3 nguyên nhân hoá đơn điện tăng vọt
Bộ Công Thương mới có báo cáo gửi Chính phủ về phương án tăng giá điện theo Nghị quyết số 30/NQ-CP; xây dựng, ban hành và kiểm tra thực hiện Quyết định số 648/QĐ – BCT về việc điều chỉnh mức giá bán lẻ điện bình quân và quy định giá bán lẻ điện.
Theo báo cáo, về kết quả kiểm tra tình hình thực hiện Quyết định số 648/QĐ-BCT, kết quả kiểm tra hoat động niêm yết công khai giá điện mới theo Quyết định ssố 648/QĐ-BCT đã được các đơn vị thực hiện đúng quy định tại Điều 6 Luật giá, đảm bảo thông tin về việc điều chỉnh giá điện đến các khách hàng.
Công tác ghi chỉ số công tơ, chốt chỉ số, tính tiền điện (trong tháng thay đổi giá), cáp giá bán lẻ điện và thanh toán tiền điện cho thấy, các đơn vị đã thực hiện theo đúng quy trình kinh doanh, tuân thủ theo Nghị định số 137/2013/NĐ-CP của Chính phủ về ghi chỉ số công tơ, thanh toán tiền điện.
Thực tế cho thấy, hoá đơn tiền điện của nhiều khách hàng sinh hoạt trong tháng 4/2019 tăng là do 3 nguyên nhân: Sản lượng điện tiêu thụ của khách hàng tăng do thời tiết nắng nóng, nhiệt độ tăng cao; tác động của việc điều chỉnh tăng giá điện 8,36%; kỳ ghi chỉ số công tơ của tháng 4 là 31 ngày, dài hơn 3 ngày so với kỳ ghi chỉ số công tơ của tháng 3/2019.
Liên quan tới kiểm tra thực tế khách hàng sử dụng điện sản xuất, kinh doanh, kiểm tra thực tế việc chốt chỉ số công tơ, phát hành hóa đơn tiền điện tại một số khách hàng sử dụng điện sản xuất lớn cho thấy: Các tổng công ty điện lực và công ty điện lực đã thực hiện chốt chỉ số công tơ, phát hành hoá đơn tiền điện đúng quy định. Đồng thời, các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh cũng đã chủ động điều chỉnh kế hoạch kinh doanh như: Nghiên cứu thay thế, sử dụng đèn tiết kiệm điện, thay thế các thiết bị tiêu hao nhiều điện…
Về kiểm tra công tác kinh doanh dịch vụ, giải đáp thắc mắc của khách hàng sử dụng điện, theo thống kê của Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) từ số liệu phần mềm quản lý chăm sóc khách hàng, từ 20/3 đến 4/5, toàn Tập đoàn đã tiếp nhận và giải quyết hơn 71.500 yêu cầu của khách hàng liên quan đến hoá đơn tiền điện; trong đó có hơn 14.500 kiến nghị thắc mắc về chỉ số công tơ, hoá đơn tiền điện. Kiểm tra cho thấy, các thắc mắc đã được trả lời 100%, các khách hàng đều hài lòng, đồng ý với kết quả.
Số liệu thống kê tại Hà Nội và TP.HCM cho thấy, mặc dù sản lượng điện và số lượng khách hàng sử dụng điện ở bậc thang cao (trên 200 kWh/tháng) cao hơn bình quân cả nước và hoá đơn tiền điện cao hơn nhưng số lượng kiến nghị ít hơn nhiều so với các khách hàng ở các tỉnh, thành phố còn lại (trong số hơn 14.500 kiến nghị, Hà Nội là hơn 66, TP.HCM là 714).
Bộ Công Thương cho biết, thời gian tới, Bộ sẽ tiếp tục chỉ đạo EVN thống kê chi tiết thực tế sử dụng điện của các khách hàng sinh hoạt trên cả nước để nghiên cứu, đề xuất biểu giá bán lẻ điện phù hợp với đại bộ phận khách hàng sử đụng điện trên cả nước; đồng thời khuyến khích sử dụng điện hiệu quả, tiết kiệm.
Theo Bộ Công Thương, thực tế kiểm tra cho thấy, số lượng các khách hàng có địa chỉ cụ thể thắc mắc trên các phương tiện thông tin không nhiều và đều đã được giải đáp đầy đủ. Vì vậy, Bộ kiến nghị, Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Thông tin và Truyền thông có các biện pháp chấn chỉnh hoặc xử lý những cá nhân cố tình xuyên tác, đưa thông tin không đầy đủ, khách quan về đợt điều chỉnh giá điện vừa qua nhằm kích động, gây rối trật tự, an toàn xã hội.
Ngoài ra, Bộ Công Thương cũng kiến nghị Chính phủ giao Uỷ ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp tăng cường kiểm tra, giám sát các chỉ tiêu tài chính của EVN, thông tin đầy đủ đến các cơ quan báo chí về các chỉ tiêu tài chính, quản lý dòng tiên của EVN theo đúng quy định; khẩn trương tái cơ cấu EVN theo Quyết định số 168/QĐ-TTg, đặc biệt là việc chuyển đổi Trung tâm Điều độ hệ thống điện quốc gia (bao gồm cả chức năng vận hành hệ thống điện và vân hành thị trường điện) thành đơn vị hạch toán độc lâp thuộc EVN…
“Biểu giá điện bậc thang hiện nay nhiều người chấp nhận hơn cả”
Báo cáo cũng đề cập đến giá bán lẻ điện theo bậc thang và cho biết, điện năng là một hàng hóa đặc biệt, việc sản xuất và tiêu dùng diễn ra đồng thời, việc lưu trữ điện năng rất đắt và tốn kém. Khi huy động các nhà máy điện phát điện, nguyên tắc ngành điện sẽ huy đọng các nhà máy điện có giá rẻ phát trước, nhà máy đắt phát điện sau cho đến khi đáp ứng đủ nhu cầu dùng điện của khách hàng.
Vì thế, nhiều nước trên thế giới, kể cả các nước tiên tiến như Nhật, Hàn Quốc, hay các nước xung quanh như Thái Lan, Malaysia… đều áp dụng giá điện sinh hoạt bậc thang.
“Khi tính tới các mục tiêu như đảm bảo an sinh xã hội, khuyến khích sử dụng điện tiết kiệm và hiệu quả, đơn giản trong sử dụng thì phương án giá điện bậc thang hiện nay vẫn là phương án được nhiều người chấp nhận hơn cả”, báo cáo của Bộ Công Thương nêu.
Ở nước ta, trong năm 2018, số hộ dùng điện ở mức 100 số trở xuống là trên 9 triệu hộ, chiếm 35% số hộ dùng điện sinh hoạt. Do vậy, giá bán lẻ điện sinh hoạt cho bậc 1 từ 0-50 số điện và bậc 2 từ 51-100 số điện được tính toán tương ứng chỉ bằng 90% và 93% so với giá bán lẻ điện bình quân. Điều này nhằm hỗ trợ cho các hộ thu nhập thấp. Các bậc thang còn lại giá cao hơn.
Bộ Công Thương cũng cho hay do đời sống người dân đã cải thiện, nên việc nghiên cứu, xây dựng biểu giá bán lẻ điện bậc thang mới cho các hộ gia đình là cần thiết.
Thời gian tới, Bộ Công Thương cho biết, sẽ nghiên cứu đề xuất biểu giá điện mới với mục tiêu giảm bù chéo giữa các hộ tiêu thụ, khuyến khích sử dụng điện tiết kiệm và hiệu quả, trong khi vẫn phải đảm bảo các mục tiêu về an sinh xã hội.
