'gãy cổ' trong chuỗi cung ứng thực phẩm và thật khó để dự đoán đầy đủ hết các tác động của nó ảnh hưởng thứ cấp đến các quốc gia sản xuất lương thực khác, như Brazil”, ông Daniel Aminetzah cho biết thêm.
IMF cũng dự báo giá lương thực tăng có thể gây ra một tác động đáng lo ngại khác là bất ổn xã hội ở các nước nghèo. Trong khi đó, hiện chưa có bất kì dấu hiệu nào cho thấy Nga sẽ sớm ngừng các chiến dịch quân sự, bất chấp việc bị hàng loạt các lệnh trừng phạt quốc tế nhắm vào các lĩnh vực quan trọng của nền kinh tế, từ dầu khí đến hệ thống tài chính.
