Theo số liệu thống kê của Tổng cục Hải quan, lượng điều thô nhập khẩu về Việt Nam trong tháng 4/2021 đạt 468.716 tấn, trị giá 763,645 triệu USD, so với tháng 4/2020 giảm 2,3% về lượng và giảm 1,1% về kim ngạch.
Tuy nhiên, cộng dồn 4 tháng đầu năm 2021, khối lượng nhập khẩu điều thô đã đạt 1.151.469 tấn, trị giá 1,835 tỷ USD, so với cùng kỳ năm 2020 tăng tới 286,9% về lượng và tăng 313% về trị giá.
Dự kiến nốt tháng 5 hoàn tất lượng nhập cả năm
So với mục tiêu khối lượng điều thô nhập khẩu tương đương năm 2020 là 1.455.279 tấn mà Hiệp hội Điều Việt Nam (Vinacas) đặt ra năm nay, phần còn lại là 303.810 tấn; và với tiến độ nhập khẩu như hiện nay, khả năng trong tháng 5 sẽ nhập khẩu đủ lượng điều thô theo kế hoạch.
Nhưng, so về giá trị nhập khẩu thì lượng ngoại tệ Việt Nam bỏ ra để mua điều thô trong 4 tháng đầu năm nay đã cao hơn lượng ngoại tệ mua điều thô trong năm 2020.
Cụ thể, năm 2020 khối lượng điều thô nhập khẩu đạt 1,455.279 tấn, trị giá 1,808 tỷ USD; trong khi đó 4 tháng đầu năm 2021 khối lượng điều thô nhập khẩu là 1.151.469 tấn trị giá 1,834 tỷ USD. Nhìn vào các số liệu trên cho thấy giá điều thô nhập khẩu các tháng đầu nay đã tăng khá mạnh, trong khi xuất khẩu nhân điều lại không tăng thậm chí sụt so với cùng kỳ.
Lý giải về tình hình nhập khẩu điều thô tăng đột biến trong 4 tháng đầu năm 2021, ông Trần Hữu Hậu, Phó Tổng Thư ký Vinacas cho rằng do nhu cầu chế biến của các nhà máy tăng nên các doanh nghiệp điều tăng nhập khẩu điều thô, vì muốn tăng xuất khẩu nhân điều đã qua chế biến thì doanh nghiệp phải tăng nhập điều thô.
Theo Cục Chế biến và Phát triển thị trường Nông sản (Agrotrade), khối lượng hạt điều nhập khẩu trong tháng 4/2021 ước đạt 480 nghìn tấn với giá trị nhập khẩu ước đạt 771,9 triệu USD, đưa tổng khối lượng và giá trị nhập khẩu hạt điều 4 tháng đầu năm 2021 đạt 1,19 triệu tấn và 1,88 tỷ USD, tăng 300% về khối lượng và tăng 323,5% về giá trị so với cùng kỳ năm 2020.
Campuchia, Tanzania và Bờ Biển Ngà là ba thị trường cung cấp hạt điều cho Việt Nam trong 3 tháng đầu năm 2021. Giá trị hạt điều nhập khẩu trong 3 tháng đầu năm 2021 từ 3 thị trường này đều tăng so với cùng kỳ 2020, với mức tăng lần lượt là gần 6 lần, 2,9 lần và 3 lần.
Thị trường điều thô Ấn Độ đang khan hiếm điều thô nghiêm trọng nhưng nhu cầu tiêu thụ chủ yếu đối với các loại hạt điều vỡ và chất lượng thấp. Tình trạng này có thể đảo chiều khi tháng lễ ăn chay của người Hồi giáo Ramadan bắt đầu. Tết Năm mới của người Nam Ấn cũng đang tới gần. Các hợp đồng giao xa cho vụ thu hoạch tháng 4 vẫn ở mức rất thấp ở Ấn Độ.
Tại thị trường trong nước, giá điều nguyên liệu biến động từ ổn định đến giảm nhẹ trong tháng qua. Như điều khô mua xô tại Bình Phước giảm từ 29.500 đồng/kg xuống 24.000 đồng/kg...
Tuy nhiên, hiện nay các doanh nghiệp điều Việt Nam chủ yếu xuất khẩu điều nhân sơ chế giá trị thấp, khoảng 10 USD/kg, trong khi nhân điều thành phẩm bán trong các siêu ở nước khoảng 30 USD/kg. Như vậy, Việt Nam chỉ chiếm khoảng 30% chuỗi giá trị ngành điều.
Ba thị trường lớn và điều xưa nay hiếm...
Ở chiều xuất khẩu điều nhân, theo số liệu thống kê từ Tổng cục Hải quan, xuất khẩu hạt điều tháng 4/2021 đạt 48.510 tấn, trị giá 286,90 triệu USD, tăng 8,8% về lượng và tăng 10,6% về trị giá so với cùng kỳ năm 2020.
Cộng dồn 4 tháng đầu năm 2021, xuất khẩu hạt điều đạt 161.322 tấn, trị giá 948,826 triệu USD, so với cùng kỳ tăng 15,2% về lượng nhưng giảm 1,7% về trị giá. Cân đối kim ngạch nhập khẩu điều thô và xuất khẩu điều nhân trong 4 tháng đầu năm nay cho thấy Việt Nam đã nhập khẩu siêu điều thô gần 900 triệu USD. Điều xưa nay hiếm.
Tháng 3/2021, giá xuất khẩu bình quân hạt điều đạt 5.817 USD/tấn, tăng 0,3% so với tháng 2/2021, nhưng giảm 17,4% so với tháng 3/2020. Tính chung quý I/2021, giá xuất khẩu bình quân hạt điều đạt 5.857 USD/tấn, giảm 16,9% so với cùng kỳ năm 2020.
Trong 3 tháng đầu năm 2021, Hoa Kỳ, Trung Quốc và EU vẫn duy trì là 3 thị trường nhập khẩu hạt điều lớn nhất của Việt Nam chiếm thị phần lần lượt là 26,8%, 17,7% và 20,5% tổng giá trị xuất khẩu hạt điều.
Quý I/2021, giá trị xuất khẩu hạt điều sang thị trường Hoa Kỳ đạt 31,01 ngàn tấn với giá trị khoảng 170,16 triệu USD, giảm 10,1% về lượng và 30,5% về giá trị so với cùng kỳ năm trước. Xuất khẩu hạt điều sang thị trường EU là 23,24 ngàn tấn, đạt 116,77 triệu USD, tăng 14% về lượng nhưng giảm 21,2% về giá trị. Xuất khẩu hạt điều sang thị trường Trung Quốc đạt 15,53 ngàn tấn, đạt 112,98 triệu USD, tăng 136,4% về lượng và 140,2% về giá trị.
Các thị trường xuất khẩu hạt điều lớn nhất của Việt Nam tháng 3 và quý I/2021
Nguồn Cục Xuất nhập khẩu
Trong 3 tháng đầu năm 2021 giá trị xuất khẩu hạt điều tăng mạnh nhất tại thị trường Tiểu Vương Quốc Ả rập Thống nhất, gấp 3,39 lần. Ngược lại, thị trường có giá trị xuất khẩu hạt điều giảm mạnh nhất là Anh, giảm 51,6%.
