Xu hướng gia tăng của nhà đầu tư trên thị trường, xu hướng hoạt động IR của doanh nghiệp… được đề cập tại tọa đàm “Làm sao để đón làn sóng nhà đầu tư nhỏ lẻ” trong khuôn khổ Lễ Vinh danh Doanh nghiệp niêm yết có hoạt động IR tốt nhất 2022 (IR Awards) được VAFE, FiLi và Vietstock đồng tổ chức sáng 15/9 tại TP.HCM.
Trong vai trò là người điều phối tọa đàm, ông Lâm Minh Chánh, Nhà sáng lập BizUni đã đặt ra cho các khách mời là đại diện cơ quan quản lý, doanh nghiệp niêm yết, các chuyên gia tài chính để trao đổi, thảo luận nhằm tìm ra lời giải cho bài toán thu hút được nhà đầu tư nhỏ lẻ của doanh nghiệp.
Ông Lâm Minh Chánh: Nhà đầu tư (NĐT) cá nhân hiện đang chiếm tỷ trọng lớn trong cơ cấu tham gia trên thị trường chứng khoán. Đến cuối tháng 7/2022, lượng tài khoản NĐT cá nhân đạt hơn 6,3 triệu tài khoản, chiếm trên 99% tổng tài khoản toàn thị trường. Ông, bà đánh giá về thực trạng này và dự báo xu hướng gì về sự gia tăng lượng NĐT cá nhân trong tương lai?
Ông Đoàn Hồng Việt, Chủ tịch Digiworld: Xu hướng của các nhà đầu tư cá nhân sẽ tiếp tục tăng vì tỷ lệ dân thu nhập trung bình đang ngày càng tăng lên và sẽ trở thành trụ cột cho nền kinh tế. Thay vì tiêu xài cho mục đích giải trí, họ sẽ chuyển sang đầu tư để mang lại nhiều lợi ích hơn cho cuộc sống.
Tuy nhiên, đầu tư không phải là công việc đơn giản và tâm lý nhà đầu tư cá nhân vẫn đang là chơi chứng khoán với mong muốn lãi vài ngày vài phần trăm. Tôi hy vọng rằng NĐT cá nhân sẽ càng ngày hiểu biết hơn, thận trọng hơn, và có thể đầu tư thông qua các sản phẩm chứng chỉ quỹ để tăng tính an toàn.
NĐT nhỏ lẻ thường ít vốn lại bị khan hiếm thông tin chuẩn mực. Vậy cơ hội nào cho NĐT nhỏ lẻ có thể tiếp xúc nhiều hơn với doanh nghiệp qua mỗi buổi gặp gỡ với NĐT và cổ đông lớn để có nhiều sự lựa chọn đầu tư chính xác và chủ động hơn?
Bà Nguyễn Hoài Thu, Giám đốc điều hành khối Đầu tư chứng khoán của VinaCapital: Gần đây, lượng nhà đầu tư cá nhân tăng cao đã trở thành trụ cột thanh khoản thị trường. Các doanh nghiệp cũng đã nâng tầm nhận thức và tổ chức các cuộc gặp gỡ nhà đầu tư thay vì chỉ tổ chức gặp gỡ phân tích. Đây là động thái mở rộng thêm thông tin cho nhà đầu tư cá nhân.
Trong thời gian qua, trên thị trường liên tục đón nhận rất nhiều tin đồn. Điều này không chỉ gây bất lợi cho doanh nghiệp mà còn ảnh hưởng rất nhiều lên tâm lý NĐT, đặc biệt những NĐT nhỏ lẻ. Vậy xin hỏi ông Đoàn Hồng Việt, Chủ tịch Digiworld, trong trường hợp này, doanh nghiệp nên chủ động làm gì để khôi phục lòng tin NĐT?
Ông Đoàn Hồng Việt: Digiworld có giá trị cốt lõi là khi có thông tin ảnh hưởng tới người khác, thì ngay lập tức chúng ta phải thông báo, đó có thể là tốt hoặc xấu. Bất kỳ doanh nghiệp nào cũng đều xuất phát từ con người. Nếu con người, ban lãnh đạo không tốt thì công ty đó sẽ đi xuống. Nếu thay đổi ban lãnh đạo tốt thì công ty đó sẽ đi lên và điều này sẽ cần có quá trình. Những chỉ báo như thế thường rất rõ ràng. Tuy nhiên, nhiều cá nhân vẫn đang rơi vào các cạm bẫy do lòng tham. Qua nhưng đợt đánh đối như thế này, nhà đầu tư sẽ có kinh nghiệm và sẽ dễ nhận ra được những trường hợp hạn chế như đã xảy ra trong thời gian vừa qua.
