Đặt câu hỏi cho Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Nguyễn Thị Hồng trong phiên chất vấn và trả lời chất vấn chiều 08/6, đại biểu Trịnh Xuân An (đoàn ĐBQH tỉnh Đồng Nai) cho biết, hiện nay nhu cầu vay vốn của cá nhân và doanh nghiệp khá cao, nhất là trong bối cảnh triển khai chương trình hỗ trợ lãi suất 2% từ nguồn ngân sách nhà nước 40.000 tỷ đồng. Tuy nhiên, nhiều ngân hàng trong tình trạng hết "room" tín dụng và đề xuất với NHNN nới thêm hạn mức tín dụng để góp phần hỗ trợ tăng trưởng.
Đại biểu đề nghị Thống đốc NHNN cho biết tính hợp lý của cơ chế cấp hạn mức tín dụng hàng năm cho ngân hàng thương mại hiện nay? Cơ chế này có can thiệp vào hoạt động của ngân hàng hay không và khả năng nới “room” tín dụng trong thời gian sắp tới như thế nào?
Điều hành phiên chất vấn, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nhận xét "đây là câu hỏi rất hay, lần đầu Quốc hội chất vấn việc phân bổ hạn mức tín dụng cho các ngân hàng thương mại, từ trước nay chưa có nội dung này".
Đặt vấn đề, việc này có mang tính hành chính không và khi nào bỏ được việc phân bổ này, Chủ tịch Quốc hội đề nghị Thống đốc nghiên cứu kỹ, trả lời thoả đáng bởi bản thân các ngân hàng cũng rất quan tâm.
!["NHNN đã áp dụng việc cấp hạn mức tín dụng từ những năm 2011 và thấy đây là biện pháp hiệu quả trong tổ chức điều hành" - Thống đốc Nguyễn Thị Hồng. Ảnh: Quốc hội](https://image.bizlive.vn/w780/Uploaded/2024/lqvpbpwu/2022_06_08/thong-doc-1300.jpg ""NHNN đã áp dụng việc cấp hạn mức tín dụng từ những năm 2011 và thấy đây là biện pháp hiệu quả trong tổ chức điều hành" - Thống đốc Nguyễn Thị Hồng. Ảnh: Quốc hội") |
"NHNN đã áp dụng việc cấp hạn mức tín dụng từ những năm 2011 và thấy đây là biện pháp hiệu quả trong tổ chức điều hành" - Thống đốc Nguyễn Thị Hồng. Ảnh: Quốc hội |
Trả lời câu hỏi của đại biểu, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho biết, tín dụng là nội dung trọng tâm trong điều hành của NHNN. Thực tế, vốn đầu tư dựa chủ yếu vào vốn ngân hàng. Tỷ lệ dư nợ tín dụng trên GDP của Việt Nam hiện đã trên 124%, theo đánh giá của Ngân hàng Thế giới Việt Nam nằm trong số nước có hệ số ở mức cao nhất thế giới.
Theo Thống đốc, khi nền kinh tế phụ thuộc vào tín dụng ngân hàng, thì mỗi khi gặp cú sốc như COVID-19, như biến động tình hình kinh tế thế giới, doanh nghiệp và người dân khó khăn trong sản xuất, kinh doanh, điều này sẽ lập tức ảnh hưởng tới hệ thống ngân hàng. Khi hệ thống ngân hàng có vấn đề, mất khả năng chi trả,... sẽ gây hệ luỵ cho nền kinh tế.
Thống đốc cho rằng, vấn đề đặt ra là kiểm soát tăng trưởng tín dụng. Trên thực tế, NHNN đã áp dụng việc cấp hạn mức tín dụng từ những năm 2011 và thấy đây là biện pháp hiệu quả trong tổ chức điều hành. Chính vì vậy mới đưa thị trường tiền tệ, tín dụng ổn định trở lại. Trước đây, trong thời gian khi không có chỉ tiêu kiểm soát, các ngân hàng, các tổ chức tín dụng tăng trưởng tín dụng rất cao, tới hơn 30%/năm, cá biệt có những năm tăng trưởng tín dụng của toàn hệ thống lên đến 53,8%. Như vậy, nó tạo ra cuộc đua lãi suất huy động để có nguồn tiền cho vay.
"Đây là giải pháp hiệu quả thời gian qua và hiện vẫn áp dụng khi hệ thống ngân hàng đang trong quá trình tái cơ cấu, tiếp cận chuẩn mực quốc tế", Thống đốc khẳng định.
Trong bối cảnh thị trường vốn của Việt Nam đang phát triển, còn khá non trẻ, mới đây, Thủ tướng cũng đã chỉ đạo các bộ, ngành nghiên cứu phát triển thị trường vốn, đồng nghĩa với việc các doanh nghiệp có thể tiếp cận vốn vay trung, dài hạn từ những kênh này và chỉ vay vốn ngắn hạn từ ngân hàng cho hoạt động sản xuất kinh doanh. Khi đó, áp lực trong kiểm soát tăng trưởng tín dụng của NHNN sẽ bớt đi.
Về cách thức, Thống đốc cho biết, thường thì hằng năm trên cơ sở chỉ tiêu lạm phát, GDP của Quốc hội đề ra, NHNN sẽ đưa ra chỉ tiêu định hướng, để điều hành theo thực tế. Việc phân bổ cho các tổ chức tín dụng cũng dựa trên nền tảng phân loại tổ chức tín dụng, nơi nào lành mạnh thì được phân bổ tín dụng cao hơn.
Chưa hài lòng với phần trả lời của Thống đốc Nguyễn Thị Hồng, ông Trịnh Xuân An tranh luận. Theo đại biểu, đối với lĩnh vực tín dụng ngân hàng phải an toàn, tránh những rủi ro, tuy nhiên, cơ chế cấp hạn mức hàng năm cho các ngân hàng thương mại hiện nay còn mang dáng dấp quản lý theo kiểu "bao cấp" và không còn phù hợp bối cảnh hiện nay.
"Cấp hàng năm thì năm nào cũng phải cấp lại, khi cần thiết thì ngân hàng lại phải đi xin. Đặc biệt, trong bối cảnh đang triển khai chương trình hỗ trợ lãi suất 2% từ nguồn ngân sách nhà nước 40.000 tỷ đồng, ngân hàng muốn cho vay cũng khó, tức là có tiền mà không cho vay được. Trong khi đó, mục tiêu đề ra là đang cần triển khai cấp bách cho Nghị quyết 43", đại biểu phân tích.
Do đó, đại biểu Trịnh Xuân An đề nghị Thống đốc nghiên cứu kĩ về cơ chế này để xem xét có nên thực hiện trong thời gian tới nữa hay không để bắt nhịp với xu hướng chung của thế giới.
