CTCP Gang thép Thái Nguyên (TISCO) vừa có đơn cầu cứu gửi Tổng cục Hải quan, Tổng cục Môi trường và Cục hải quan Hải Phòng. Theo đó, TISCO cho biết, để tạo điều kiện cho các doanh nghiệp sản xuất thép có đủ nguyên liệu sản xuất, Tổng cục Môi trường đã có công văn hướng dẫn doanh nghiệp nhập khẩu phế liệu trong khi đang làm thủ tục hải quan cấp giấy xác nhận đủ điều kiện môi trường.
TISCO đã gửi hồ sơ đề nghị cấp giấy xác nhận đủ điều kiện về bảo vệ môi trường trong nhập khẩu phế liệu về làm nguyên liệu sản xuất. Công ty này cũng đã giao dịch và ký hợp đồng nhập khẩu thép phế liệu để phục vụ sản xuất với lượng hàng gần nhất vào tháng 4/2016 đã khai bảo hải quan và nhập khẩu hơn 5.200 tấn. Hiện có 2 lô đã và đang chuẩn bị cập cảng Hải Phòng với lượng nhập gần 3.000 tấn.
Tuy nhiên, ngày 15/6, Tổng cục Hải quan có công văn khẳng định chỉ xem xét giải quyết thủ tục thông quan đối với các trường hợp nhập khẩu phế liệu khi đã đáp ứng đủ điều kiện, hồ sơ nhập khẩu.
Và điều này, theo TISCO, doanh nghiệp sẽ phải chịu rất nhiều thiệt hại do chưa được cấp giấy xác nhận đủ điều kiện bảo vệ môi trường trong nhập khẩu phế liệu.
Thiệt hại được TISCO thống kê bao gồm chi phí lưu tàu tại cảng Hải Phòng, ước tính khoảng 4.500-5.000 USD/ngày và được TISCO đánh giá là chi phí rất lớn trong điều kiện sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp ngành thép gặp nhiều khó khăn, cạnh tranh do thép Trung Quốc bán phá giá.
Cũng theo TISCO, kết quả sản xuất kinh doanh của TISCO cũng ảnh hưởng nghiêm trọng do không đủ nguyên liệu để sản xuất, ảnh hưởng uy tín, thương hiệu của công ty khi không thực hiện thời gian giao hàng theo các hợp đồng với khách hàng.
TISCO cũng cho biết, việc làm và thu nhập của trên 5.000 lao động tại TISCO cũng bị ảnh hưởng.
Do đó, doanh nghiệp này đã khẩn thiết đề nghị tạo điều kiện hoàn thành thủ tục thông quan với các lô thép phế liệu nhập khẩu đã và sẽ về cảng Hải Phòng trong thời gian chờ Bộ Tài nguyên và môi trường cấp giấy xác nhận theo quy định.
Trước đó, hồi đầu tháng 4/2016 Công ty Đầu tư và Kinh doanh vốn Nhà nước (SCIC) cũng đã có văn bản kiến nghị lên Thủ tướng về việc xin hàng loạt ưu đãi của TISCO, chủ đầu tư dự án mở rộng Nhà máy gang thép Thái Nguyên.
Mặc dù SCIC đưa ra đánh giá dự án không còn hiệu quả khi tính toán đầy đủ các chi phí theo quy định song dựa trên báo cáo của TISCO, SCIC vẫn kiến nghị Thủ tướng duyệt một số chủ trương.
Cụ thể như xin miễn giảm thuế nhập khẩu đối với các thiết bị, dụng cụ nhập khẩu phục vụ dự án, thuế nhà thầu, không tính phần thuế VAT.
Đồng thời miễn, giảm chi phí lãi vay trong thời gian dự án dừng hoạt động. Giá trị xin ưu đãi thêm là 1.159 tỷ đồng, trong đó xin các ưu đãi về thuế là 529 tỷ, chi phí lãi vay trong thời gian dừng hoạt động 629 tỷ đồng.
SCIC cũng yêu cầu phía TISCO tính toán lại chính xác tổng mức đầu tư điều chỉnh, hiệu quả dự án và báo cáo Thủ tướng phê duyệt thực hiện.
Dự án mở rộng Nhà máy gang thép Thái Nguyên được khởi công xây dựng vào năm 2007 đến nay sau gần 10 năm vẫn chưa thể hoàn thành.
Năm 2012 khi dự án gặp khó khăn về tài chính, nhà thầu Tập đoàn Xây lắp luyện kim Trung Quốc (MCC) đã rút về nước và đem theo hơn 90% tiền thanh toán phần thiết bị mà chưa bàn giao các hạng mục quan trọng cho nhà đầu tư.