Về mặt quản lý Nhà nước, ông Lê Nhị Năng có kiến nghị gì về cơ chế, chính sách để bảo vệ các NĐT nhỏ lẻ trong thời gian tới?
Ông Lê Nhị Năng, Vụ trưởng, Trưởng cơ quan đại diện Ủy ban Chứng khoán Nhà nước tại TP.HCM: Thị trường vừa qua tăng trưởng nhanh, quy mô lớn. Đi kèm với đó là hành vi thao túng càng ngày càng tinh vi và phức tạp. Luật Chứng khoán mới đã nâng mức xử phạt lên và có thu lại gấp 10 lần số thu lợi bất chính. Luật có quy định chế tài CTCK thành viên vi phạm có thể bị đình chỉ, nhân viên môi giới có thể bị thu hồi chứng chỉ. Tôi nghĩ nên nâng mức xử phạt lên nữa và đào tạo về quy định xử phạt để thị trường nắm bắt.
Các cơ chế để kiểm soát đều đã có, nhưng chưa có chế phối hợp giữa các bên. Chẳng hạn, luật đã cho phép cơ quan chức năng tiếp cận sao kê về viễn thông của khách hàng nhưng hiện tại, muốn xin thông tin từ công ty viễn thông cũng chưa có cơ chế.
Một số doanh nghiệp cơ cấu cổ đông khá cô đặc và khi làm IR họ chỉ hướng đến NĐT tổ chức chứ không phải nhóm NĐT cá nhân. Điều này dẫn đến thanh khoản cổ phiếu trên sàn không được tốt. Vậy quan điểm của ông , bà về việc này như thế nào?
Bà Nguyễn Hoài Thu: Thực ra, chuyện này có thể xuất phát từ việc các công ty đó có tỷ lệ freefloat không cao. Các công ty này chưa chú trọng tới nhà đầu tư cá nhân lắm. Tuy nhiên, xu hướng này đang dần thay đổi và họ cũng chú ý tới nhà đầu tư cá nhân nhiều hơn. Nhiều công ty đã mở cổng thông tin và tổ chức sự kiện để công bố thông tin cho nhà đầu tư, cả tổ chức và cá nhân.
Ở một số trường hợp, nhiều công ty có thể có cơ cấu cổ đông rất cô đặc, nhưng vẫn tỏ ra rất cởi mở với các nhà đầu tư nhỏ lẻ.
Ông Huỳnh Minh Tuấn, Nhà sáng lập Công ty tư vấn độc lập FIDT, Giám đốc Môi giới Hội sở Công ty Chứng khoán Mirae Asset: Hoạt động IR là hoạt động tương tác khá nhiều giữa bên quản trị công ty và phân tích, cổ đông. Nhưng nhiều doanh nghiệp gắn liền IR với hoạt động hành chính thì không hay vì chúng ta cần phải linh động. Tôi đề xuất mở rộng hoạt động tham quan doanh nghiệp, dự án, nhà máy nhiều hơn. Nếu được tận mắt chứng kiến thì họ sẽ thích hơn.
Xin hỏi ông Việt, ông đã từng gặp phải trường hợp như vậy, công bố thông tin doanh nghiệp nhưng không được như ý?
Ông Đoàn Hồng Việt: Năm 2016, tôi có đưa ra kế hoạch cho Digiworld qua 2/3 chặng đường năm thấy khả năng khó đạt được, sau đó chúng tôi công bố cập nhật thông tin cho nhà đầu tư và chấp nhận biến động cổ phiếu giảm vào thời điểm đó.
Khi đầu tư vào cổ phiếu, các nhà đầu tư cá nhân quan tâm đến điều gì nhiều nhất?
Ông Huỳnh Minh Tuấn: Ở đây, các nhà đầu tư cá nhân nên được chia ra thành hai nhóm. Một là nhà đầu tư bình thường với kinh nghiệm 5-10 năm, họ đã có chiến lược đầu tư hợp lý. Hai là các nhà đầu tư cá nhân có kinh nghiệm 3 năm trở lại đây. Với nhóm này, theo tôi, họ rất quan tâm tới các thông tin nóng, những thông tin có thể tạo ra lợi nhuận trong vài ngày.
Với các nhà đầu tư, nếu bạn thất bại một lần trên thị trường chứng khoán, có thể là do bạn chưa có kinh nghiệm. Tuy nhiên, thất bại nhiều lần thì đó là do chúng ta và một phần do nhà đầu tư rất mau quên. Doanh nghiệp trên thị trường chứng khoán rất nhiều với chất lượng rất khác nhau.
Nhiều nhà đầu tư ít kinh nghiệm lại thường bật đồ thị kỹ thuật để xem điểm mua điểm bán. Tuy nhiên, thị trường Việt Nam đang phát triển và có nhiều sự thao túng để thu hút nhà đầu tư vào cạm bẫy. Do đó, nhà đầu tư cá nhân nên tập trung vào các doanh nghiệp có công bố thông tin minh bạch, chất lượng cao hoặc có thể gửi tiền cho các quỹ đầu tư.
Tiềm năng của thị trường chứng chỉ quỹ tại Việt Nam ra sao?
Bà Nguyễn Hoài Thu: VinaCapital đang tích cực mở rộng hệ thống chứng chỉ quỹ làm việc với các đối tác khác, như fintech, có thể dùng các hệ thống phân phối độc lập để họ phân phối chứng chỉ quỹ.
Hiện, các quỹ đầu tư trên thị trường Việt Nam chỉ có quy mô trong vòng 500 triệu USD. Để so sánh với các thị trường lân cận, ở Malaysia và Indonesia, các quỹ đầu tư có quy mô tới vài chục, vài trăm tỷ USD. Do đó, tiềm năng tăng trưởng của Việt Nam vẫn còn rất lớn.
Các diễn giả dự báo về xu hướng của hoạt động IR trong giai đoạn sắp tới?
Ông Lê Nhị Năng: Ở góc độ quản lý, tôi nghĩ nên bảo vệ nhà đầu tư khỏi các hành vi thao túng thị trường. Vừa rồi có Chỉ thị 02 của Bộ Tài chính nhằm tăng cường giám sát thị trường, đó là các hoạt động có ý nghĩa với sự phát triển của thị trường.
Ông Đoàn Hồng Việt: Xu hướng nhà đầu tư cá nhân sẽ tiếp tục tăng trưởng vì dư địa còn nhiều. DGW sẽ tiếp tục phương châm của chúng tôi, đó là gắn liền nền tảng kết quả kinh doanh và thông qua IR để tuyên truyền. Chúng tôi sẽ tham khảo về việc đồng nhất analyst meeting với investor meeting. Tuy vậy, cũng có khó khăn là ở từng cuộc họp các câu hỏi vì tính chất câu hỏi có thể khác nhau, khó mà trả lời chung được.
Bà Nguyễn Hoài Thu: Cơ quan quản lý đã có nhiều hoạt động để tăng cường tính minh bạch. IR của doanh nghiệp niêm yết đã cải thiện hơn nhiều so với trước đây, doanh nghiệp đã cởi mở hơn chịu khó công bố thông tin hơn. Nhà đầu tư nên bỏ tâm lý chơi chứng khoán, thay vào đó là đầu tư chứng khoán. Đầu tư trên cơ sở tìm hiểu kỹ càng, nếu sau 2-3 năm mà cảm thấy không ổn thì nên xem xét chuyển sang đầu tư thông qua quỹ. Nếu lặp lại các lỗi như nhau thì nhà đầu tư nên xem lại cách đầu tư. Nên có quan điểm đầu tư dài hạn hơn, bài bản hơn và xem xét cách đầu tư để lại giá trị cho tương lai chứ không phải chỉ là T+ rồi rút ra.
Ông Huỳnh Minh Tuấn: Thị trường vốn, chứng khoán rất hấp dẫn. Triển vọng tất nhiên là lạc quan nhưng con đường đi lên cần có sự cơ cấu lại. Trong tương lai, có thể doanh nghiệp sẽ ý thức hơn tới hoạt động IR, đó là điều có ý nghĩa với thị trường và nhà đầu tư.
Từ 736 doanh nghiệp, hội đồng bình chọn gồm 31 định chế tài chính hàng đầu đã đánh giá hoạt động IR và tìm ra những gương mặt có hoạt động IR tốt nhất 2022:
 |
TOP 3 IR Awards 2022 |
 |
